Julia Osendarp
Julia Osendarp Televisie 29 jul 2021, 
Leestijd: 3 minuten

Complotdiscussie bij Op1: ‘Luister vaker naar complotdenkers’

Een foto van presentatoren van Op1, netjes op afstand
Welmoed Sijtsma en Jort Kelder, presentatoren van Op1, netjes op anderhalve meter. Foto: ANP / Sander Koning

Complotgekkie, viruswappie, kritisch denker: we kennen inmiddels behoorlijk wat benamingen voor deze groep mensen. Aan tafel bij Op1 wordt de complotdiscussie besproken. Volgens socioloog Jaron Harambam moeten we namelijk beter naar complotdenkers luisteren.

„Controversiële onderwerpen” noemt presentatrice Welmoed Sijtsma het. Ze kaart het boek van socioloog Jaron Harambam aan. In The Truth is Out There staan achttien complotten die je volgens de schrijver niet „als één pot nat moet zien”. Presentator Jort Kelder zoekt naar een overeenkomst. „Wantrouwen tegen de elite”.

Discussie over vaccinatieplicht bij Op1: ‘Het is vaccineren of thuisblijven’

Complotdenkers zijn waarheidszoekers

Zelfs noemt Harmabam complotdenkers „waarheidszoekers”. „Ze geloven de officiële waarheid van de media, wetenschap en politiek niet. Ze hebben het idee dat daar een dieper liggende werkelijkheid achter zit.” Presentatrice Welmoed Sijtsma benadrukt dat er momenteel meer complotdenkers zijn dan ooit. Volgens de socioloog zorgt de coronacrisis voor onzekerheid en zijn er belangen. „Hoe gaat onze toekomst eruit zien.” Harambam legt uit dat we niet goed weten wat echt waar is. „Wat waar is, is continu onderhevig aan verandering.”

Presentator Jort Kelder vraagt zich af hoeveel procent van de mensen onder een complotdenker valt. Harambam geeft als voorbeeld de complotdenkers rondom 9/11. „10 tot 50 procent van de Amerikanen gelooft niet in het officiële verhaal van 9/11. Dat zijn grote groepen mensen in onze samenleving”.

Complotdiscussie aan tafel bij Op1

Daarom pleit hij voor een open gesprek. Volgens Harambam moeten we vaker naar complotdenkers luisteren. „Deze mensen zijn op zoek naar informatie en geloven niet zomaar de pr van de overheid. Ze zien hoe media framing werkt en het censureren van berichten. Je moet de inhoud serieus nemen.” Volgens hem bestaat wantrouwen naar autoriteiten al veel langer.

Judocoach Cor van der Geest, die voor een ander onderwerp aan tafel zit, heeft moeite met mensen die iets een complot noemen. „Een complot is dat iets in scène is gezet.” Harambam maakt een bruggetje naar afluisterpraktijken van overheden. Volgens hem zagen mensen dat tien jaar terug ook als complot zagen. „Later volgen Edward Snowden en schandalen van de NSA. Het is belangrijk om objectieve waarheid kritisch te beschouwen.”

‘Viruswappie’ en de coronacirsis

Gitta Sluijters vertegenwoordigt aan tafel ‘de complotdenker’. Zelf voelt ze zich niet aangesproken als men haar viruswappie noemt. Kelder noemt haar cv op: „Dochter van een huisarts, gestudeerd, je bent een gestudeerd type”. Volgens haar zitten er andere belangen achter de coronacrisis. „Het ging altijd om het paspoort. Het gaat om controle. We worden vastgelegd. De mensheid wordt klemgezet en daar heb ik geen enkele twijfel over.”

Ook vraagt de presentator aan Harambam of hij, als wetenschapper zijnde, van mening is veranderd. Volgens de socioloog is het juist als wetenschapper waardevol om ook wetenschappelijke waarheden te beoordelen.

Tot slot komt de politiek nog even ter sprake. Volgens Harambam moeten ook zij naar complotdenkers luisteren. Hij legt uit dat politicus Wybren van Haga (Groep van Haga) deze geluiden serieus nam. Daardoor schuiven volgens hem dit soort geluiden naar rechts toe. „Dat is een gemis voor de linkse partijen.”

https://twitter.com/Paull86785536/status/1420522210419220482

Wil je de hele uitzending van Op1 bekijken? De aflevering van gisteravond vind je hier.

Zo praat je met vrienden of familie die in complottheorieën geloven (5 tips)

Foutje gezien? Mail ons. Wij zijn je dankbaar.

Het beste van Metro in je inbox 🌐

Meld je aan voor onze nieuwsbrief en ontvang tot drie keer per week een selectie van onze mooiste verhalen.