De levenslust achter een ogenschijnlijke doodswens

Thanatos Eros 22 jun 2017

De levenslust achter een ogenschijnlijke doodswens, wellicht een paradoxaal onderwerp uit de hand van iemand die jarenlang suïcidaal is geweest. Ik kijk nu terug op de periode die mij de benen onder mijn lijf trok als een noodlottige gebeurtenis, niet meer dan dat. Een doodswens is iets wat je overkomt, niet iets wat je kiest.

Jaren heb ik geworsteld met de vraag of het juist zou zijn om te sterven en of het mijn vrije wil was waardoor ik deze keuze zou maken. Na al die tijd heb ik nog steeds geen sluitend antwoord. Pretenderen dat ik die wel zou hebben zou net zo zinloos zijn als pretenderen dat er überhaupt geen antwoorden zijn, iets wat men overigens ook al tijden zonder succes probeert. Misschien dat de wetenschap hier uiteindelijk aan kan bijdragen, maar laten we eerlijk zijn: wat weten wetenschappers tegenwoordig nu eigenlijk nog?
Deze periode gaat te boeken in de geschiedenis als de jaren van de alternative facts en niets is alternatiever dan anekdotisch bewijs van een quasi-intellectuele psychologiestudent, die na drie weken universiteit het allemaal wel dacht te weten en besloot stukjes te schrijven over zaken waar de grote massa nog geen kaas van heeft gegeten.

Dat er zaken zijn waar je geen controle over hebt, kunnen we allemaal beamen. Zo is ziek worden wel beïnvloedbaar, maar nooit volledig onder controle.
Is de doodswens die voortvloeit uit ziekte en ondragelijk lijden dat wel? Wat is ondragelijk en wie bepaalt de maatschaaf? Lijdt een dakloze junk in Californië minder dan eentje uit Nederland, omdat het weer daar gunstiger is? Lijdt een senior minder dan een kind, omdat die langer heeft mogen leven of een kind minder dan een senior, omdat deze nog niet weet wat een leven is? Of is lijden afhankelijk van je perceptie hierop en zo ja: is die perceptie kwantificeerbaar?

Het kwam voor mij allemaal neer op de hoofdvraag: ‘Is lijden omwille van mogelijk toekomstig genot de moeite waard?’
De waarheid zal misschien vaak killer zijn dan ik hem voor wil laten komen en ik zal geen sluitend antwoord kunnen geven, naast mijn eigen ontoereikende ervaring: soms wel.

Er zijn nooit pasklare antwoorden en er zal nooit iemand zijn die je de complete waarheid kan geven. We hebben slechts onze opvattingen, maar de mensen die écht naar antwoorden zoeken vinden ze zelden alleen. We zijn uiteindelijk allemaal groepsdieren.

Heb jij hulp nodig?
Dan kun je contact opnemen met Stichting 113 Zelfmoordpreventie via 0900 0113 (24/7 bereikbaar) en 113.nl.