Rens Oving Nieuws 5 apr 2016, 15:05

Leestijd: 3 minuten

Ook ‘gewone man’ wil onder belasting uitkomen

De ‘Panama Papers’ zorgen voor een golf aan verontwaardiging. Van Messi en Seedorf tot Poetin en Porosjenko, de lijst met klanten van de Panamese belastingadviseurs bevat de rijken der aarde.

Maar het zijn niet alleen de ‘rich and famous’ die een handige belastingconstructie kunnen waarderen. Ook kleine ondernemers maken volop gebruik van de mogelijkheden om in het buitenland minder, of geen belasting, te betalen. Nederlandse journalisten onthulden dinsdag op basis van de gelekte documenten van het Panamese Mossack Fonseca, dat kleinere Nederlandse bedrijven ook graag gebruik maken van belastingparadijzen.

Terwijl handige rijkaards hun geld veiligstellen, heeft Jan met de pet het nakijken, zo lijkt het. Maar ook de gewone Nederlander betaalt niet graag belasting.

Zo min mogelijk

Nederlanders blijken een bijzondere verhouding met de belastingdienst te onderhouden. Uit een onderzoek van Motivaction bleek vorig jaar dat de helft van de Nederlanders er geen problemen mee heeft om belasting te betalen, als dat geld gebruikt wordt om ons land goed te laten functioneren.

Maar de helft van de Nederlanders geeft tegelijkertijd aan zelf te proberen zo min mogelijk belasting te betalen.

Belastingtrucs

Op internet zijn dan ook genoeg belastingtrucjes voor de ‘gewone man’ te vinden. ‘5 keer creatief boekhouden voor zzp’ers’, ‘10 belastingtips voor huiseigenaren’, je hoeft het woord belasting maar te googelen en de tips vliegen je om de oren.

In 2009 vroeg TNS Nipo aan een grote groep Nederlanders welke belastingen zij het meest haatten. Erfbelasting, de belasting die betaald moet worden over een erfenis, stond met stip op nummer een. Iedereen die wat na te laten heeft weet dan ook dat je niet moet wachten tot het te laat is. De kinderen ‘bij leven’ ieder jaar belastingvrij geld schenken, is een algemeen geaccepteerde manier om minder belasting te betalen.

En wat te denken van de tienduizenden huiseigenaren die bezwaar maken tegen de waarde van hun huis, op basis waarvan gemeentebelastingen worden bepaald. Of zoveel mogelijk aftrekposten verzamelen, of privékilometers maken met de auto van de zaak?

En wat doe je als je je huis verhuurt via AirBnB, of als je handje contantje de buurman helpt met een schuurtje bouwen? Als je inkomsten niet opgeeft bij de belasting, dan komen ze daar toch nooit achter?

Uit hetzelfde onderzoek van Motivaction bleek ook dat grote bedrijven niet op begrip kunnen rekenen als zij belasting ontvluchten. Dat zij niet bijdragen aan de voorzieningen waar zij wel gebruik van maken wordt hen kwalijk genomen. Ruim twee derde vindt belastingontwijking door grote bedrijven immoreel, zelfs al is het legaal.

Illegaal of niet?

De journalisten die de Panama Papers onderzochten hebben aangekondigd de komende weken nog veel meer namen van Nederlandse klanten bekend te maken. Ook voor hen geldt dat lang niet zeker is of zij iets strafbaars hebben gedaan. Geld bezitten in een belastingparadijs is niet illegaal. Het wordt pas een misdrijf als dat geld nooit bij de belasting is opgegeven, maar dat hoeft helemaal niet zo te zijn.

Strafbaar of niet, de journalisten publiceren de namen wel. Zij doen dit om aan te tonen dat het gebruik van belastingparadijzen vaker voorkomt dan veel mensen denken.