Noelia Romero Cabrera Nieuws 18 mei 2017, 10:30

Leestijd: 6 minuten

Alles wat je moet weten over spinners

De fidget spinner is een van de nieuwste rages in speelgoedland: het apparaatje zoeft, draait en je kan er trucs mee doen. Het zou de concentratie van kinderen met bijvoorbeeld ADHD verhogen, maar of dat daadwerkelijk zo is nu iedereen op school ermee rondloopt, is nog maar de vraag.

Fidget spinners

De spinner bestaat uit een draaischijf met kogellagers en daaromheen twee of meer uitsteeksels, een soort wieken. Spinners kunnen zijn gemaakt van hout, plastic of metaal en zijn verkrijgbaar in alle kleuren die je maar kunt bedenken. Sommigen zijn glow-in-the-dark, anderen hebben speciale ontwerpen, extra designs of ledlampjes. Het apparaatje kan, eenmaal gespind, minutenlang draaien. Je kunt er al een krijgen voor twee euro, anderen kosten meer dan een tientje. Het apparaatje zou in Nederland een grote vlucht hebben genomen sinds Koningsdag, toen het overal op de vrijmarkten verkrijgbaar was.

Uitgevonden

Spinners zijn in 1993 uitgevonden door Catherine Hettinger uit Amerika: zij bedacht het apparaatje om haar drukke toen zevenjarige kind rustig te krijgen. Het tragische is dat zij het patent op de spinner in 2005 heeft opgegeven omdat ze het jaarlijkse bedrag daarvoor niet meer kon ophoesten en nu moeite zou hebben om rond te komen. Hettinger gaat nog altijd door met uitvinden.

Concentreren

De spinner is ontworpen om kinderen met ADHD, autisme of ADD te helpen zich beter te concentreren. Cathelijne Wildervanck, directrice van het ADHD Centrum Nederland, is positief over het speeltje. „Het is niet zo dat je ADHD dan meteen een stuk minder is, of dat concentratieproblemen dan meteen zijn opgelost, maar het helpt zeker wel." Ze legt uit: „Spinners zijn perfect voor kinderen die moeite hebben met concentreren en altijd zitten te friemelen. Kinderen hebben een hogere friemelbehoefte dan volwassenen, kinderen met ADHD nog meer. Als je in de klas bezig bent, dan is het motorische deel van je brein niet actief. Als een kind naar een gesproken tekst aan het luisteren is, doet de rest van het brein heel weinig: dat verveelt zich dan. Je lijf wil kunnen bewegen. De spinner is een manier om toch iets te kunnen bewegen, zonder dat dan onophoudelijk klikken met een pen is of voortdurend heen en weer wippen op een stoel. De omgeving heeft er dan ook veel minder last van, je ziet er bijna niets van en het maakt bijna geen geluid als iemand met een spinner speelt."

Verboden

Een aantal scholen in Nederland heeft spinners verboden. Cathelijne vindt dat zonde: „Wat is er mis mee als de juf aan het vertellen is en er zitten er een paar met spinners te klooien? Ik denk dat leraren vooral denken dat je niet oplet als je met iets anders bezig bent. Ik denk dan ook dat het niet gaat om de dingen zelf die overlast geven, maar vooral de hype eromheen. Kinderen gaan spinners met elkaar vergelijken, spelletjes en wedstrijdjes met elkaar doen. Dat geeft juist weer onrust op school, maar het zou zonde zijn als het daardoor verboden zou worden op scholen. Het is alleen misschien wel goed als er onderscheid wordt gemaakt voor wie spinners functioneel zijn en voor welke anderen het alleen speelgoed is. Ik denk dat het meer is dan speelgoed alleen.”

Populair

Inmiddels is de spinner al lang niet alleen een apparaatje voor kinderen (en volwassenen) met concentratieproblemen: het speelgoed is immens populair. De 14-jarige zoon van Cathelijne, Martijn, was de hype al voor: drie maanden terug al kwam hij met de eerste spinners thuis, toen nog 25 euro waard. Nu is hij zelf een lucratief handeltje begonnen voor liefhebbers, waarbij hij zelf de spinners importeert vanuit andere landen. De speelgoedwinkels merken ook dat de spinners razend populair zijn. Anouk Witvoet, bedrijfsleider van speelgoedwinkel.nl: „We hebben nu helemaal niks meer, we krijgen vandaag als het goed is weer binnen. Het verkoopt heel goed, meer dan honderd per dag vaak. Het gaat als een tierelier.” En dat ondanks dat ze zo slecht verkrijgbaar zijn: China, waar de spinners vandaan komen, heeft moeite aan de grote vraag te voldoen.

Ook bij Intertoys, Toys XL en Bart Smit is de populariteit goed te merken. “Onze winkels staan afgeladen vol met tientallen kinderen aan de kassa. We hadden de afgelopen week absoluut een piek en hebben sinds het begin meer dan 100.000 stuks verkocht”, zegt brand manager Djurre de Wit. Ook deze grote winkelketen merkt dat het lastig is de voorraad op peil te houden. “Hoe goed je je ook voorbereid, dit is soms niet te voorspellen. We proberen nu met man en macht alle restpartijen op te kopen en overal voorraad vandaan te halen. Maar het blijft een flinke opgave voor ons, helaas moeten we in sommige winkels nee verkopen.”

Hype

Of de hype lang aanhoudt, is nog maar de vraag. Djurre heeft er vertrouwen in dat het nog wel enkele weken aan blijft. “Nu zijn het vooral nog de basisvarianten van de spinners, ik verwacht dat daar nog wel innovatie in gaat plaatsvinden. Zoiets duurt wel enkele weken tot maanden.”

Anouk betwijfelt het: “We proberen het assortiment leuk te houden, maar niet al te veel te doen. Ik laat ze ook per vliegtuig komen, ik heb geen zin om zes weken op levering te wachten, dan is de hype al lang voorbij. Het gaat net zo hard als loom, maar ik denk dat het tien keer sneller afgelopen is. Loom was iets om te blijven doen, hier raken mensen al snel op uitgekeken. Het gaat nu heel hard, maar ik denk dat het over een week of drie al klaar is. De zomervakantie gaan ze sowieso niet overleven.”

Of de hype lang aanhoudt, is nog maar de vraag. Anouk betwijfelt het: „We proberen het assortiment leuk te houden, maar niet al te veel te doen. Ik laat ze ook per vliegtuig komen, ik heb geen zin om zes weken op levering te wachten, dan is de hype al lang voorbij. Het gaat net zo hard als loom, maar ik denk dat het tien keer sneller afgelopen is. Loom was iets om te blijven doen, hier raken mensen al snel op uitgekeken. Het gaat nu heel hard, maar ik denk dat het over een week of drie al klaar is. De zomervakantie gaan ze sowieso niet overleven.”

Trucs

Tot nu toe is daar nog niet veel van te merken. Bij veel leveranciers zijn de spinners moeilijk te krijgen. Bij Bart Smit en Intertoys staat er een onbekende leverdatum, bij Bol.com zijn sommige varianten nog wel verkrijgbaar, maar goedkoper dan vijf euro kun je ze daar bijna niet krijgen. Voor nu wordt er in ieder geval nog veel gebruik van gemaakt en youtube staat vol met trucs, tips, vlogs en insiderweetjes om het beste uit de spinners te halen.

Mocht je uitgekeken zijn op de spinners als stressverlichter of concentratieverhoger, check dan in deze video een aantal andere uitivindingen om je handen bezig te houden tijdens je werk of hoorcolleges.