Misschien moeten we allemaal stoppen met reizen?

Januari, van oudsher de maand dat er door de touroperators kwistig met allerlei vroegboekkortingen gegooid wordt. Voor een paar honderd euro op citytrip naar Barcelona of toch maar een weekje uitrusten op het paradijselijke Bali? Nochtans zijn het beide schoolvoorbeelden van plaatsen die kreunen onder de negatieve gevolgen van het overtoerisme.

Zo wordt de Amsterdammer in zijn eigen stad van z’n stekje naast de grachten verdrongen naar de buitenwijken. Airbnb schudt in verschillende steden namelijk de private huurmarkt dooreen, met onbetaalbare woningen voor de lokale bevolking tot gevolg. Het is immers lucratiever te verhuren aan toeristen.

Het historische centrum van Venetië krijgt ieder jaar zo’n 30 miljoen toeristen over de vloer. Zelf zijn de Venetianen maar met z’n 50.000. Dat wil zeggen dat er iedere dag meer dan 80.000 toeristen rondlopen in de stad, veel meer dus dan dat er lokale bewoners zijn. Met als gevolg: het openbaar vervoer zit eivol, er zijn niet voldoende openbare toiletten en de citytrippers droppen hun afval overal behalve in de vuilnisbak.

Overtoerisme is uiteraard niet alleen een probleem binnen Europa. Denk maar aan een land zoals IJsland dat het toerisme veel te snel zag groeien met ernstige bedreigingen voor het ecosysteem als gevolg. Of bezienswaardigheden als Angkor Wat in Cambodja. Het grote aantal toeristen dat het tempelcomplex bezocht, dreigde ernstige schade aan te richten. UNESCO stelde daarom voor om het aantal bezoekers te beperken tot 2.500 per dag. De lokale overheden begrepen de bezorgdheden van de werelderfgoedorganisatie. Toch werden de aanbevelingen niet helemaal gevolgd en werd er vooral naar de portefeuille gekeken. De limiet ligt nu op bijna 6.000 bezoekers. Meer dan het dubbele als wenselijk.

Wie denkt dat er snel een rem zal komen op het overtoerisme, moet ik teleurstellen. Zo staan er enkele nieuwe markten te popelen om massaal het vliegtuig te nemen. Denk aan de groeiende middenklasse in India en China. Amper 7 procent van de Chinezen beschikt momenteel over een paspoort. Honderden miljoenen mensen zullen extra op de reismarkt terechtkomen.

Wij kunnen ook ons steentje bijdragen. Door het niet altijd zo ver te gaan zoeken bijvoorbeeld. Of misschien eens een keertje meer thuis te blijven. Ook leuk, toch? Maar vooral: vergeet nooit dat je een gast bent op de bestemming die je bezoekt. Gedraag je er, dus zoals je zou willen dat toeristen zich gedragen in jouw stad.