Cassandra Oostrom Relaties & seks 15 jun 2025, 16:29

Leestijd: 2 minuten

Waarom wraak nemen niet helpt en vergeven wél

Wraak nemen voelt soms als het enige juiste antwoord na onrecht. Onderzoek van de Amerikaanse Duke University laat echter zien dat je beter af bent als je leert loslaten. 

Niet door alles te vergeten, maar door er anders naar te kijken.

Vergeven draait niet om per se om vergeten 

Iedereen kent wel iemand die altijd in de aanval schiet na de minste of geringste belediging. Of het nu een bekende Nederlander is die losgaat op sociale media of een collega die maandenlang boos blijft nadat hij is gepasseerd voor een promotie, wraakzucht komt in vele vormen. Toch lijkt het voor sommigen makkelijker om de ander te vergeven en weer door te gaan met hun leven.

Volgens recent onderzoek van psycholoog Gabriela Fernández-Miranda van Duke University draait vergeven niet per se om vergeten, maar om hoe je gebeurtenissen herbeleeft. Het onderzoek beschrijft twee vormen van vergeten: episodisch vervagen en emotioneel vervagen.

Episodisch vervagen betekent dat je de details van een nare gebeurtenis geleidelijk vergeet, vooral als je bewust kiest voor vergeving. Emotioneel vervagen betekent dat je het voorval nog helder herinnert, maar dat je er anders over denkt. Het voelt simpelweg minder heftig. Fernández-Miranda vergelijkt dit met een bekend concept uit de psychologie: herwaardering. Je leert een situatie in een ander licht te zien. En dat heeft effect op hoe je je voelt.

Wraak is niet altijd het antwoord 

In een serie experimenten vroegen de onderzoekers aan deelnemers om zich een moment van vergeving (of juist geen vergeving) te herinneren. Vervolgens werd gevraagd naar de morele ernst van het voorval én hoe goed ze zich alles nog konden herinneren: van visuele details tot de emotionele impact.

Wat bleek? Deelnemers die de persoon of personen in kwestie vergeven hadden, konden zich het incident net zo goed herinneren als degenen die dat niet deden. Maar wel zagen de onderzoekers dat hun emoties minder intens en minder negatief waren. Vergeving bleek dus vooral het emotionele gewicht van de herinnering te verzachten.

Tweede experiment

In een tweede studie werd het experiment omgedraaid. Deelnemers moesten zich een moment herinneren waarin zíj iemand anders pijn hadden gedaan. De resultaten waren opvallend vergelijkbaar. Mensen die zich hadden verzoend met hun daden, scoorden lager op gevoelens van morele schuld. Zelfs als ze zich het incident nog goed konden herinneren, voelde het minder zwaar. Het idee dat vergeving bijdraagt aan het herstellen van een emotionele balans wordt hiermee sterk ondersteund.

De onderzoekers gebruikten ook een vragenlijst waarin mensen konden aangeven in hoeverre ze gevoelens van wraak, ontwijking of vergevingsgezindheid ervoeren. Denk aan stellingen als: ‘Ik hoop dat er iets slechts met hem of haar gebeurt’ of ‘Ik wil de relatie herstellen’.

Hieruit werd duidelijk dat hoe meer iemand geneigd is te vergeven, hoe positiever het beeld van de ander wordt en hoe minder boosheid of haat er overblijft.

De week van Vajèn: één jaar Frozen-feest, naar getrainde lijven kijken op de set en… verhuizen

Nederlanders niet meer zo snel naar Amerika op vakantie

Extra kosten gemaakt door staking? Compensatie NS aanvragen kan pas weer na het weekend

Reacties