Grote grutters, nog es aan toe!

Ik vraag u af of u dat ook heeft. Dat je even schrikt van de bordjes ’VEGAN’ in de schappen van een winkel. Is het om de carnivoor te waarschuwen dat er geen dierlijke componenten in zitten of is het om de herbivoor te duiden dat het veilig is? Feit is dat, wat decennia geleden ondenkbaar was, de schappen uitpuilen van de veganistische producten. En de kruidenier snapt de maatschappelijke bewustwording en de wens en pikt zijn graantje mee. Letterlijk dan, want wel veganistisch, hè?

Maar zijn er zoveel bijgekomen of waren enkele producten in de supermarkt al zelfs onbedoeld vegan (en dus vrij van zuivel, ei, vlees en andere dierlijke producten)? Van sommige weet je ook als niet-veganist dat wat er op de verpakking staat, niet de lading dekt. Kikkererwten, olifantenbonen, vleestomaten en gestampte muisjes: duidelijk dat de diertjes er niet in zijn verwerkt. Als er een plant, struik of vrucht ingaat, zoals olijf-, palm-, kokos- of zonnebloemolie weet iedereen dat het er ook in zit. Zoals we ook wel weten dat babyolie niet duidt op de ingrediënten, maar op de toepassing en slaafvrije chocola bevat geen stukjes geblenderde slaaf maar wordt op een iets eerlijkere manier gefabriceerd.

Maar veel producten waren dus al vegan, zoals Snack a Jacks, Marmite, Snelle Jelle, Mayolijn en koffieleutjes. En ontegenzeggelijk waar is dat de bewustwording van een aantal generaties leidt tot een transitie in voedsel.

Een structurele overgangsfase, een transitie dus, is vaak moeilijk. Dat gaat niet zonder slag of stroomstoot. Je ziet het in de energie- en milieutransitie. Er gaat een tijd overheen waarin de bordjes ‘VEGAN’ worden vervangen door ‘Pas Op, dierlijke componenten’. Maar de generatie die nu aangeeft dat ze niet meer willen dat de voorgaande generatie beslist en hun toekomst tegelijkertijd in de waagschaal stelt, praat en heroverweegt is niet naïef. Zoals generatie na generatie minder naïef is. Da’s evolutie. Ze is beslist in haar wens om niet prioriteit te leggen bij kolonisatie van Mars (overigens ook vegetarisch, want enzymen als rennet doen niet meer mee…) maar kiest voor haar eigen biotoop en die te behouden. Ook als het offers vraagt.

Het kleine grut wordt groot grut. En nu ook de grootste grutter meebeweegt is dat mooi meegenomen. Dan let je echt op de kleintjes.

De jeugd van tegenwoordig? They’ve got stamina. Want dat heb je nodig om de transitie te laten slagen. Geen vleeseters, noch planteneters, maar ijzervreters.