Erik Jonk Televisie 10 mrt 2025, 18:09

Leestijd: 5 minuten

De leerlingen van Mark Rutte blikken terug: ‘Hij won verkiezingen op woensdag en donderdag stond hij voor de klas’

Meester Mark, mochten ze zeggen. De leerlingen die les kregen van onze vorige premier Mark Rutte, daar hebben we het over. Wat zij van hun leraar vonden en de tijd waarin hij ‘hun premier’ was, dat kunnen we drie avonden op tv zien in Kinderen van Rutte. „Wel een grappige man.”

Mark Rutte gaf maatschappijleer op de middelbare school en dat deed hij nog langer dan dat hij premier van Nederland was. De huidige secretaris-generaal van de NAVO maakte tijdens zijn lesperiode de VVD tot grootste partij van ons land en werd met veertien jaar ook de langst zittende minister-president.

Metro bekeek van Kinderen van Rutte – wat misschien wel beter Leerlingen van Rutte had kunnen heten – aflevering 1 die vanavond door VPRO wordt uitgezonden. Voor tv-rubriek Blik op de Buis en vooral uit interesse voor wat hij al die donderdagen of vrijdagen voor de klas deed. Natuurlijk, Mark Rutte wordt op social media vooral uitgemaakt voor ‘die man die ons land alleen maar helemaal kapot maakte’. We hebben het dan wel over X, waar het dit weekend ook ging over de maan die je overdag kon zien. Sommige mensen gingen ervan uit ‘dat ze (geen idee wie, red.) de maan wel verplaatst moeten hebben’. Nou ja, dat X dus.

Leerlingen van Mark Rutte terug in de klas

In de werkelijke wereld krijgt Mark Rutte ook niet altijd alleen maar lof toegezwaaid, maar is er toch wel veel waardering voor wat hij heeft gedaan. Zeker van die leerlingen die terugkijken op een bijzondere tijd. Regisseur Roos van Ees en researcher Karen Al brachten een aantal van hen terug in de klas. Maatschappijleerdocent Halil Karaaslan geeft hen drie ‘Rutte-lessen’ waarin herinneringen worden opgehaald („hij kwam altijd op de fiets” en „wel een grappige man”). Ze gaan ook in gesprek over thema’s uit de maatschappijleerlessen die tijdens de kabinetten Rutte in hun levens kwamen. Wat mag de overheid van hen verwachten? En wat verwachten zij terug als het gaat om bijvoorbeeld kansengelijkheid, huisvesting, mantelzorg, studiefinanciering en polarisatie?

Liever Rutte zelf gezien

Eerlijk gezegd maakt dat laatste Kinderen van Rutte soms wel wat zwaar. Deze Metro-kijker had liever Mark Rutte zelf in die klas met zijn oud-leerlingen gezien, zoiets als dat programma dat binnenkort terugkeert op de buis, De Reünie (met Herman van der Zandt als presentator). Leerlingen die deel uitmaakten van een hele generatie die onder Mark Rutte volwassen werd. Maar al met al is het bekijkenswaardig hoor. Het is op z’n minst bijzonder dat één van de drukste mensen van Nederland toch nog wekelijks de tijd nam om les te geven. Dan kun je op X schelden wat je wil, maar deze man probeerde in elk geval wél iets te betekenen.

Rutte gaf maatschappijleer aan vmbo-, havo- en vwo-leerlingen op het Johan de Witt College in de bekende Schilderswijk in Den Haag. ‘Een zwarte school’, noemde minister-president het zelf, doelend op het feit dat alle kinderen een migratieachtergrond hadden. Discriminatie omdat de leerlingen een hoofddoek droegen, of simpelweg omdat zij Fatima of Mohammed heetten, kwam in zijn lessen daarom regelmatig voor. In de Tweede Kamer bracht Rutte zijn politiek leiderschap en werk als leraar eens treffend samen door te vertellen over een gesprek in de klas: „Dan zei ik: je kunt denken, ‘ik word gediscrimineerd. Ik wend mij af van de Nederlandse samenleving, want dit is een vreselijk land’. Of je kunt doorknokken en dan woon je in een land waarin je burgemeester van Rotterdam kunt worden.”

