Erik Jonk
Erik Jonk Televisie 4 feb 2022, 
Leestijd: 4 minuten

Kijkers prijzen Sander en de kloof en uitzending peperdure privéscholen: ‘Aanrader, mooi!’

Sander en de Kloof Sander Schimmelpenninck
Sander Schimmelpennick in Sander en de kloof. Foto: VPRO

Sander en de kloof is niet het best bekeken tv-programma van de Nederlandse televisie. Maar de zesluik van Sander Schimmelpenninck over de kloof tussen arm en rijk wordt op sociale media veel geprezen. Zo ook gisteravond weer, toen peperdure privéscholen aan bod kwamen. Net als leerlingen in achterstandswijken overigens, waarbij één kansarme jongere zijn kans zelfstandig wél greep.

Nogmaals over het aantal kijkers: Sander en de kloof (VPRO) haalt wel telkens de TV Top 25. Gisteren stemden bijna 600.000 belangstellenden op Sander Schimmelpenninck af. Het aantal uitgestelde kijkers zal met dit programma ook heel behoorlijk zijn.

Oprechte vragen in Sander en de kloof

Sander Schimmelpennick is zelf van adellijke afkomst, hij is een graaf. Hij had zijn schouders kunnen ophalen over het feit dat hij geld heeft en kansen kreeg. Maar, zo schreef Metro bij de eerste aflevering van Sander en de kloof in tv-rubriek Blik op de Buis al, hij doet dat niet. Schimmelpennick vraagt zich oprecht af waarom de kloof tussen arm en rijk qua geld en qua kansen toch zo groot is. Waarom die kloof ook steeds groter wordt en of daar iets aan kan worden gedaan.

View this post on Instagram

A post shared by Sander Schimmelpenninck (@sanderschimmelpenninck)

Gisteravond ging het over onderwijs en (duur) privé-onderwijs in het bijzonder. Dat laatste schaadt de gelijke kansen van kinderen, zo denkt de tv-maker. Aan het begin van Sander en de Kloof zei hij: „Vlak na de Tweede Wereldoorlog had iedereen in Nederland toegang tot dezelfde scholen. Studeren werd goedkoop, dankzij de studiebeurzen. De babyboomers en de generatie van daarna plukken daar de vruchten van. En wat gebeurt er nu? Diezelfde mensen die na de Tweede Wereldoorlog hun kans konden pakken, gooien de poorten weer dicht. Dat doen ze door hun kinderen naar privé-onderwijs te sturen.”

Schimmelpenninck: ‘Trekje van eigenlijk elke elite’

Deze kinderen worden zo op een onoverbrugbare voorsprong gezet, vindt Sander Schimmelpenninck, die zelf op zijn 16e van school gestuurd werd (‘het kwam wonderwel nog goed’). „Het is een trekje van eigenlijk elke elite: willen dat je kind niet faalt. Proberen alle risico’s af te kopen. Dan zou je kunnen zeggen ‘ja, wat is daar mis mee? Dat zou toch elke ouder doen?’ Heel simpel, het is niet eerlijk. Het gaat ten koste van andere kinderen. En het ondermijnt de solidariteit.”

Sander en de kloof Sander Schimmelpennick
Sander Schimmelpenninck met fraaie bolide en dito huis. Foto: VPRO

‘Kansen zijn te koop’, heette de aflevering van Sander en de kloof van gisteravond. Dat bleek. Kijkers zagen bijvoorbeeld een moeder die haar dochter vanaf de basisschoolleeftijd aan een privéschool laat leren. De moeder schaamt zich allerminst voor het feit dat er 25.000 euro per jaar voor de opleiding moet worden opgehoest. „Mijn dochter zat eerst in een te volle klas. Dat was niet de juiste match. Tijdens corona en de lockdown merkte ik dat zij achterstand had. Nu zie ik dat professionele mensen met persoonlijke aandacht meer kunnen bereiken.” En ja, ze kan het betalen natuurlijk.

Beste leerkrachten door het privé-onderwijs aangetrokken

Sander Schimmelpenninck snapt dat aan de ene kant. Anderzijds meldt hij in Sander en de kloof dat privé-onderwijs de beste leraren aantrekt. Die zijn logischerwijs niet meer op scholen actief waar ouders de knip niet zo snel kunnen trekken.

Mooi is de bijdrage van tiener Willem, studerend aan het Luzac in Eindhoven (vwo). Voor Willems opleiding betaalt ‘pap’, een notaris, ook 25.000 euro per jaar. De Brabander is goudeerlijk. Hij vindt zijn school echt top (‘ergens anders had ik zelfs havo nooit gehaald’), maar ook: „Het voelt wel een beetje als valsspelen, ja. Want niet iedereen krijgt dezelfde kansen. Voor mij werd een soort joker ingezet die niet iedereen heeft.”

Sander en de kloof laat ook andere kant zien

Zo’n joker had Darine uit Zeist niet. Hij had bijles nodig, maar zijn vader – hoewel een respectabele wiskundeleraar – kon het maandelijkse bedrag van een paar honderd euro niet ophoesten. Diezelfde vader kon hem wel naar een andere school sturen, dan de meesten in zijn omgeving. Daar pakte Darine zijn kansen (‘ik zag hoe oneerlijk het in de wereld verdeeld is’), want het ligt niet alleen aan je afkomst. Talent kan ook helpen en dat blijkt Darine te hebben.

Hij begon zelf bijlessen te geven, voor een schappelijk bedrag. Darine dacht door en richtte uiteindelijk Stichting Leren voor de Toekomst op. De stichting verzorgt bijlessen die (bijna) iedereen kan betalen. Inmiddels zijn er twaalf filialen geopend en zijn zus geeft les op één daarvan. Mooi om te zien.

Voor veel kijkers geldt dat ‘mooi en goed om te zien’ voor de hele reeks Sander en de kloof. Wekelijks kan Sander Schimmelpenninck rekenen op lovende en fijne reacties. En dat terwijl er vooraf ook geluiden waren als ‘ja, die Schimmelpennick heeft makkelijk praten’. Een klein overzicht van gisteravond.

Sander en de kloof heeft een eigen website met meer informatie. Die vind je hier. De aflevering van gisteravond kijk je hier terug.

Het verhaal van Nederland van Daan Schuurmans is de leukste geschiedenisles

Foutje gezien? Mail ons. Wij zijn je dankbaar.

Het beste van Metro in je inbox 🌐

Meld je aan voor onze nieuwsbrief en ontvang tot drie keer per week een selectie van onze mooiste verhalen.