Donna van der Kolk Binnenland 3 okt 2016, 07:05

Leestijd: 3 minuten

5x Wat je niet wist over Rotterdamse geschiedenis

Oktober is de maand van de geschiedenis en zondag 2 oktober is het de Dag van de Rotterdamse Geschiedenis. Reden genoeg om eens in de historie van de Maasstad te duiken. Metro sprak daarom met Rob Noordhoek van Museum Rotterdam en vroeg hem wat de meeste Rotterdammers niet weten over de geschiedenis van hun stad.

Rotta

In de volksmond wordt Rotterdam ook wel Roffa genoemd. Dat klink misschien als (stoere?) straattaal, maar het lijkt verdacht veel op de naam van Rotterdam voordat het zijn huidige naam kreeg.

„Het echte oer-Rotterdam, dat tussen de negende en elfde eeuw voortdurend werd bedreigd door overstromingen, heette Rotta. De Allerheiligenvloed van 1170 maakte de omgeving definitief onbewoonbaar, totdat de aanleg van Schielands Hoge Zeedijk het gebied honderd jaar later weer veilig maakte. In Museum Rotterdam en onderaan de tijdtrap in de Markthal kun je bodemvondsten van Rotta zien”, vertelt Noordhoek.

Stompe toren Laurenskerk

De Laurenskerk heeft een stompe toren, maar dat is niet altijd zo geweest. „In 1615 wilden Rotterdammers een mooie verhoging op de toren om het eenvoudige tentdak te vervangen. Omdat verzakking op de loer lag, werd de ervaren, Amsterdamse torenbouwer Hendrick de Keyser om raad gevraagd. Hij adviseerde een niet al te zware verhoging; in ieder geval niet helemaal van steen. De Keyser kreeg de opdracht een houten spits te ontwerpen. De spits was in 1622 klaar. Twintig jaar later moest de torenbekroning alweer worden afgebroken vanwege bouwvalligheid.”

Tegeltjes

Wie aan tegeltjes denkt, denk in eerste instantie waarschijnlijk aan Delft en zijn Delfts blauwe tegels. Maar in de achttiende eeuw was Rotterdam de grootste tegelproducent van Nederland.

„Miljoenen tegels zijn hier gemaakt. Ze werden binnenshuis gebruikt om de plint of zelfs wanden mee te bedekken. De afbeeldingen varieerden van eenvoudige geschilderde figuren, dieren of ornamenten tot kleine kunstwerkjes op enkele vierkante centimeters. De kwaliteit van de Rotterdamse tegels was zeer hoog, waardoor ze een gewild exportproduct werden. Rotterdamse tegels zijn niet alleen terug te vinden in aanzienlijke woonhuizen, kastelen en kerken in heel Europa, maar zelfs in Mauritsstad in Brazilië.”

Vliegveld Waalhaven

Rotterdam The Hague Airport (Vliegveld Zestienhoven) viert momenteel zijn 60e verjaardag, maar ook voor die tijd had Rotterdam al een luchthaven: vliegveld Waalhaven, het eerste vliegveld ingericht voor burgerluchtvaart in Europa.

„Vliegveld Waalhaven werd in 1920 geopend. Op de dag van de opening vertrok een postvlucht naar Londen – de eerste commerciële vlucht. Ook het eerste Nederlandse luchtvrachtvervoer vond in 1924 vanaf dit vliegveld plaats. De luchthaventrok in de jaren dertig veel dagjesmensen, die er met de Spido naartoe gingen. Maar bij de algemene mobilisatie in 1939 werd het vliegveld door het leger gevorderd om na de Duitse inval volledig verwoest te worden.”

Gabberhouse

Rotterdam is oud, maar tegelijkertijd in veel opzichten ook een jonge stad. „Niet zo gek dus dat hier in 1970 het eerste grote popfestival werd gehouden en jeugdculturen van punk tot hiphop in de stad bloeien”, zegt Noordhoek. Zo kon er volgens hem ook een jongerencultuur van eigen bodem ontstaan, namelijk gabber.

„In 1989 klonk in de Rotterdamse discotheek Parkzicht een rauw, nieuw geluid dat afweek van de toonaangevende ‘mellow house’. Een Amsterdamse dj noemde de nieuwe harde Rotterdamse sound ‘gabberhouse’, wat meteen een geuzennaam werd. Een echte Rotterdamse jongerencultuur was geboren. Naast een herkenbare muziek- en dansstijl (hakken) ontstond een eigen leef- en kledingstijl (Nike Air Max, Aussies, Cavello’s en bomberjacks): gabber, dus.”

via GIPHY

Wist jij dit allemaal? En wat weet je nog meer van de Rotterdamse geschiedenis? Laat het ons weten in een reactie!