Michelle van der Molen Opvoeding 20 apr 2025, 14:53

Leestijd: 7 minuten

Romy heeft autisme en is moeder: ‘Het schoolplein blijft een uitdaging’

Autisme kent veel vooroordelen, iets waar Romy Hazeleger (33) regelmatig tegen aanloopt. Bij haar is de diagnose pas vorig jaar gesteld. „Als moeder vind ik het schoolplein elke keer weer een uitdaging. Ik draag een zonnebril, zet mijn koptelefoon op en sta op een aparte plek”, vertelt ze aan Metro.

Romy´s dochter is 6 jaar oud, en de dagelijkse routine van het tweekoppige gezin is inmiddels goed op elkaar afgestemd. Maar terugkijkend op de afgelopen jaren, vindt ze vooral de periode rond haar zwangerschap het heftigst. „Had ik toen maar geweten dat ik autisme heb, dat had veel verklaard. Mijn autisme heeft de uitdagingen rond het krijgen van een baby enorm versterkt, en die werden na de bevalling alleen maar groter.”

Ze vervolgt: „Ik kon totaal niet overweg met de baby, en ik voelde mij daardoor een slecht mens. Het krijgen van een kind schopte mijn hele routine in de war. Ik herkende mijzelf niet meer. Waar een moeder zich na de bevalling niet meer thuis voelt in haar eigen lijf, was dat gevoel voor mij keer tien. Ik viel heel erg af, was vermoeid en kreeg lichamelijke mankementen. Mijn lichaam viel gewoon uit.”

De kraamweek noemt ze dan ook een helweek. „En dat zeg ik nu met een lach. Bij vriendinnen voelde ik in die tijd geen aansluiting. Als ik hen vroeg hoe zij deze periode ervoeren, zeiden ze: ‘Zwaar, maar het gaat wel goed’. Bij mij ging het helemaal niet goed. Ik had geen ‘normaal’ meer, de wereld was onder mijn voeten vandaan geslagen.”

Kindertijd

Als kind voelt Romy zich al ‘anders’. Vanaf een jaar of drie kampt ze met gedragsproblemen. „Ik wilde niet eten, mijn moeder kreeg mijn kleding niet aan, en ik had last van woedeaanvallen. Al vrij vroeg kwam ik terecht bij een kinderpsycholoog. Volgens hem was ik gewoon een ‘temperamentvol kind’.”

Maar het vreemde gevoel in Romy’s lijf verdwijnt niet, en in haar tienertijd ontwikkelt ze bovenop het gevoel anders te zijn, een eetstoornis. „Daardoor bleef ik in die lijn van zorg, maar kwam de focus te liggen op mijn eetstoornis. Terwijl dit achteraf gezien een soort coping moet zijn geweest, iets wat alles te maken heeft met mijn spectrum.”

Autisme level 2

De werkelijke diagnose krijgt Romy in 2024, wanneer ze na een lange zoektocht terechtkomt bij een hiervoor gespecialiseerd bureau. „Hier was in tegenstelling tot de reguliere zorg geen wachttijd, en namen ze mij wél serieus. In de afgelopen jaren had ik meerdere artikelen gelezen over autisme bij vrouwen. Ik herkende daar zoveel in, dat ik zelf al was overtuigd. Toch was ik bang dat ik opnieuw naar huis zou worden gestuurd zonder juiste diagnose.”

Ze is dan ook niet de enige vrouw bij wie autisme pas op latere leeftijd wordt gediagnosticeerd. „Er wordt nog altijd rekening gehouden met klassiek autisme, zoals we dat van mannen kennen. Zij focussen zich op één hobby en zijn bijvoorbeeld gek van treinen. Maar ik ben één van de vrouwen die het jarenlang wist te maskeren. Na een jarenlange zoektocht kreeg ik eindelijk te horen dat ik overduidelijk klassiek autisme heb, level 2. Een hele opluchting, maar aan de andere kant riep het ook veel vragen op. Wat betekent dit nu voor mij?”

Romy besluit haar diagnose te googelen. „Blijkbaar heb je drie levels klassiek autisme. Bij één kun je nog redelijk zelfstandig uit de voeten, bij twee krijg je al meer beperkingen in het dagelijks leven en loop je iets vaker vast in sociale situaties. Bij level drie kun je niet goed zelfstandig wonen en heb je begeleiding nodig. Naar mijn idee is dat de meest extreme vorm van autisme.”

