Nikki Veerbeek
Nikki Veerbeek Televisie 19 aug 2022
Leestijd: 4 minuten

Gesprek over menstruatie-armoede in Op1: ‘Ik moest kiezen tussen eten of doorlekken’

Bijna een op de tien vrouwen heeft soms geen geld voor maandverband of tampons. Dit fenomeen heet menstruatiearmoede. Nu in Schotland menstruatieproducten vanaf maandag gratis worden aangeboden aan iedereen die dit nodig heeft, laait er een discussie op of Nederland dit voorbeeld moet volgen. SP-beleidsmedewerker en toeslagenslachtoffer Janet Ramesar en VVD-raadslid Erik Verweij schoven gisteravond aan bij talkshow Op1 om erover te praten. 

In 2020 werd er een wet aangenomen door het Schotse parlement waarin staat dat tampons en maandverband gratis beschikbaar moeten zijn. Schotland was het eerste land ter wereld waar werd besloten om maandverband en tampons gratis te maken. De regering wil hiermee menstruatiearmoede terugdringen.

Ramesar in Op1: ‘Ik moest kiezen: mijn zoon zien, eten of doorlekken’

Ramesar kent het probleem van niet genoeg geld hebben voor menstruatieproducten maar al te goed. Dit speelde voor haar in 2019. „Ik zat toen in bewindvoering en kreeg niet altijd leefgeld. Ik had ook kosten voor mijn zoon die op dat moment niet meer thuis woonde. Ik moest kiezen: mijn zoon zien, eten of doorlekken. Dat is wel het gevolg.”

Volgens haar zijn de goedkopere producten die in de schappen liggen niet voor iedereen geschikt. „Je ziet allerlei verschillende merken: je ziet een huismerk, je ziet een wat duurder merk. Niet iedereen kan dat gebruiken. Ikzelf heb het pak daar rechts altijd nodig en tegelijkertijd ook nog tampons. Maandverband én tampons. En met mij nog vele anderen. Je kunt niet altijd weg met een pakje van 1 euro 50.”

Ramesar ziet absoluut heil in een soortgelijk systeem als Schotland in Nederland. „Kijk, ook in Schotland blijven de menstruatieproducten nog te koop in de winkel. Het is niet dat het voor iedereen gratis is. Als je het kúnt kopen, kun je gewoon naar de winkel. Maar als je het niet kunt kopen, dan kun je altijd op een plek ergens in de stad of het dorp waar je woont terecht om het op te halen. Dat betekent niet dat je een uitkering moet hebben of wat dan ook. Maar stel: je krijgt net een jaarafrekening binnen van de energie. De prijzen zijn gestegen en je kunt het net een maand niet betalen. Dan kun je er ook naartoe. Dat zou voor hier ook heel fijn zijn.”

Verweij denkt dat er betere manieren zijn

Verweij ziet dat anders. „De situatie waarin je terechtkomt als je niet meer in staat bent om je producten te kopen lijkt me verschrikkelijk. Ik kan me daar als man vrij letterlijk niet echt een voorstelling van maken. Maar ik denk dat er betere manieren zijn om dat doel te bereiken. In Rotterdam hebben we een heel mooi systeem, waarbij je met de Rotterdampas als je in een laag-inkomengezin zit, een tegoed daarop krijgt. Dat kun je voor allerlei dingen gebruiken, waaronder ook maandverband en tampons”, vertelt het raadslid. „Het idee is dat je als vrouw zelf kunt kiezen welke producten bij je passen, dat heb je met zo’n systeem en niet als de overheid twee dingen gaat aanbieden.”

„Waarom niet en-en?”, vraagt Ramesar. „Het is mooi dat vrouwen dat kunnen in Rotterdam. Waar ik woon, in Den Haag, heb je een pilot waarbij je het op meerdere plekken kunt halen. Maar niet in iedere gemeente is dat. Waarom zou je er in de ene gemeente wel recht op hebben en in de andere gemeente niet? Dit zou landelijk beleid moeten zijn en niet lokaal. Elk gemeente heeft zijn eigen armoede-beleid en dat is oneerlijk.”

Voor iedereen hetzelfde

Daar kan Verweij zich wel in vinden. „Tot op een bepaalde hoogte klopt dat”, zegt Verweij. „We hebben nu onderzoek: wat werkt het beste? Ik denk ook dat het belangrijk is dat op landelijk niveau voor iedereen hetzelfde geldt.”

SGP-kamerlid Roelof Bisschop doet ook een duit in het zakje. Hij zegt van het probleem op de hoogte te zijn, maar niet van de omvang. „Ik durf er ook geen slag naar te slaan hoe duur zo’n pakje maandverband of tampons is. 10 euro? 20? Ik zou het echt niet weten.” Ter illustratie: een gemiddeld pakje tampons kost tussen de 3 en 6 euro.

Wat vinden kijkers van Op1?

Op Twitter klinken verschillende geluiden. Zo is iemand het met Ramesar eens: „Waarom zo moeilijk als het zo makkelijk is? Tampons en maandverband gratis voor die vrouwen die het structureel of af en toe niet kunnen betalen. Kun je het wel betalen, dan koop je het zelf.” Een ander ziet liever een oplossing voor het feit dat sommige mensen menstruatieproducten niet kunnen betalen. „Gratis maandverband is natuurlijk geen oplossing voor het grote onderliggende probleem. Er komen veel gezinnen structureel geld te kort. Dit is brandje blussen, denk ik.” Ook wijzen meerdere twitteraars op het bestaan van wasbare producten of cups. „Maak wasbaar de norm. Werkt echt helemaal super hoor!”

Verhoudingen coalitie op scherp: Hoekstra noemt stikstofdoelen 2030 ‘niet heilig’, Rutte en Kaag verbaasd

 

Foutje gezien? Mail ons. Wij zijn je dankbaar.

Het beste van Metro in je inbox 🌐

Meld je aan voor onze nieuwsbrief en ontvang tot drie keer per week een selectie van onze mooiste verhalen.