We praten mensen het (ziekenhuis) bed in!

Jelmer Jager 7 dec 2018

Stil zitten is het nieuwe roken. Scherp gesteld, maar met een flinke kern van waarheid. Met name bij de ouderen en kwetsbare deelnemers in de maatschappij is de strekking van deze uitspraak maar al te waar. Niet bewegen is schadelijk voor de gezondheid. En het is niks nieuws. Een zegswijze als: “rust roest” spreekt voor zich.

De (medische) wetenschap ondersteunt dit gedachtegoed massaal. Des te wonderlijker is het dat we in onze maatschappij het passieve verheven hebben tot een soort
ideaal. Neem alleen al het taalgebruik in onder andere de gezondheidszorg: “Doe maar rustig aan, over een maandje wordt u geopereerd”. “Nee, ik pak het
wel even, blijf maar zitten.” Och, blijf toch in bed. Ik breng u uw eten wel…”

Niemand zal raar opkijken als deze woorden worden uitgesproken. Sterker nog, het is dagelijkse praktijk. Je ligt immers nog altijd in een ziekenhuis. De overheid, de ziekenhuisdirecteur en de verzekeraar praten altijd nog over ligduur. En in een bepaald ziekenhuis wordt er gebruik gemaakt van een icoontje met een persoon liggend in bed die bezocht wordt door twee staande mensen (bezoekers).

En nu vragen wij ons af hoe het toch kan dat kwetsbare mensen, rondom en tijdens een ziekenhuisopname, alleen maar zwakker worden?! Is dit vreemd? Nee! Immers, de hele cultuur rondom die ziekenhuisopname richt zich op passiviteit. Geen wonder dat, wanneer een hulpverlener probeert een “patiënt” te helpen, zowel de patiënt zelf, als zijn kamergenoot, als het bezoek de hulpverlener regelmatig meewarig aankijkt. Ik lig toch immers in een ziekenhuis? En dan komt u mij vertellen dat ik moet bewegen om beter te worden?

Mijn oproep aan de maatschappij, of in ieder geval alle partijen die zich bekommeren om het welzijn van onze oudere, kwetsbare medemens: Houd nu, alstublieft, eens op met mensen het bed in te praten! Praat ze er liever uit! Uiteraard heeft bedrust een functie, maar slechts op zeer beperkte indicatie. Laten we in onze taal proberen mensen actief aan te spreken, in plaats van ze – bewust of onbewust – aan te praten dat liggen goed is?

aal is cultuur. En als we er in slagen om taal te veranderen, dan veranderen we ook een stukje van onze eigen, gemaakte, passieve cultuur. Want het ìs namelijk zo: Rust roest. Met desastreuze gevolgen, op persoonlijk èn maatschappelijk gebied. Dus geen ligduur, maar opnameduur. U ligt niet in een ziekenhuis, u bent er opgenomen. En
als u op bezoek bent, help dan! Haal samen die kop koffie! Bewegen is beter voor iedereen, ècht!