Het schoolplein

Dat Romy regelmatig te maken heeft met vooroordelen, vindt ze één van de moeilijkste dingen van autisme. „‘Ik zie het niet aan jou’, of ‘iedereen is wel een beetje autistisch’, zijn de klassiekers. Maar wat is dan precies een autistisch uiterlijk? Loop maar eens een dagje met me mee, denk ik dan.”

Ze vervolgt: „Als moeder vind ik het schoolplein elke keer weer een uitdaging. Ik draag een zonnebril, zet mijn koptelefoon op en sta op een aparte plek, achteraf. Een aantal moeders kent mij wel, en denkt: laat haar daar maar lekker staan. Ik weet gewoon niet wat ik in dit soort situaties moet zeggen, dus praat ik niet. Loopt iemand op mij af, dan zeg ik wel overdadig hallo. Maskeren noem ik dat, een modus die ik aanzet: ‘Romy, er komt iemand, we gaan nu even kletsen’. Staan mijn buren in de tuin, dan zeg ik mijn afspraken van die dag af, omdat ik niet naar buiten wil. In de angst dat ik een praatje moet maken.”

Met z’n tweeën

In 2023 gaat Romy, na een relatie van tien jaar, scheiden van de vader van haar dochter. Op dat moment is haar diagnose nog niet gesteld, maar loopt ze al wel tegen verschillende uitdagingen aan. „Werkte er iets niet in huis, zoals bijvoorbeeld de tv, dan kreeg ik een grote paniekaanval. Was er iemand jarig, dan ging ik alleen mee als er een kamer aanwezig was waar ik mijzelf kon terugtrekken. Dat was voor mijn ex-partner niet te begrijpen, waardoor we veel frictie kregen. Al helemaal tijdens corona: dat hij moest thuiswerken, schopte mijn routine compleet in de war. Zonder structuur kreeg ik regelmatig huilbuilen, en vond hij mij maar ‘een kind’.”

Nu haar dochter ouder is, en ze op elkaar zijn aangesteld, ziet het leven van Romy er een stuk rustiger uit. „Hier in onze wijk staan we bekend als ‘die twee’: samen hebben we de beste tijd ooit. We praten over alles en hoeven bij onze geliefde routines met niemand anders rekening te houden.”

Kleine dingen met autisme

Die geliefde routines maken het dagelijks leven met een 6-jarige een stuk minder uitdagend dan verwacht. „’s Avonds eten we op de bank voor de tv, iets wat ik nooit hardop durf te zeggen, uit schaamte. Opvoedkundig is het misschien niet de beste keuze, maar voor ons werkt het goed. Dan ben je minder bezig met wat je naar binnen schuift, en met de structuur daarvan. Waarom niet de dingen op je eigen manier doen, als je daar minder stress voor terugkrijgt?”

Romy vervolgt: „Mijn dochter doet het heel goed, en ik vind het dan ook belangrijk dat ze zich gehoord voelt. Zo heeft ze bijvoorbeeld een enorme angst voor klokken, iets wat ik herken uit mijn eigen jeugd. Zelf moest ik vroeger door die angst heen: er was zo weinig bekend over autisme bij vrouwen, mijn ouders wisten niet beter. Maar voor mij zorgde het alleen maar voor meer ellende. Voor mijn dochter probeer ik het nu anders te doen: dan maar even lekker niet langs die grote klokken.

Door mijn autisme snap ik de dingen die zij vertelt op haar niveau, en weet ik wat haar bezighoudt. Hierdoor zijn we heel open naar elkaar. Er is ook veel positiefs aan het spectrum. Het grotere plaatje, waar ik over vijf jaar moet zijn? Heb ik niet. Mijn binnenwereld kan heel blij zijn met kleine dingen. Als ik in de supermarkt sta en mijn favoriete item is in de aanbieding, dan is mijn hele dag goed.”

Meer weten over kinderen en opvoeding? Deze artikelen zijn de afgelopen tijd goed gelezen:

• Opvoedkundigen hameren op het belang van emotionele intelligentie bij kinderen, iets dat soms vergeten wordt. Zo breng je kinderen die intelligentie bij.
• Ook als je kind al volwassen is, kan er nog weleens strijd tussen jullie ontstaan. Volgens een psycholoog zijn er drie tactieken die je het best kunt toepassen in zo’n situatie.
• Zijn je kinderen onbedoeld verwend? Deze uitspraken van jou als ouder kunnen daaraan bijgedragen hebben.
• Ouders doen regelmatig aan omkopen of dreigen. Denk maar aan: ‘Als je nu meekomt, krijg je thuis een snoepje’. Volgens een kinderarts kun je echter veel beter iets anders doen.

Reacties