Erik Jonk Televisie 4 feb 2025, 11:31

Leestijd: 3 minuten

Vader Klaas zocht in Syrië naar zijn IS-dochter en vond haar na tien jaar: ‘Dacht dat ze allemaal dood waren’

Vader Klaas Spijk is in Syrië op zoek gegaan naar zijn IS-dochter en tien jaar nadat ze afreisde naar het kalifaat, heeft hij Mandy gevonden. Journalist Marcel van der Steen ging met hem mee. Ze schoven gisteravond beiden aan in talkshow Bar Laat om te vertellen over hun bijzondere verhaal.

Sinds 2012 trokken zo’n driehonderd Nederlanders naar Syrië om zich aan te sluiten bij de terroristische organisatie IS (Islamitische Staat). Eén van hen was dus Mandy. Heel lang was er geen contact met het thuisfront. Vader Klaas had haar al veel langer willen zoeken, maar naar Syrië gaan was simpelweg onmogelijk. Tót het regime van leider Bashar al-Assad begin december door rebellen ten val werd gebracht.

Een verhaal als Laura H. in Syrië

Driehonderd Nederlanders dus, die maar heel soms een gezicht krijgen. Laura H. is misschien wel de bekendste. We konden haar verhaal ook zien in de VPRO/Human-serie met haar naam. De tv-productie werd zowel gewaardeerd als bekritiseerd (‘waarom krijgt zij aandacht?’). Klaas Spijk heeft natuurlijk geen boodschap aan meningen. Hij wilde zijn dochter Mandy na jaren gewoon in zijn armen sluiten en ook zijn vier kleinkinderen zien. Omdat Marcel van der Steen naar Syrië meereisde, is de zoektocht vastgelegd. Ook daarvan zullen heel wat Nederlanders iets vinden, want de dochter die Klaas uiteindelijk omhelst, is volledig gesluierd. „Ach meissie toch”, klinkt het in door Bar Laat getoonde beelden.

Na de Toeslagenaffaire naar Syrië

Waarom vertrok Mandy vanuit Gouda eigenlijk naar Syrië in 2015? Haar pa, een zeventiger: „Tweeledig denk ik. Mandy was verwikkeld in het Toeslagenschandaal en had financiële problemen. Dat wil natuurlijk niet zeggen dat je naar Syrië moet vluchten om dat te ontlopen. Ze had beter naar Egypte kunnen gaan, waar haar toenmalige man vandaan kwam. Dat was één reden, maar zij is met haar man meegegaan met bepaalde ideeën. Haar man was op de hoogte van wat zich daar allemaal afspeelde en mijn dochter is daar blijkbaar naïef in geweest. Misschien uit religieus oogpunt, met het idee van ‘we gaan daar leven in een Islam-samenleving’.”

Mandy was voordat zij naar Syrië vertrok al moslim geworden. Of zij toen al radicaliseerde, vindt Klaas „een beetje een moeilijk begrip”. „Zij was een moslima die op het laatst streng in de leer was, laat ik het zo zeggen.” In die tijd, op haar verjaardag in 2014, zag hij Mandy voor het laatst. „Daarna hebben we geen contact meer gehad, puur omdat haar man Mandy volledig isoleerde. Hij vertelde haar dat wij als ouders niet van haar hielden en isoleerde haar volledig. Zodoende waren wij de controle kwijt over wat er gebeurde.”

‘Gevoel foute boel’

Klaas werd in Syrië opgehaald door zijn kleinzoon Yassin, een flinke tiener inmiddels die 6 jaar was toen zijn gezin naar IS vertrok. De vader geeft toe dat hij geen idee had waar ze heen waren, totdat de politie in 2015 voor z’n deur stond. Een ‘gevoel foute boel’ had Klaas overduidelijk wel. Toen hij het eenmaal wist, vond hij het „verschrikkelijk om als ouder mee te maken”.

„Het allerergst was dat we helemaal geen contact hadden, de eerste vier jaar denk ik. Ik heb steeds gedacht dat ze allemaal dood waren.” Als Klaas op televisie puinhopen in Syrië zag, vroeg hij zich af of zij – Mandy en de kleinkinderen – eronder lagen. „Als ik mensen zag lopen, was ik altijd aan het zoeken of zij ertussen zouden lopen. Achteraf blijkt dat alle ouders van meiden die daar naartoe zijn gegaan, dat deden.”

Uiteindelijk zocht Mandy zelf contact met het thuisfront. Haar man was bij een drone-aanval een been kwijtgeraakt, maar iedereen leefde nog. De eerste vraag die Klaas aan zijn dochter stelde? „’Mandy, heb jij verkeerde dingen gedaan richting de bevolking van Syrië?’ Ze zei ‘nee pap, ik heb geen mens een haar gekrenkt’.” Klaas geloofde haar: „Ik ken mijn dochter als geen ander.”

Een video-item van de reis naar Syrië is te zien bij EenVandaag. Het verhaal van Klaas Spijk bij Bar Laat terugkijken, kan via NPO Start.

Deels opgeschort en onzekerheid voor de EU: zo staat het ervoor met de importheffingen van Trump

In 2032 hebben 1,4 miljoen Nederlanders kanker: ‘Overheid doet te weinig en is zo een dief van de eigen portemonnee’

Reacties