Sophie Rietmulder Gezondheid 22 apr 2025, 16:02

Leestijd: 2 minuten

Bacteriën en ziekteverwekkers: je gootsteen is een stuk viezer dan je denkt

Je gebruikt de gootsteen om je handen te wassen, groenten af te spoelen en verpakkingen van rauw vlees in te leggen. Het lijkt een schone plek, zeker als hij er netjes uitziet. Toch blijkt dat de gootsteen vaak een broedplaats is voor bacteriën die een risico kunnen vormen voor je gezondheid.

Volgens veiligheidsexperts is de gootsteen zelfs een van de smerigste plekken in je keuken. Het is vochtig, warm en er blijven voedselresten achter. Precies de omstandigheden waarin ziekteverwekkers zoals salmonella, E. coli en listeria zich prima thuis voelen. 

Besmette gootsteen

Een Amerikaanse studie laat zien hoe snel besmetting kan plaatsvinden. Deelnemers maakten een ontbijt met onder andere vlees, ei en meloen. Resultaat: in 34 procent van de keukens werd de gootsteen besmet met bacteriën. Meer dan een kwart van de gesneden meloenen raakte vervolgens ook besmet, vermoedelijk doordat ze in de vervuilde spoelbak werden gewassen. Een schoolvoorbeeld van kruisbesmetting.

Eerder onderzoek bevestigt het beeld: uit metingen in verschillende huishoudens blijkt dat in bijna de helft van de onderzochte gootstenen sporen van fecale bacteriën zaten. Een ander onderzoek toonde aan dat zelfs je afwasspons of -borstel, meestal bewaard in of bij de gootsteen, vaak besmet is met dezelfde bacteriën.

Hoe ziek kun je ervan worden?

Vrij ernstig, blijkt uit de cijfers. Elk jaar lopen naar schatting 48 miljoen mensen in de VS een voedselgerelateerde infectie op, waarvan er zelfs 3000 aan overlijden. Kinderen, ouderen, zwangere vrouwen en mensen met een verzwakt immuunsysteem lopen het meeste risico, maar eigenlijk kan iedereen ziek worden van een vuile gootsteen. Symptomen variëren van misselijkheid en diarree tot spierpijn en koorts.

Het probleem zit ’m vooral in het feit dat bacteriën uit de gootsteen gemakkelijk je eten kunnen bereiken. Denk aan fruit dat je even afspoelt of groente die je in de spoelbak laat weken. Een klein beetje besmetting kan dan al genoeg zijn voor een stevige buikgriep.

Wat kun je doen?

Je gootsteen afspoelen met water is helaas niet genoeg. Water uit de kraan is meestal niet heet genoeg om bacteriën te doden en bereikt vaak de lastigste hoekjes van je gootsteen niet. Wil je je gootsteen echt goed schoonmaken, dan moet je eerst goed reinigen met warm water en zeep, inclusief de randjes en het putje. Gebruik een tandenborstel of cocktailprikker voor moeilijk bereikbare plekken.

Zorg vervolgens voor desinfectie. Een middel met alcohol of bleekmiddel kan helpen, zolang je de instructies goed volgt. Je kunt ook zelf een desinfecterend mengsel maken met bleek en water. Vergeet niet: schoonmaken is stap één, desinfecteren stap twee. Je kunt niets ontsmetten wat nog vies is.

Experts adviseren om de spoelbak minimaal wekelijks goed te reinigen en zeker voor én na het bereiden van rauw vlees. Want wat je niet ziet, kan je toch flink wat last bezorgen.

Moleculair bioloog over gezond ouder worden: ‘Je biologische leeftijd is plastisch, je kunt het tij keren’

Waarom diëten (bijna) nooit werken – en wat wél helpt

Reacties