‘Meester Mark, heeft u een vriendin?’

Veel leerlingen, twintigers en dertigers nu, zagen de premier eigenlijk vooral als ‘hun meester Mark’. Ze kijken tevreden terug op hoe hij hen als tieners probeerde te motiveren. „Je hebt in je leven altijd een keuze”, zei Rutte dan. „Ga je behoren tot de doeners die weten dat daar ook tegenslagen bij horen? Of ga je horen bij de club van nee-zeggers?” Een leerlinge over toen: „Hij zei altijd dat hij niet alleen over ons wilde praten, maar juist ook mét ons.” Kritische vragen over dingen die in Nederland speelden, konden zij meester Mark altijd stellen. Maar ze kregen ook veel vragen terug: waar liepen zij tegenaan? Hoe ervoeren zij de eerder genoemde discriminatie? Soms was het natuurlijk veel luchtiger. De van oorsprong Poolse Roksana: „Wij vroegen dan of hij een vriendin had. Hij gaf netjes antwoord.”

De boodschappen die Mark Rutte zijn ‘kinderen’ het liefst gaf, ook al kenden ze bijna allemaal een moeilijke start in ons land: iedereen in Nederland is gelijk, je moet in jezelf geloven en als je je best doet en hard werkt, kun je in dit land alles bereiken wat je wilt.

In één van de afleveringen sturen zij hun voormalige meester allemaal een kaartje.

Goede en slechte tijden in periode Rutte

Hafsa (30 nu) weet nog dat Mark Rutte op school vertelde dat hij meedeed aan de verkiezingen en dat als hij zou winnen, hij premier zou worden. Met wat ongeloof in haar ogen: „Op woensdag had hij gewonnen en op donderdag stond meester Mark gewoon voor de klas.”

Hafsa kwam na wat struggles goed terecht bij gemeente Den Haag, maar niet iedereen beleefde gemakkelijke jaren in ‘dat gave landje’ van Rutte. De eerder genoemde Roksana werd eerst vooral als „dronken stomme Pool” gezien. Ze ging net als haar moeder in de tuinbouw werken, maar ondanks de vele uren die zij draaide, kan Roksana geen huis kopen. Gelukkig heeft ze promotie naar de salesafdeling gemaakt. Ridwan was enige tijd dakloos en heeft daardoor nu moeite om een baan te vinden. Anar moet zijn moeder helpen met de stapels belastingpapieren die steeds hoger wordt. Je raadt het ongetwijfeld: de toeslagenaffaire.

Maar we zien vooral ook ambitieuze kinderen van Rutte. Jhan is bijvoorbeeld docent lichamelijke opvoeding voor dove en slechthorende kinderen (totaal tegen het advies van zijn stagebegeleider in). Khadija, het stille meisje van de klas, heeft als dichter nu toch een stem gevonden. Tambi werkt hard om kaakchirurg te worden. Anar zat liefst tien jaar in een asielzoekerscentrum en heeft als droom een arts in Nederland te zijn. Wie weet heeft meester Mark ze tijdens maatschappijleer een zetje in de goede richting gegeven.

Aantal blikken uit 5: 3

Kinderen van Rutte kun je vandaag (maandag 10 maart), morgen en overmorgen om 19.55 uur zien bij VPRO op NPO 2. Drie afleveringen van 25 minuten komen ook beschikbaar via NPO Start.

Ben je benieuwd naar meer (goed gelezen) afleveringen van Blik op de Buis? Lees dan:

• Uitstekende serie over de (enge) wereld van Big Pharma: Elixer.
• Ook goed van eigen bodem: F*ckulteit, over seksueel overschrijdend gedrag aan een universiteit.
• Een grappige tv-serie is juist Haantjes, die je kunt zien op Netflix.
• Arian en Marieke verloren beide kinderen aan kanker, maar waren dit jaar Prins Carnaval en Prinses.
• Zes jongeren, toen tieners, stellen jarenlang onterecht te hebben vast gezeten voor wat in Nederland bekend werd als de beruchte Restaurantmoord.
• Als je vader of moeder in de gevangenis zit: een interessante docureeks Kind van een Gedetineerde.

Reacties