Show, don’t tell
Dit advies krijgen schrijvers met regelmaat te horen. Iemand heeft geen verdriet, maar iemand heeft tranen. De lezer moet wat te doen hebben. Niet alles moet worden voorgekauwd.
In een Youtube -filmpje, gemaakt namens en voor Fonds Psychische Gezondheid, ‘tell’ ik over mijn psychische problemen en ‘show’ ik ze een beetje. Inmiddels is het filmpje al meer dan tienduizend keer bekeken; een aantal dat ik me nooit had kunnen voorstellen. In het filmpje verwoord ik kort hoe het is om met comorbiditeit op te staan en er mee naar bed te gaan. Bij mij is sprake van een persoonlijkheids-, stemmings-, en dwangstoornis. Hier heb ik zelf het meeste last van, maar het heeft ook invloed op intieme relaties.
Vreemden zullen verbaasd zijn over het filmpje als ze mij in het echt zien. Ze verwachten niet dat ik-in-het-echte-leven dezelfde persoon ben als in het filmpje. Dat frustreert me wel eens, omdat het dan voelt alsof ik niet de waarheid spreek. Ik snap het wel, want ik laat de waarheid vaak niet zien. Ik kleur me, zoveel als in mijn mogelijkheid ligt, naar de omgeving.
Pas deed ik op een MBO-school mijn ervaringsverhaal en dat ging prima. De jongeren waren oprecht geïnteresseerd. Het waren de vele voorbereidingsuren waard (ik kon niet stoppen met perfectioneren). Het doet er toe om open te zijn, want vooroordelen verdwijnen niet vanzelf. Vooroordelen ontstaan gemakkelijk, omdat we de wereld eenvoudiger maken door mensen in hokjes te zetten. Ik praat en schrijf blogs om hokjes te nuanceren.
Kwetsbaarheden laten zien, is een ander vak. Daar kies ik niet bewust voor. Ik voel me niet veilig in deze wereld vol eisen en verwachtingen en ben buiten de deur automatisch nooit helemaal mezelf. Het nadeel is dat de eisen en verwachtingen juist toenemen. Veel mensen willen eerst zien, dan geloven. Iets dat niet zichtbaar is, is niet controleerbaar. ‘Stel je niet aan en doe normaal’. Woorden zijn daar niet tegen opgewassen.
Ik ben geïnterviewd door Vriendin, Schrijven Magazine, Viva en Mijn Geheim en ook daar is nooit de pijn te zien, maar het geeft wel enig idee. Niemand anders dan ikzelf hoeft het ook te begrijpen of te voelen. Ik strijd wel voor gelijkwaardigheid en respect voor mensen met psychische problemen. Daarom ben ik ambassadeur voor Fonds Psychische Gezondheid en vrijwilliger voor Dwang.eu. Daarvoor ‘show’ ik mijn geest, ook al is het achter een schild van woorden.