Kerstgedachte: Stop armoedebestrijding!

Laura Batstra en Wim Venema 23 dec 2019

Negen procent van de Nederlandse kinderen groeit op in armoede. Om dit te bestrijden ontvangen gemeenten jaarlijks 85 miljoen euro van de overheid. Dit wordt bijvoorbeeld besteed aan zogenoemde Kindpakketten, eenmalig vouchers met een waarde van 250 euro per kind. Hiermee kunnen arme mensen bij diverse ondernemers producten uitzoeken en afhalen.
Goed bedoeld, maar slecht doordacht. Want iedereen mag het kennelijk weten als je geen geld hebt. Het voucher staat weliswaar op een app, maar niet alle winkelmedewerkers zullen op de hoogte zijn van deze betaalmogelijkheid. In een waarschijnlijk scenario roept een vertwijfelde tijdelijke kracht luidkeels een vaste kracht erbij, die vervolgens de manager gaat bellen over hoe zo’n armoedevoucher werkt, terwijl de rij met dorpsgenoten achter de voucherbezitter groeit. En zelfs als het betalen met de app probleemloos gaat, dan weet de winkelier van je situatie. De goedbetaalde ambtenaren die het Kindpakket bedachten, lijken zich niet bewust van de schaamte die vaak met armoede gepaard gaat.
Wat echter beschamend is, is dat onze overheid geld vrijmaakt voor armoedebestrijding, maar ondertussen niks doet aan een van de belangrijkste oorzaken ervan: de groeiende inkomensongelijkheid. Terwijl ons gemiddelde inkomen de afgelopen jaren steeg, bleef het minimum inkomen laag: €9,82 per uur. Bijstands- en ziekteuitkeringen blijven bijgevolg ook laag, omdat men anders bang is dat mensen niet geprikkeld worden om te werken.
We creëren en accepteren een samenleving waarin armoede bestaat. Vervolgens verzinnen vooral de welgestelden allerlei manieren om het te bestrijden. Er zijn regelingen voor kwijtschelding van eerst geheven belastingen, stichtingen die financieel of materieel bijspringen als je bewijst dat je daar arm genoeg voor bent, armoederegisseurs die mensen helpen bij de ingewikkelde aanvragen voor tegemoetkomingen, lectoraten, leerstoelen en congressen rondom armoede, enzovoort. Veel van dit nobele werk wordt gedaan door duurbetaalde krachten. We kunnen beter stoppen met al deze armoedebestrijding en het geld dat daardoor overblijft gewoon geven aan degenen die het minste hebben.
Als we door het beter verdelen van onze welvaart armoede voorkomen in plaats van bestrijden, dan kunnen welgestelde weldoeners niet meer de sier maken met creatief bedachte incidentele gestes. Dit lijkt echter een klein offer voor een humaan beleid, dat burgers niet vernedert en waarvoor beleidsmakers zich niet hoeven te schamen.