Anne-Fleur Pel
Anne-Fleur Pel Dossier 3 dec 2017
Leestijd: 5 minuten

Veel baasjes zien liever partner dan hond sterven

De relatie tussen een mens en dier kan ver gaan. Acht op de tien mensen beschouwt hun hond als volwaardig lid van het gezin. Maar ze blijken dan ook goed voor je gezondheid en ze krijgen nooit genoeg van je verhalen. De liefde van de baas gaat daarom diep. „Sommigen zien liever hun partner dan hun hond overlijden. Toen ik dit voor het eerst hoorde, dacht ik: oeps! Maar het blijkt geen uitzondering.”

Nienke Endenburg, senior docent en onderzoeker aan de faculteit Diergeneeskunde van de Universiteit Utrecht, heeft ook een praktijk als GZ-psycholoog. Ze is gespecialiseerd in de relatie tussen mens en dier en helpt mensen bij de rouwverwerking van hun huisdier. „Dat iemand liever zou hebben gehad dat de partner was overleden dan de hond zegt uiteraard ook iets over de relatie met de partner, maar de relatie tussen mensen onderling en die tussen een mens en een dier liggen op een heel ander niveau.”

Dieren geven onvoorwaardelijke liefde

Een huisdier heeft namelijk heel veel voordelen, stelt Endenburg. „Een hond of kat is altijd blij om je te zien en je kan eindeloos je verhaal bij ze kwijt. Ze zeggen nooit; dat verhaal ken ik nu wel, heb je niets anders? En ook als niemand je begrijpt, dan begrijpt je huisdier je wel. Als je hond zijn hoofd in je schoot legt, helpt dat iemand. Als je succes hebt, heb je veel vrienden. Maar als je verliest, verdwijnen ze als sneeuw voor de zon. Dieren geven je onvoorwaardelijke liefde. Mensen hebben het gevoel dat een dier hen begrijpt en niet be- of veroordeeld. Ze vertellen hun meest intieme geheimen die ze met anderen niet delen. Tegen een ander mens zeg je dat het goed met je gaat als ze dat aan je vragen. Een hond verlangt niet van je dat je met een positief antwoord komt als dat niet zo is.”

Baasjes zijn minder vaak ziek

De sociale ondersteuning die een huisdier biedt, is heel belangrijk. Naast dat een hond ervoor zorgt dat de baas het huis uit komt en daardoor sociale contacten onderhoudt met anderen, heeft het ook een positieve invloed op de lichamelijke en geestelijke gezondheid van het baasje, blijkt uit verschillende onderzoeken. „Huisdiereigenaren hebben gemiddeld een beter afweersysteem tegen ziekten, een lager stressniveau, minder depressies en plegen minder suïcide.” Verder hebben huisdiereigenaren minder last van hart- en vaatziekten. En het aaien zorgt voor een lagere bloeddruk en hartslag. „Het bezit van huisdieren zou een factor kunnen zijn waarom mensen minder gebruikmaken van de gezondheidszorg. Australisch onderzoek heeft aangetoond dat huisdiereigenaren minder vaak naar de huisarts gaan en minder medicatie gebruiken. Ook liggen ze minder dagen in het ziekenhuis. Een huisdier zorgt er ook voor dat iemand bij de revalidatie net dat stapje extra zet.”

Maar het aaien van een vriendelijk uitziende hond heeft nog meer positieve effecten. Op het oxytocine niveau bijvoorbeeld. Oxytocine zorgt niet alleen voor minder stress en een betere concentratie, maar helpt ook bij het vormen van een band. „Dit stofje komt bij de vrouw vrij bij de bevalling en zorgt ervoor dat moeder en kind een band opbouwen. Bij de start van een relatie tussen een vrouw en hond gebeurt hetzelfde. Bij beiden komt oxytocine vrij. Dat kan wetenschappelijk bewezen worden.”

Dat kan ook de reden zijn dat een hond vaak als kind gezien en behandeld wordt. „Ze krijgen kleren aan en worden rondgereden in een kinderwagen. Maar bedenk daarbij wel: een hond is en blijft een hond. Die heeft zijn eigen behoeftes en rolt misschien liever door de modder. Dieren kunnen goed je vriend zijn, maar denk niet alleen aan wat jou gelukkig maakt, maar ook aan wat het dier gelukkig maakt. Al is het een kanariepietje. Als een jonge hond prima kan lopen, laat hem lopen. Kijk naar wat het dier nodig heeft.”

We maken een mens van een dier

Maar vermenselijken we huisdieren niet te veel? „Het vermenselijken van huisdieren hebben we juist nodig om een band op te kunnen bouwen. Als we dat niet doen, houdt die band geen stand. We kunnen niet uit ons mens-zijn stappen om het maar zo te zeggen. Door een mens te maken van een dier, antropomorfisme, ervaren we sociale ondersteuning van ons huisdier. Het hoeft dus niet slecht te zijn, maar je moet goed in de gaten houden of je het voor jezelf doet of in belang van het dier. Jij kan het leuk vinden om op een motor te rijden, maar je hond die je in een motorpakje hijst, vindt dat misschien niet zo leuk. En jij kunt denken dat jullie het gezellig hebben de hele dag samen op de bank, maar obesitas is inmiddels het nummer 2 probleem die je ziet bij de dierenarts. Een blokje kaas voor de baas, betekent een hele homp voor een hond.”

Vaak onbegrip na overlijden huisdier

Voor een baas kan het overlijden van een huisdier net zo heftig zijn als het overlijden van een mens. De rouwverwerking verloopt ook op dezelfde manier, zegt Endenburg. „Als een mens overlijdt, begrijpt je omgeving dat. Er is een condoleance en een begrafenis of crematie. Als je hond overlijdt, zegt diezelfde omgeving: Dan ga je toch naar het asiel voor een nieuwe? Maar het is geen koelkast die je inruilt. Je hebt er een band mee en als die band verbroken wordt, heb je verdriet. En dat is niet binnen een week over.”

Foutje gezien? Mail ons. Wij zijn je dankbaar.

Het beste van Metro in je inbox 🌐

Meld je aan voor onze nieuwsbrief en ontvang tot drie keer per week een selectie van onze mooiste verhalen.