Johan van Boven
Johan van Boven Dossier 21 okt 2017
Leestijd: 4 minuten

Dijkgraaf: We werden zelfs aan dood Picornie gelinkt

In de politieverslagen werd al járen niets gemeld over problemen met voetbalsupporters. Het was in 1996 en in de periode daarvoor zeer rustig op dat gebied. Maar als Jan Dijkgraaf als verslaggever van het weekblad Panorama naar een wedstrijd van Feyenoord ging en zijn auto in de wijk rond het stadion parkeerde, zag hij regelmatig dat er auto’s werden beschadigd. Hup, even met een sleutel langs de lak van twintig tot dertig geparkeerde bolides. Op het eerste oog een kwajongensstreek, maar de schade kon oplopen tot duizenden guldens.

Toen Dijkgraaf dat tijdens een redactievergadering op tafel gooide, ontstond een idee voor een reportage bij De Kuip tijdens Feyenoord-Ajax: wat gebeurt er op een wedstrijd dag in het gebied waar duizenden auto’s geparkeerd staan? Vanwege het rebelse karakter van Panorama werd besloten een vaantje van de Amsterdamse club aan de binnenspiegel te hangen.

Olie op het vuur

„We wilden absoluut geen olie op het vuur gooien”, blikt Dijkgraaf terug. „We hebben het over twintig jaar geleden, hè? Er was in die periode weinig aan de hand met voetbalsupporters. We wilden aantonen dat er desondanks wel auto’s werden beschadigd op wedstrijddagen. Daarom gingen een fotograaf en verslaggever in een busje zitten om vast te leggen wat er met die auto zou gebeuren. Er werd een ruitje ingeslagen en een rotje naar binnen gegooid, meer niet. Het was eigenlijk een compleet mislukte reportage, maar omdat we al kosten hadden gemaakt besloten we de boel toch te publiceren.”

Niets aan de hand, zou je denken. Maar er kwam stront aan de knikker, veel stront. De verslaggever, een Amsterdammer, had in de week voor de wedstrijd contact gehad met een Feyenoordsupporter van de harde kern om te vragen waar hij de auto met Ajax-vaantje en het busje met fotograaf en zichzelf het best kon positioneren. Juist de fan die Panorama had geholpen kon het niet laten de auto te bewerken. Even later schoot hij tijdens de wedstrijd ook nog eens een lichtkogel richting het uitvak dat was gevuld met Ajaxsupporters.

Bedreigingen

Toen hij niet veel later werd opgepakt, zei hij dat Panorama hem in beide gevallen opdracht had gegeven. Dijkgraaf en de twee freelancers die het tafereel hadden vastgelegd werden verdacht van uitlokking van poging tot brandstichting. Enkele boze Feyenoordfans pikten de werkwijze van het weekblad niet en bedreigden de chef sport telefonisch.

Het verhaal kreeg een nog apartere wending toen op 23 maart 1997 in een weiland bij Beverwijk Ajaxfan Carlo Picornie werd vermoord tijdens een veldslag tussen hooligans van Feyenoord en Ajax. „Op de een of andere manier werden wij daar door de Rotterdamse politie aan gelinkt”, zegt Dijkgraaf. „De fotograaf en verslaggever werden om 6 uur ’s ochtends van hun bed gelicht. Ik was gelukkig al op mijn werk, want ik begon op maandag altijd heel vroeg. Maar uiteindelijk hebben we allemaal drie dagen vastgezeten, omdat door uitlokking van brandstichting ook dodelijk slachtoffers zouden hebben kunnen vallen. Maar uit een rapport van de brandweer bleek dat dat rotje helemaal geen benzinetank had kunnen laten ontploffen.”

Herdenkingsplek voor de overleden Ajaxhooligan Carlo Picornie. Foto: ANP

Een maand later kwamen er ook (doods)bedreigingen binnen vanuit de Ajax-hoek. Het Algemeen Dagblad publiceerde namelijk dat Panorama eveneens betrokken was bij het afvuren van de lichtkogel. De politie raadde de chef sport aan zo snel mogelijk zijn koffers te pakken en met zijn gezin onder te duiken. Drie weken zat de familie Dijkgraaf op een geheim adres voordat hun reeds geplande verhuizing van Wijk bij Duurstede naar Friesland plaatsvond.

Bijna twee jaar na de reportage over de auto met het Ajax-vaantje deed Justitie een schikkingsvoorstel. Dijkgraaf wilde daar niet aan toegeven, omdat hij er stellig van overtuigd was niets verkeerd te hebben gedaan, maar zijn omgeving wilde van ‘het gezeik’ af zijn. Dus betaalde VNU Tijdschriften, destijds uitgever van Panorama, een bedrag van 20.000 gulden om strafvervolging van de drie medewerkers te voorkomen.

Uitlokking

„Als ik van tevoren had geweten wat voor shit het zou opleveren, dan was ik er nooit aan begonnen. Het was niet de slimste reportage uit mijn loopbaan”, vertelt Dijkgraaf, die zondag niet op de tribune zit tijdens De Klassieker. Hij kon geen kaartje krijgen. Dat er ook geen fans van Ajax aanwezig zijn, vindt hij prima. „Het is onzin om te zeggen dat Feyenoord-Ajax geen Feyenoord-Ajax meer is omdat er geen supporters van de bezoekende club worden toegelaten. Als we het toch over uitlokking hebben; als je uitfans weer toelaat bij de Klassieker weet je dat de ellende weer begint. Laat het maar lekker zo.”

Lees in het dossier Feyenoord-Ajax ook:

Foutje gezien? Mail ons. Wij zijn je dankbaar.

Het beste van Metro in je inbox 🌐

Meld je aan voor onze nieuwsbrief en ontvang tot drie keer per week een selectie van onze mooiste verhalen.