Redactie Metro Televisie 30 jun 2021, 08:52

Leestijd: 3 minuten

VPRO en Sigrid Kaag krijgen online ‘rake klappen’ na onthullingen over Kaag-docu

De documentaire over D66-leider Sigrid Kaag, die afgelopen januari verscheen, ligt behoorlijk onder vuur. D66 oefende invloed uit op de Kaag-docu en had een vinger in de pap. Dit ten koste van de journalistieke objectiviteit. Mediakenners uiten op Twitter hun ongenoegen en sommigen noemen het zelfs „propaganda”.

Begin januari, voor de Tweede Kamerverkiezingen, verscheen de documentaire Sigrid Kaag: van Beiroet tot Binnenhof op NPO2. De VPRO was de verantwoordelijke omroep voor de productie en 306.000 kijkers bekeken de uitzending.

Is Akwasi’s omroep ZWART reden voor vertrek Ekiz en Klamer bij De Vooravond?

Geen journalistieke vrijheid documentaire Sigrid Kaag

De nieuwssite GeenStijl rook onraad en diende een WOB-verzoek in over de totstandkoming van de Kaag-documentaire. Uit meer dan tweehonderd pagina’s blijkt dat de politieke partij behoorlijk wat te zeggen had over de maak van de documentaire. Het journalistieke imago van de omroep en de documentaire, staan nu dan ook ter discussie.

Want ultieme creatieve vrijheid kregen de makers niet. De politica en haar achterban hielden de touwtjes strak in handen. Zo moesten achteraf een aantal uitspraken en fragmenten van Kaag uit de documentaire. Momenteel staat een fragment ter discussie waarin Kaag geen autogordel droeg, iets wat ze klaarblijkelijk in andere landen ook vaak niet doet. De gordel zou wel of niet in de beelden gemonteerd zijn. De VPRO ontkent dit, GeenStijl claimt dat in de beelden gerommeld is. Maar ook een fragment waarin Kaag met een glas champagne staat in het Afrikaanse land Niger, moest eruit worden geknipt. Daarnaast kwam een uitspraak waarin ze iemand bestempelt als „dat mens” niet door de montage heen.

Mediakenners kritisch op VPRO en NPO

Ook de datum van uitzending staat momenteel ter discussie. Waarom? Ook hierin oefenden zowel de partij als Kaag invloed uit. De uitzending was namelijk op 3 januari. Volgens de makers was dit de meest uiterste datum voor Sigrid Kaag, in de aanloop naar de verkiezingen. Een documentaire over een D66-leider, vlak voor de verkiezingen, lijkt al snel op een verkapt campagnemiddel.

Op Twitter uiten veel gezichten uit het medialandschap hun ongenoegen over de aanpak van de NPO. Zo spreekt onder meer EO-presentator Andries Knevel over een „politieke tijdbom rond Sigrid Kaag”. Ook NPO-presentator Özcan Akyol noemt de aanpak van de VPRO een „fiasco” en denkt dat deze invloed heeft op het draagvlak van de omroep.

Mijn gevoel zegt dat er sinds een uur een politieke tijdbom tikt rond @SigridKaag

— Andries Knevel (@andriesgknevel) June 29, 2021

Behoorlijk verontrustend dat de VPRO een politieke partij mee laat denken over de inhoud van een documentaire. Als je draagvlak voor je omroep wilt verliezen, moet je vooral dit soort dingen doen. Tegelijkertijd is dit schadelijk voor de hele NPO. Wat een fiasco.

— Özcan Akyol (@OzcanAkyol) June 29, 2021

Kaag-docu ‘propaganda’ en ‘beschamend’

Journalist en gezicht van RTL-Boulevard Rob Goossens prijst de aanpak van GeenStijl. Op Twitter spreekt hij uit dat de Kaag-docu voelt als „propaganda”. En RTL-journaliste Hella Hueck vindt dat de NPO niet echt slimme stappen neemt. Ze benadrukt hiervoor ook nog het vertrek van presentatrice Fidan Ekiz.

Uitstekend werk van GeenStijl. De Kaag-docu voelde al aan als propaganda. Blijkens de nu geopenbaarde correspondentie was dat ook precies de bedoeling. De NPO vond het allemaal prima https://t.co/lt0FWrnfDy

— Rob Goossens (@GoosR) June 29, 2021

De NPO heeft echt een integriteitsprobleem. Ook als je kijkt hoe presentatoren zoals @fidanekiz rücksichtslos van de buis zijn gehaald. https://t.co/90gjS6l5wW

— Hella Hueck (@hellahueck) June 29, 2021

Ook EenVandaag-verslaggever Sander ’t Sas en Nieuwsuur-journalist Eelco Bosch van Rosenthal verbazen zich over de conclusies van GeenStijl. 

Beschamend en zeer beschadigend voor de hele publieke omroep dat de VPRO überhaupt mee ging in het aanpassen van de Kaag-documentaire. Het uitzendmoment voor de verkiezingen was al dubieus, maar dit slaat werkelijk alles. Het wordt tijd voor een omroepbreed redactiestatuut.

— Sander 't Sas (@SanderSas) June 29, 2021

niemand vindt dit normaal, getuige de #ophef

— Eelco Bosch van Rosenthal (@eelcobvr) June 29, 2021

Oud-D66-collega is ook kritisch

Voormalig D66-lid Boris van der Ham twittert ook over de kwestie. Hij kaart aan dat het campagneteam van Buitenlandse Zaken waarschijnlijk de plank missloeg dit keer.

Conclusie: documentaire draaien en uitzenden in campagnetijd vrijwel altijd slecht idee. Campagneteam en Buza wil invloed, @vpro en @DeFamilieFilmTV kreeg slappe knieën, dat komt dan nu (terecht) uit en krijgt (terecht) kritiek. Gewoon dit soort dingen en timing niet meer doen. https://t.co/uzO2mxH3h3

— Boris van der Ham (@Borisham) June 29, 2021

De VPRO laat aan de NOS weten dat de film „echt onafhankelijk en kritisch tot stand is gekomen”. Hoofdredacteur Stan van Engelen van de omroep zegt: „Daar sta ik pal achter. De maker heeft de film gemaakt zoals zij hem wilde maken.” Ook ontkracht hij de geruchten dat Kaag mocht meebeslissen over de uitzendtijd. Dat zowel D66 als Kaag de documentaire mochten beoordelen en corrigeren op feitelijke onjuistheden, is volgens hem „heel gebruikelijk”.

Chef politiek bij Humberto over ruzie tussen Wilders en Kaag: ‘Teamuitje voor nieuwe coalitie’