Emma Jansen
Emma Jansen Televisie 5 jun 2023
Leestijd: 4 minuten

Strafrechtadvocaat Peter Schouten over rechtszaak Sanda Dia: ‘De uitspraak klopt wel’

De zaak van de Vlaamse Sanda Dia (20) houdt niet alleen de Belgen al een aantal dagen in zijn greep. Ook in Nederland ontstaat er veel ophef over de uitspraak rondom de dood van de student. Hij kwam in 2018 om het leven door fysieke mishandelingen die hij onderging tijdens een dertig uur durende dooptraditie bij de Leuvense studentenclub Reuzegom. Gisteravond spraken justitieverslaggever Dries Hiroux en advocaat Peter Schouten over Dia aan tafel bij Renze op Zondag.

Het is een rechtszaak die veel mensen niet los kunnen laten. „Als je hoort wat hij allemaal heeft moeten doorstaan, dan gaan je nekharen recht overeind staan”, zegt Renze Klamer. „De achttien verantwoordelijke Reuzegommers zijn afgelopen week veroordeeld, maar het bleef bij taakstraffen tot 300 uur en geldboetes tot 400 euro. Dit maakt het voor velen nog erger.” De Reuzegommers vertrokken op 5 december naar een blokhut die ze al jaren afhuren. De nieuwelingen, ook wel schachten genoemd, moesten een kuil graven en er vervolgens in gaan staan. De kuil werd gevuld met ijskoud water en het drietal werd continu natgehouden, door onder andere over hen heen te plassen.

Daarnaast moesten ze ook een levende goudvis doorslikken en vervolgens levend uitbraken door visolie te drinken. Dit lukte Dia niet, waardoor hij het opnieuw moest doen. Het blijkt dat Dia gedurende de hele doop steviger werd aangepakt dan de andere schachten. Volgens de rechter is de dood van Dia een ongeval, waardoor de veroordeling blijft bij een geldboete of taakstraf.

Jarenlange doopritueel fataal voor Sanda Dia

Hiroux volgt alle ontwikkelingen rondom de zaak en woont alle rechtszittingen bij. De studentenverenigingen blijken een tikkeltje erger te zijn, dan de heftigste in Nederland. „Er zijn verschillen in studentenverenigingen, die gekoppeld zijn aan faculteiten en echte clubs”, zegt Hiroux „De clubleden dragen allemaal lintjes en die kunnen wel heel extreem zijn. De Reuzegommers zijn allemaal zonen van magistraten, advocaten, dokters en bedrijfsleiders. Dia wilde er graag bij voor zijn netwerk.” De eerste dag moest de student liters alcohol drinken. Vervolgens werd in de nacht de waterleiding in het huis afgesloten, zodat hij niet kon herstellen.

„Deze club had ieder jaar hetzelfde doopritueel. Er hing een soort van mysterie rond, maar Reuzengom is wel altijd berucht geweest”, zegt Hiroux. „Voordat Sanda Dia aankwam bij het ziekenhuis, werd er al in de gemeenschappelijke groepsapp gezegd dat ze alle berichten en foto’s moesten verwijderen. Ze hebben alle sporen proberen te wissen: het plaats delict hebben ze opgeruimd en ook het verblijf van Sanda Dia. De advocaten hebben daarin een grote rol gespeeld, om dat te verbloemen.”

„Het is in Nederland ook bijna gebeurd, toen iemand tijdens een ontgroening zes liter water moest drinken”, benadrukt Schouten. „Ik noem het werk van de advocaten geen spel, zoals velen wel zeggen. Het is toch gewoon rechtspraak en rechtsstaat.” Op meerdere plekken in België en Nederland houden mensen een stilproces voor Dia. Veel mensen denken: ‘deze uitspraak klopt niet’. „Hoe kan het dat je, als je verantwoordelijk bent voor iemands dood, alleen 300 uur taakstraf krijgt of een geldboete?”, vragen volgens Klamer veel mensen zich af.

Universiteit Leuven aangepakt

„Het klopt niet als het gaat om hoe ver de doop is gegaan. Er moet een grens komen. Maar als het gaat om de veroordeling van de Reuzegommers klopt het wel. Het is niet bewezen dat met opzet en kwaadaardige bedoelingen Dia om het leven is gekomen. Ze konden niet bewijzen dat de leden wisten dat het drinken van de visolie tot de dood zou leiden”, legt Schouten uit. „Er stond zelfs op de visoliefles geen waarschuwing, maar juist een aanmoediging dat het goed zou zijn voor vitamine-inname.”

Er zijn een aantal onbeantwoorde vragen waarop de familieleden van Dia graag antwoord zouden willen, zoals: wie heeft de visolie toegediend? Het is voor hen belangrijk om alles te kunnen verwerken en af te sluiten. Er is ook op YouTube een video geplaatst door YouTuber Acid, waar alle namen van de verantwoordelijke Reuzengommers bekend werden gemaakt. Hij onthulde de gezichten, namen en de plek waar ze werkten. Dit filmpje is echter na enkele tijd van YouTube gehaald. Gisteren werd er bekendgemaakt dat er geen onderzoek komt, omdat de Reuzengommers nog geen klacht hebben ingediend. Acid is zes dagen lang geschorst van YouTube, maar maakte bekend dat hij na zijn schorsing met nieuwe namen zou komen.

Onterechte straf, volgens velen

Er zat volgens Schouten niet meer in qua straffen, daarnaast krijgen de verantwoordelijken ook geen strafblad. „Een werkstraf is eigenlijk resocialiserend bedoeld. Het is wel geregistreerd in het centraal strafregister, dus de politie en justitie weten dat ze deze straffen hebben gekregen”, vertelt Hiroux. „Maar het staat niet op hun sollicitatieblaadje.” Ze hebben volgens Schouten ook een lagere straf gekregen, doordat ze op social media al veel over zich heen hebben gekregen. „Ik ben zeker eens met de mensen die zeggen dat deze jongens een les moeten leren”, zegt Schouten. „Ik vind ook dat de Universiteit van Leuven moet worden aangepakt. Ze hadden protocollen moeten hebben.” Frits Wester, die ook aan tafel zit bij Renze op Zondag, vindt dat als de samenleving de strafmaat niet meer begrijpt, er opnieuw naar de wet moet worden gekeken. De meningen blijven verdeeld rondom de zaak van Sanda Dia. De uitspraken zijn gedaan, maar er blijft onrust heersen bij velen.

Kijk hier de hele aflevering van Renze op Zondag.

Jutta Leerdam in College Tour weer zeer open over menstruatie en eetprobleem, gemopper op Twitter

Foutje gezien? Mail ons. Wij zijn je dankbaar.

Het beste van Metro in je inbox 🌐

Meld je aan voor onze nieuwsbrief en ontvang tot drie keer per week een selectie van onze mooiste verhalen.