Erik Jonk Opvallend 6 sep 2021, 15:37

Leestijd: 2 minuten

Oudste Nederlandse Neanderthaler heeft een gezicht gekregen

De eerste Neanderthaler van Nederland heeft nu een gezicht. Het gaat om de persoon waarvan een schedelfragment in 2009 werd gepresenteerd in het Rijksmuseum van Oudheden. In Leiden is ‘de man met het gezicht’ vanaf morgen ook te zien.

De gebroeders Kennis, wereldberoemde zogeheten ‘paleo-artists’, hebben vele Neanderthaler-reconstructies op hun naam. Arie en Alfons Kennis interpreteerden de verschillende kenmerken van deze en andere Neanderthalerschedels nu tot het volledige gereconstrueerde gezicht van ‘Krijn’.

Neanderthaler had een tumor

Neanderthaler Krijn was een jongeman met een opvallende bult boven zijn rechteroog. Die knobbel is het gevolg van een kleine tumor. Zoiets was niet eerder bij Neanderthalers vastgesteld. Krijn was een van de bewoners van Doggerland, het verdronken prehistorische landschap voor onze kust. Het fossiele stukje schedel van de ‘eerste Neanderthaler van Nederland’ is zo’n  50.000 tot 70.000 jaar oud. Twintig jaar geleden werd het in Zeeland gevonden door amateur-paleontoloog Luc Anthonis. Het fossiel was voor de kust door een schelpenzuiger van de Noordzeebodem opgezogen.

Krijn was een echte vleeseter

Uit onderzoek door de Universiteit Leiden en het Max Planck Instituut in Leipzig blijkt dat het gaat om een stuk schedel van een vrij stevige jonge man. Het onderzoek laat bovendien zien dat hij voornamelijk vlees at.

Om Krijn een wetenschappelijk verantwoord gezicht te geven, gebruikten Kennis & Kennis Reconstructions de onderzochte kenmerken van het Noordzeefossiel. Zij koppelden dat aa digitale matches met vergelijkbare Neanderthalerschedels en de meeste actuele kennis over Neanderthalers en hun uiterlijk. Denk dan aan oog-, haar- en huidskleur. Kennis & Kennis maakte al vele andere reconstructies van Neanderthalers en andere prehistorische mensenachtigen, waaronder de gletsjermummie Ötzi.

Nederlandse neanderthaler tussen mammoeten en neushoorns

Krijn leefde meer dan 50.000 jaar geleden in het prehistorische landschap dat nu de Noordzee is. De zeespiegel stond toen meer dan 50 meter lager dan nu. Mammoeten, wolharige neushoorns, rendieren, paarden en ook Neanderthalers trokken door een koude maar voedselrijke steppe. Over deze bewoners en dit landschap, Doggerland, gaat een gelijknamige tentoonstelling in het Rijksmuseum van Oudheden. Het fossiel en Krijns gezicht zijn daar vanaf dinsdag 7 september tot en met 31 oktober te zien.

De tentoonstelling vertelt het verhaal van bijna een miljoen jaar menselijke bewoning, landschap- en klimaatverandering in het uitgestrekte en rijke prehistorische landschap voor onze kust.

De Neanderthaler kwam vorig najaar in heel anders in het nieuws. Het ging toen om corona… Hoe dat zit lees je hier.

Weinig wespen gezien deze zomer? Hier komt dat door