Lisa van den Akker Opvoeding 7 jul 2022, 16:19

Leestijd: 4 minuten

Ronde spenen (zoals Bibs) zorgen voor meer kaakafwijkingen en spraakgebrek bij kinderen

Veel baby’s, dreumesen en peuters lopen tegenwoordig rond met een ronde speen,  zoals de Bibs-speen. Ze zien er kleurrijk uit, maar de gevolgen zijn helaas minder mooi. De ronde spenen kunnen namelijk tot een kaakafwijking of spraakgebrek leiden. Dat zeggen deskundigen tegen ouderplatform Famme.

Toen Famme‘s Vera met haar dochter bij de kinderarts kwam, zei deze direct dat ze de ronde speen moest weggooien. De kaak van haar dochter zou er gek van gaan staan, zei de arts. Het platform deed daarom een rondgang bij verschillende deskundigen.

Gevaren van een ronde (Bibs) speen

Floor Tjon-A-San van Logopediepraktijk Oost in Amsterdam herkent het probleem direct. „Laat ik voorop stellen dat geen enkele speen goed is, maar een grote ronde speen zoals de populaire ronde Bibs speen, is echt de overtreffende trap”, zegt Tjon-A-San tegen Famme. „Door de grote kop die op de speen zit kan de kaak versmald worden en kan er na verloop van tijd een open beet ontstaan. Dit is te herkennen aan een gebit dat ‘rond’ gaat staan, hierbij ontstaat er een opening als de kaken op elkaar geklemd worden. Kinderen die een ronde speen gebruiken kunnen hier last van krijgen.”

Ook bij preverbaal logopedist Maaske Treurniet van Volmondig Logopedie is het probleem bekend. „Zelf werk ik vooral met baby’s jonger dan zes maanden, en daarbij zie je het nog niet zo, maar ik heb hier zeker over gehoord van collega’s”, zegt Treurniet tegen Famme. „Het geldt niet alleen voor de Bibs spenen, maar voor alle spenen met deze vorm. De tong gaat er laag van liggen, kinderen vertonen meer open mondgedrag en hebben meer kans op een overbeet.”

Daarbij komt dat de ronde Bibs spenen van natuurrubber, die veel ouders gebruiken, groter worden door langdurig gebruik. „Het bolletje aan het einde wordt steeds groter en hoe groter dit bolletje hoe schadelijker het is. Bovendien raken veel kinderen zo gewend aan deze grote speen dat ze geen andere meer willen.” Bibs adviseert zelf dan ook om de spenen iedere vier tot zes weken te vervangen.

Ook Andrea (achternaam bekend bij de redactie), die al twintig jaar werkzaam is in de kinderopvang, valt het op dat er goed te zien is welke kinderen een ronde speen gebruiken. „In mijn klasje hebben drie kinderen door de grote ronde Bibs speen een (beginnende) open beet. De andere kinderen gebruiken een andere variant speen, een zogenaamde orthodontische speen. Zij hebben geen last van de open beet. Ik kan de gebitten van kleine kinderen die een ronde speen gebruiken er zo tussenuit pikken”, laat Andrea weten.

Spraakgebrek door ronde Bibs speen

Niet alleen ligt er een kaakafwijking op de loer, ook krijgen veel kinderen last van een spraakgebrek. „Denk bijvoorbeeld aan slissen”, zegt Tjon-A-San. „Het slissen heeft vaak te maken met het gebruik van een ronde speen. Zo kan slissen komen door slappe tongspieren, te weinig beheersing van de tongmotoriek en een open beet. Het slissen komt vaak voor in combinatie met open mondgedrag, hierbij ademen kinderen door de mond in plaats van door de neus. Ook kan er door het gebruik van een grote ronde speen een verkeerd slik patroon ontstaan.”

Hoewel de logopedisten benadrukken dat geen enkele speen bij langdurig gebruik goed is, is er wel degelijk een verschil. De zogenaamde orthodontische spenen, die platter zijn, zorgen voor minder problemen, een minder grote overbeet en een minder open mondgedrag. Dit blijkt ook uit wetenschappelijk onderzoek. Wil je dus graag een speen gebruiken voor je kind, kies dan bij voorkeur voor een orthodontische speen in plaats van een ronde speen.

Wil je toch graag zo’n leuke Bibs speen? Kies dan voor de Bibs Supreme speen, schrijft Famme. Deze spenen hebben dezelfde leuke kleurtjes als de ronde Bibs spenen, maar hebben een andere vorm. Het zijn géén orthodontische spenen maar ze hebben een zogenaamde natuurlijke vorm. Daardoor zijn ze platter en smaller wat ze beter maakt dan de gewone Bibs speen. De Bibs Supreme is verkrijgbaar in een variant van siliconen en een variant van natuurrubber.

Als je niet zo gehecht bent aan Bibs, kun je wél nog altijd beter voor een echte orthodontische speen kiezen.

Hieronder zie je het verschil tussen de gewone Bibs en de de Bibs Supreme.

 

Dit bericht op Instagram bekijken

 

Een bericht gedeeld door BIBS (@theofficialbibs)

Advies voor het gebruik van een ronde speen

Gebruikt jouw baby een ronde speen? Dan is dat niet direct reden tot zorg. Wanneer je het gebruik van tijdig afbouwt en de speen rond de eerste verjaardag weg doet, is de kans op kaakafwijkingen en spraakgebrek een stuk minder groot. Treurniet benadrukt bovendien dat een speen ook veel voordelen heeft. “Een pasgeboren baby heeft een enorme zuigreflex en een speen werkt het onder andere pijnstillend en kalmerend. Rond de drie maanden neemt die zuigbehoefte af en is er een soort natuurlijk moment om het speengebruik af te bouwen. Dit doe je het beste geleidelijk, en wanneer een kind één jaar oud is kun je het beste helemaal van de speen afstappen.”

‘Is het erg als ik niet altijd consequent ben tegen mijn dreumes?’