Opvoedvraag: ‘Mijn zoon van 18 helpt niet in het huishouden, hoe motiveer ik hem?’
:format(jpeg):background_color(fff)/https%3A%2F%2Fwww.metronieuws.nl%2Fwp-content%2Fuploads%2F2025%2F05%2Fpexels-jeffreyreed-769745.jpg)
Opvoeden, hadden we er maar een handleiding voor. Het ouderschap gaat gepaard met zowel intense geluksmomenten als een hoop kopzorgen en dilemma’s. Daarom beantwoordt Sofie Vissers, hoofdredacteur van J/M Ouders en moeder van twee kinderen, wekelijks voor Metro een opvoedvraag van ouders. Deze week de vraag van Martine (45): „Mijn zoon van 18 helpt niet in het huishouden, hoe motiveer ik hem?”
Sofie schiet te hulp.
Opvoedvraag:
„Dag Sofie,
Mijn man en ik hebben een leuke, frisse en energieke zoon van 18. Hij is enig kind en achteraf gezien hebben wij hem misschien wat te weinig discipline bijgebracht. Hij hoefde me lang niet te helpen in het huishouden, ik vond het belangrijker dat hij zich focuste op zijn school en zijn sociale leven. De laatste jaren proberen we hem toch te bewegen om wat huishoudelijke taken op te pakken, maar dit gaat nog erg stroef. We zijn begonnen met wat kleine klusjes van hem te vragen, zoals de tafel dekken en afruimen, de vaatwasser in – en uitruimen en zijn eigen kamer opruimen. Maar als het al gebeurt, gebeurt na een hoop protest. En als het niet gebeurt, loopt het steevast uit op ruzie. Is het te laat om hem nog discipline bij te brengen? Hoe pak ik dit aan?
Groet,
Een hulpeloze moeder“
Het antwoord
„Wat goed dat je dit zo open benoemt en nee, het is zeker niet te laat! Ook op je 18e kun je nog leren om verantwoordelijkheid te nemen en een steentje bij te dragen. Maar van jullie als ouders vraagt dit wel een andere aanpak dan bij een kind van 8.
🧠 Waarom pubers niet uit zichzelf een vaatwasser uitruimen
Jouw zoon van 18 heeft een brein dat nog volop in ontwikkeling is. Uit onderzoek blijkt dat jongeren nog volop bezig zijn met het ontwikkelen van zelfregulatie, verantwoordelijkheidsgevoel en impulsbeheersing. De prefrontale cortex, het deel van de hersenen dat verantwoordelijk is voor plannen, overzicht houden en verantwoordelijk gedrag, is pas rond je 25ste écht uitgekristalliseerd. Dus het is niet gek dat jouw zoon protesteert bij het uitruimen van de vaatwasser, zeker als hij dat eerder niet hoefde te doen.
🔧 Wat wél werkt op deze leeftijd
- Geen preek, maar samenwerken. Je zoon is juridisch volwassen, dus probeer het gesprek te voeren zoals je met een volwassen huisgenoot zou doen: „We wonen hier met z’n drieën, dus het is logisch dat we samen zorgen dat het huishouden draait.” Niet als straf of plicht, maar als bijdrage aan het huishouden van jullie gezin.
- Maak duidelijke afspraken. Leg niet bij elke taak opnieuw uit wat je verwacht. Maak samen een simpele taakverdeling. Eén avond koken per week, kamer opruimen op zaterdag, de afwasmachine elke dag na het eten uitruimen. Zet het desnoods op een briefje of in een appgroep, zonder te dreigen of sarcastisch te zijn.
- Laat hem de gevolgen voelen. Gaat z’n was niet in de wasmand? Dan wordt die niet gewassen. Gebeurt het afruimen niet? Dan staat zijn bord er morgen nog. Laat hem ervaren wat verantwoordelijkheid betekent. Als jij het oplost, verandert er niks.
- Beloon volwassen gedrag met volwassen vrijheden. Je kunt best afspreken: als je je taken doet, ben je ook vrij om later thuis te komen of meer vrijheid te krijgen. Geen omkoping, maar een logische wisselwerking: verantwoordelijkheid nemen, betekent vrijheid krijgen.
- Houd het luchtig. Als het gesprek beladen wordt, gaat hij in de tegenaanval. Blijf vriendelijk, maar standvastig. Neem je voor om te communiceren als een rustige coach, niet als boze ouder.
👏 Tot slot
Discipline aanleren kan altijd, maar hoe ouder iemand is, hoe meer je moet leunen op motivatie, redelijkheid en gelijkwaardigheid, niet op controle. Het is dus niet te laat, maar het vraagt even een andere toon.
Je hebt hem ruimte gegeven om zichzelf te ontwikkelen en dat is een cadeau. Nu is het tijd om hem te leren dat vrijheid ook verantwoordelijkheid vraagt. En dat kan hij echt nog leren, met een beetje hulp en geduld. Veel succes met de opvoeding, het komst vast helemaal goed met je zoon!”
Benieuwd naar meer antwoorden op vragen over opvoeding? In deze stukken geven we ook advies:
- Sannes 16-jarige zoon kwam thuis met het nieuws dat hij een meisje, ook 16 jaar oud, zwanger heeft gemaakt. Wat nu?
- Rolien wil graag weer eens op date met haar man, maar de oppas heeft afgezegd. Kan zij haar dreumes en peuter alleen thuislaten?
- Jack (7), de zoon van Emma, heeft vaak geen zin om naar een feestje te gaan als hij uitgenodigd wordt. Moet ze hem dwingen toch te gaan?
- Wat als je volwassen kind niet helpt in het huishouden? Je moet toch samen de boel runnen én je kinderen wat verantwoordelijkheid bijbrengen. Hoe doe je dat?