Titanic

Was het puur toeval dat juist tijdens de pauze van de eerste repetitie voor de musical ‘Titanic’ een foto van een verdronken Syrische jongetje verscheen op mijn smartphone? Elke gelijkenis valt dan natuurlijk weg tussen toneel en werkelijkheid. Terwijl de cast van zo’n zestig amateurspelers – inclusief zes opgewonden kinderen – dapper oefende op mimiek, tekstbehandeling, zang en dans, brandde het dieptreurige beeld van zinloze onschuld op mijn netvlies. Aangespoeld op het strand van Bodrum lag een 3-jarig hoopje mens dat ook nog eens de speelbal was van genadeloze golven, voordat een Turkse marinier hem in de armen nam. Peuter Aylan had z’n eigen ‘Titanic’ meegemaakt. De opblaasboot met de familie was – op weg naar het bevrijdende Griekse Kos – gekapseisd. De wrede burgeroorlog ontvlucht en vervolgens opgeslokt door een geniepige Middellandse Zee.
Zo ging het ook in 1912 bij de ‘Titanic’. Daarvoor was het niet nodig om het scenario van de regisseur nog eens door te nemen. Velen kennen immers het dramatische verhaal van de honderden emigranten, die na een botsing met een gigantische ijsberg in de Atlantische Oceaan hun zeemansgraf vonden. Hun Amerikaanse droom spatte letterlijk uiteen toen het onzinkbare schip brak. De meest elitaire passagiers konden nog ontkomen met het kleine aantal sloepen. De arme gezinnen op het beneden dek waren op slag kansloos.
Het recht van de sterkste zegeviert overigens nog steeds. Je maakt mij niet wijs dat vrouwen en kinderen voorrang krijgen als het schip water maakt op volle zee. Het is ieder voor zich in noodsituaties. Dat gegeven maakte overigens weinig indruk op de giechelende cast van de musical, want voorlopig mag iedereen van de regisseur zelf bepalen of hij blijft leven of verdrinkt. De keuze tussen slachtoffers en overlevenden maakt hij later wel als de danspasjes hem niet bevallen, de liederen lijken op sirenes van de brandweer of de tekst zonder inleving wordt opgezegd. De minder getalenteerde broeders en zusters mogen dan alsnog verzuipen.
Die keuzemogelijkheid had de Syrische familie ook graag gehad, maar die zat er niet in. Alleen vader overleefde de ramp en mag nu volledig in shock zijn dierbaren begraven in het land, dat hij zojuist was ontvlucht. Canada was hun einddoel, las ik een dag later in de krant. Op de ‘Titanic’ uit 1912 zullen ook diverse arme Ieren en Engelsen hun hoop op dit walhalla hebben gevestigd. Je kunt het avontuur wellicht beter in een toneelvorm gieten. Dan loop je minder risico.