Sophie Rietmulder Tech 26 mei 2025, 13:46

Leestijd: 2 minuten

AI voorspelt extreem weer steeds beter, en dat kan levens redden

Bosbranden, droogte, hittegolven en mislukte oogsten: het weer lijkt steeds extremer te worden, en de gevolgen steeds groter. De oorzaak? De opwarming van de aarde. Maar aan de andere kant van de weegschaal staat een nieuwe bondgenoot: AI. Artificial Intelligence kan steeds beter helpen voorspellen wat het klimaat in petto heeft. Niet alleen voor morgen, maar ook voor de langere termijn.

Onderzoekers van het Instituut voor Milieuvraagstukken (IVM) van de Vrije Universiteit Amsterdam zijn volop bezig met het inzetten van AI om seizoensverwachtingen te verbeteren. Klassieke modellen schieten vaak tekort als het gaat om langere termijn-voorspellingen. Slimme algoritmes kunnen grote hoeveelheden klimaatdata doorrekenen én verbanden ontdekken die eerder onzichtbaar bleven.

Klimaatextremen voorspellen met AI

Zo blijkt de temperatuur van het oceaanwater in de tropische Stille Oceaan invloed te hebben op de kans op een hittegolf in West-Europa, iets wat klassieke modellen niet goed konden inschatten.

Eerder schreef Metro al dat Europa in 2024 het warmste jaar met de meeste overstromingen meemaakte.

De AI-systemen van de onderzoeksgroep voorspellen inmiddels allerlei klimaatextremen: van neerslag in India tot extreme temperaturen in de VS en variaties in de polaire vortex rond de Noordpool. En het blijft niet bij theorie. De tools worden nu ook toegepast in de praktijk, bijvoorbeeld in de energiesector om de vraag naar elektriciteit beter te kunnen inschatten, of in de landbouw om oogstverliezen tijdig te signaleren.

Beyond Weather

Om hun werk echt van waarde te maken buiten de universiteitsmuren, richtte een deel van het onderzoeksteam de startup Beyond Weather op. Sinds 2023 brengen ze AI-gestuurde klimaatvoorspellingen naar sectoren die daar nú iets aan hebben: energiebedrijven, landbouworganisaties en zelfs humanitaire hulporganisaties.

Zo werkt Beyond Weather onder meer samen met het Wereldvoedselprogramma (WFP), waar seizoensvoorspellingen worden vertaald naar concrete acties voor kwetsbare regio’s. Niet alleen om schade te beperken, maar ook om mensen en gemeenschappen klimaatbestendiger te maken.

Gevolgen van weer in de toekomst

De nieuwste stap? Deze bevindingen inzetten om droogte en bosbranden in het Middellandse Zeegebied beter te voorspellen, een gebied dat steeds vaker getroffen wordt door hevige droogte en natuurbranden. Ook Los Angeles kreeg begin dit jaar te maken met grote natuurbranden. Samen met Microsoft en de Universiteit van Amsterdam ontwikkelt het team nu AI-modellen die dieper graven en verder vooruitkijken.

Dat AI het weer niet kan veranderen, is duidelijk. Maar beter weten wat er komt, betekent wel: eerder handelen. En daarmee kunnen levens gered worden, schade worden beperkt en kosten worden bespaard.

Google waarschuwt Gmail-gebruikers: ‘Trap niet in déze mail’

Eenvoudig scrollen langs ‘skinnytok’-video’s die eetstoornis aanmoedigen: ‘Algoritme stimuleert extreme content’

Reacties