Margot Smolenaars Dossier 4 nov 2017, 05:05

Leestijd: 5 minuten

Anke: ‘Ik was 22 en overspannen…’

Met toenemend succes begeleidt Breekjaar op drie locaties in Nederland twijfelende tieners naar een beroeps- en studiekeuze die bij ze past. Deze zoektocht naar diepgang onderging oprichter Anke van Donkersgoed (30) eerst zelf. ,,Ik wilde geen leven waarin ik alleen in mijn vrije tijd mezelf kon zijn.”

Geen idee

Als een hinde in de koplampen, zo voelde Anke van Donkersgoed (30) zich nadat ze eindexamen had gedaan. De woorden ‘geen idee’ bezigt ze vaak als ze het over haar tijd in de school- en collegebanken heeft. ,,Na mijn eindexamen koos ik zo breed mogelijk, alle opties open houden. Ik ging communicatie studeren in Utrecht, zodat ik vanuit die stad ook nog alle kanten op kon. Maar het raakte me nergens, in vijf jaar niet.” Met haar bul op zak ging ze ‘dan maar’ werken. ,,Ik hoopte op het hallelujah-gevoel, van nou ben ik er”, zegt ze. ,,Maar ik dacht nog steeds: ja, en nu? Ik kom er in de praktijk wel achter, dacht ik.”

Kernenergie verkopen

Het enige waar Anke tijdens haar eerste jaar als werkende achterkomt, is a. dat het vies tegenvalt om een werkweek van 40 uur te draaien, b. dat haar baas een eikel is en c. dat ze niet in de wieg gelegd is om kernenergie te verkopen. ,,Tja, ongelooflijk dat ik dat heb gedaan. Het sluit zó niet aan bij wat ik vind en geloof. Zelfs mijn ouders vroegen me of ik dit wel echt wilde. Bij mij ging geen belletje rinkelen.”

Hoop eigenlijks

,,In acht maanden tijd had ik drie baantjes gehad. In die laatste baan viel ik op een dag flauw. Mijn huisarts kon geen lichamelijke oorzaak vinden, maar zei me dat ik vrij verzwakt overkwam. Nog altijd legde ik de link niet met mijn werk. Ze begon me vragen te stellen over mijn leven, en mijn antwoorden bevatten een hoop ‘eigenlijks’. Ik heb wel een vriendje, maar eigenlijk… Ik werk wel, maar eigenlijk… Uiteindelijk zei ze: je bent gewoon overspannen. Ik was 22 jaar. Mijn huisarts legde uit dat ik moest luisteren naar wat mijn lichaam me duidelijk maakte. Zou ik dat niet doen, dan maakte ik schade voor de rest van mijn leven.”

Diepgang

,,Twee weken later zat ik in Drenthe, op zoek naar mezelf tijdens een retraite. Ik zat daar tussen de vijftigers, maar dat maakte me niks uit. Daar heb ik weer contact gelegd met mezelf en ging ik op zoek naar balans. Van die zoektocht naar diepgang werd ik heel blij. Want dat kon ik tot dan toe nergens vinden: niet in mijn werk, niet in mijn studie, niet in mijn studentenvereniging. Mijn belangrijkste inzicht is dat ik niet een leven hoef te leiden, waarin ik in mijn vrije tijd mezelf ben en werk om geld te verdienen, zodat ik mezelf kan zijn. Ik kan een leven leiden waarin dat één is. Als ik werk kan vinden, dat mij ook voedt, en dat mij in de gelegenheid stelt iets bij te dragen aan de wereld.”

Breekjaar

,,Een paar weken na die retraite zat ik, nog ontzettend onder de indruk van het leven en mijn nieuwe inzichten, in het bos. Er kwam een jongen naast me zitten, die mij vragen begon te stellen. Ik besloot openhartig te zijn en vertelde wat me overkomen was. Mijn hele verhaal kwam er uit, en ik vertelde hoe ik in ieder geval niet meer terug wilde naar een baan waarin ik maar iets aan het doen was. Met mijn ervaringen wilde ik iets. Dat sloeg bij hem ook enorm aan, want hij had al een tijdlang het idee voor Breekjaar in zijn hoofd. Ik ben aangehaakt en ben één van de initiatiefnemers geworden die Breekjaar is gaan dragen.”

Beetje luchtig brengen

,,Op 27 september 2013 zijn we in Utrecht gestart. Daar ging een heel intensief jaar van de boodschap verspreiden, crowdfunden en een zomer lang intakegesprekken met de eerste 27 jongeren aan vooraf. Van een cultuur van doen wat je gevraagd wordt, ging ik naar een van zelf uitzoeken, hordes nemen, omdenken. Die omslag gaan jongeren tijdens Breekjaar ook maken. Daar zijn ze zeker toe in staat, als we het maar luchtig brengen. Ze hebben echt het idee dat het voor de rest van hun leven ‘goed’ moet zitten. Ik heb één kans, denken ze, om alles gestroomlijnd te laten verlopen, van studiekeuze tot partner en van baan tot fijn huis. Tja, dat kun je nooit waarmaken. En al lukt het wél, dan nog heb je heel weinig geleerd en heel weinig meegemaakt. Dan is het namelijk te makkelijk gegaan. Van dingen die moeilijk verlopen of gewoon niet werken, leer je het meest.”

Met pensioen

,,Nu we in ons derde jaar zitten, komen we in een flow. Alle groepen zitten al maanden van tevoren vol, en dat geldt ook voor onze nieuwe locatie in Eindhoven. Nu gaan we werken aan een Breekjaar voor kansarme jongeren. In 2030 willen we op 35 locaties in Nederland 65 groepen draaien van dertig jongeren. Beter zou zijn als Breekjaar met pensioen zou kunnen, doordat het onderwijs zo vernieuwd is dat ze daar wel die ‘waarom’-vragen gaan stellen.”

Lees ook: Generatie Keuzestress: gaan we links of toch rechts?

Lees ook: Zo ga je om met keuzestress

Over Metro Dossier

Stop met koppensnellen en verwen je hersencellen! Elk weekend duikt Metro de diepte in! Hoe? Elke zaterdag vind je bij ons verhalen over de meest spraakmakende zaken. We kennen het, doordeweeks moet alles vlug maar gelukkig is er in het weekend tijd om lekker lang te lezen over opzienbarende onderwerpen. Boeiend? Absoluut! Schokkend? Soms. Confronterend? Misschien. Interessant, met een knipoog en vanuit meerdere perspectieven belicht? Altijd!

Ditmaal: gaan we met z’n allen gebukt onder keuzestress? Weten we nog wel wat we willen? En is dat echt iets van onze generatie..? Lees het deze week in Metro Dossier.