Livia Guldie Health & mind 16 jun 2025, 18:05

Leestijd: 3 minuten

Om in je achterhoofd te houden: deze gebaren betekenen ‘hulp nodig’

Wanneer je in gevaar bent of je bedreigd voelt, kun je subtiele signalen geven aan omstanders om hulp in te roepen. Dit kan nuttig zijn bij situaties zoals intimidatie op straat of nog ernstigere dreigingen, zoals een ontvoering.

Wanneer mensen in gevaar verkeren, kunnen ze subtiele signalen geven aan omstanders – een laatste redmiddel om hulp in te roepen zonder hun ‘belager’ te waarschuwen. Deze stille noodkreten kunnen cruciaal zijn, of het nu gaat om intimidatie op straat of ernstiger bedreigingen zoals ontvoering.

Deze handgebaren roepen om hulp

Een van de bekendste handgebaren wereldwijd, heet ‘the signal for help‘. De Canadian Woman’s Foundation lanceerde in 2020 een internationaal herkenbaar hulpsignaal, speciaal voor slachtoffers van huiselijk geweld. Het gebaar werkt als volgt: steek je hand op met de palm naar voren, trek je duim naar binnen tegen je handpalm, en sluit daarna je vingers eromheen tot een vuist waarbij de duim verborgen blijft.

Dit eenvoudige handteken stelt mensen in staat om zonder woorden een noodkreet te uiten. Het gebaar is bewust zichtbaar ontworpen – door het open en duidelijk te maken vergroot je de kans dat omstanders het opmerken. Om het nog zichtbaarder te maken, kun je het handgebaar ook herhalen. Sommige politieagenten en hulpverleners zijn getraind om dit signaal te herkennen. Het voordeel is dat het handgebaar er op het eerste gezicht onschuldig uitziet, maar voor ingewijden een duidelijke boodschap overbrengt: ik heb hulp nodig.

Verbale gebaren

Er zijn ook nog andere manieren om te laten weten dat je in gevaar bent, bijvoorbeeld in een restaurant of in een kroeg. Dit doe je door te vragen of Angela daar vanavond werkt, of het vragen om een verzonnen drankje; een ‘angel shot’. Dit zijn beide codewoorden die in de horeca worden gebruikt voor het vragen om hulp. Hoewel ze op elkaar lijken, hebben ze verschillende betekenissen.

Ask for Angela ontstond in 2016 in het Verenigd Koninkrijk om vrouwen een discrete manier te geven hulp te vragen in cafés en clubs. Wanneer iemand aan de bar vraagt naar ‘Angela’, weet het personeel dat er moet worden ingegrepen. De naam eert een vrouw die het slachtoffer werd van partnergeweld. Ook dit codewoord is ‘universeel’, net zoals het handgebaar.

Actie ondernemen bij vraag om hulp

Als je iemand ziet die het handgebaar vertoont, of vraagt om een angel shot, is het nodig om in te grijpen. De Nederlandse politie geeft aan dat het gebruik van deze handgebaren en codewoorden een goede onderlinge steun tussen burgers is. Ze benadrukken direct het alarmnummer 112 te bellen wanneer je iemand in nood ziet.

Maar toch ziet de Canadian Women Foundation 112 bellen niet altijd als de beste manier om iemand te helpen. De Foundation heeft daarom een lijst met alternatieve actiepunten die vooral nuttig zijn als de persoon in nood iemand is die je kent. Je kunt bijvoorbeeld proberen de persoon te bellen en vragen te stellen die met ja of nee beantwoord kunnen worden, zoals: „Zal ik namens jou contact opnemen met een opvangcentrum?” Als je via berichtjes communiceert, houd je vragen dan vaag  „Hoe gaat het met je?”, voor het geval dat een telefoon bijvoorbeeld wordt gemonitord.

Als je iemand niet kent, zegt de organisatie voor vrouwen dat het verstandig is om op iemand af te stappen, iemand het gevoel geven dat je ze begrijpt en een praatje te maken. Als je het gevoel hebt dat deze persoon echt in gevaar is, moet je wel 112 bellen. Er wordt al langer gepleit voor het noodnummer 116, bij huiselijk geweld.

Andere signalen

Er zijn ook andere aanwijzingen om te kunnen zien of iemand wellicht slachtoffer is van huiselijk geweld of seksueel misbruik. Zo zijn gedragsveranderingen zoals teruggetrokkenheid, angst of nervositeit, vooral in aanwezigheid van een bepaald persoon signalen.

Fysieke signalen kunnen onverklaarbare verwondingen, frequente ‘ongelukjes’, of het dragen van kleding die schaafwonden bedekt zijn. Ook sociale isolatie, plotselinge financiële afhankelijkheid, of iemand die constant wordt gecontroleerd door hun partner kunnen waarschuwingssignalen zijn.

Ozempic: volgens artsen baanbrekend, maar nog steeds niet voor iedereen bedoeld?

Wie weleens geghost is, ghost waarschijnlijk zélf ook anderen

Reacties