Sophie Rietmulder Tech 15 apr 2025, 09:34

Leestijd: 2 minuten

Online criminaliteit in de lift: vooral jongeren de dupe

Online criminaliteit in de vorm van oplichting, hacken, digitale bedreiging: steeds meer Nederlanders krijgen ermee te maken. 

In 2024 gaven ruim 2,4 miljoen mensen aan slachtoffer te zijn geweest van online criminaliteit. Dat blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). 

Aankoopfraude aan kop

Vooral online fraude nam flink toe. Van alle 15-plussers in Nederland had 15,7 procent in 2024 te maken met online criminaliteit. Twee jaar eerder lag dat nog op 14,8 procent. De stijging komt vooral door een toename van oplichting en fraude via internet. In totaal gaf 9,4 procent aan slachtoffer te zijn geweest van dit type criminaliteit, met aankoopfraude als koploper: 7,2 procent van de mensen werd opgelicht bij het kopen van producten via internet.

Ook verkoopfraude, fraude met betalingen en identiteitsfraude kwamen vaker voor. Opvallend is dat phishing niet verder toenam, en dat het aantal slachtoffers van hacken juist daalde van 4,6 naar 3,9 procent, terwijl hackers wel met hun tijd meegaan. Zo maken ze tegenwoordig gebruik van AI om hacken nog makkelijker te maken, maar volgens deze cijfers dus met weinig succes.

Metro schreef eerder over hoe je hacken kunt voorkomen met het gebruik van het juiste wachtwoord, en welke wachtwoorden je beter kunt vermijden. 

Jongeren extra kwetsbaar

Hoewel mannen en vrouwen even vaak doelwit zijn, blijkt leeftijd volgens deze cijfers een belangrijke factor. Jongeren tussen de 15 en 25 jaar lopen beduidend meer risico: 1 op de 5 uit deze groep werd slachtoffer van online criminaliteit. Bij 65-plussers lag dat aandeel op slechts 10 procent. Het verschil is het grootst bij vormen van digitale intimidatie zoals online pesten, stalken en bedreigingen, waar jongeren een stuk meer mee te maken krijgen.

Vertrouwen en veiligheid aangetast

De impact van online criminaliteit gaat veel verder dan alleen financiële schade. Bijna vier op de tien slachtoffers zegt minder vertrouwen in anderen te hebben. Drie op de tien voelen zich minder veilig. Vooral mensen die te maken kregen met bedreiging of intimidatie gaven vaker aan last te hebben van psychische klachten, slaapproblemen of angst.

Bij deze groep liep het percentage mensen met depressieve gevoelens op tot 14 procent. Ook angstklachten, het herbeleven van het voorval en slaapstoornissen werden hier het vaakst genoemd.

Niet iedereen maakt melding van online criminaliteit

Opvallend is dat lang niet iedereen melding maakt van wat hen is overkomen. In 2024 gaf 48 procent van de slachtoffers aan ergens melding te hebben gedaan. Dat kan bij de politie zijn, maar ook bij een meldpunt, hulpverlener of bekende. Slechts 18 procent meldde het bij de politie, maar 16 procent deed daadwerkelijk aangifte. Vooral bij hacken blijft het vaak stil: slechts 12 procent meldde dit bij de politie, en 10 procent deed aangifte.

Het CBS-onderzoek onderstreept hoe breed online criminaliteit voorkomt en hoe diep het mensen raakt, ook op emotioneel vlak. Oplettendheid blijft dus geboden, vooral bij online aankopen en digitale communicatie. Want wie denkt dat het hem of haar niet overkomt, heeft tegenwoordig steeds minder reden tot zekerheid.

Een Barbieversie of animatie van jezelf via AI: wat gebeurt er met je gezicht als je ‘m aan ChatGPT voert?

Geen zin in onbekende bellers? Dankzij deze telefoonhack heb je er nooit meer last van

Reacties