Redactie Metro Good vibes 4 mrt 2016, 04:00

Leestijd: 4 minuten

Een streepje voor dankzij meertaligheid

De Italiaanse Samantha kwam naar ons land ‘om dezelfde reden zoals zoveel Italiaanse vrouwen’: ze werd verliefd op een Nederlander. Voor hem gaf ze no problemo haar lieve leventje in de zon op. Eenmaal zwanger wist ze: Nederland wordt ons thuis. Ze wilde haar zoontje het liefst tweetalig opvoeden.

Taal van mijn hart

,,Wel zo handig voor later”, zegt Samantha. ,,Fijn tijdens vakanties en Skype-gesprekken met familie. En ja, ook voor mijzelf. Want ondanks dat ik me prima in het Engels red, en al jaren Nederlandse les volg, blijft het Italiaans de taal waarin ik mij het beste kan uitdrukken. De taal van mijn hart.” Desondanks had Samantha haar twijfels over meertalig opvoeden. ,,Je wilt je kind niet nodeloos in verwarring brengen. Of het leren van het Nederlands in de weg staan.”

Brutale mail

Tijdens haar zwangerschap las ze veel over het onderwerp. Zo stuitte ze onder meer op een artikel waarin Mirjam Blumenthal, een logopedist en psycholoog met als specialisatie meertaligheid, aan het woord kwam. “Heel brutaal heb ik haar toen een mail gestuurd met al mijn vragen.”

Blumenthal: ,,Als het op meertalig opvoeden aankomt, heeft iedereen er ‘verstand’ van: de buurman, de tandarts, noem maar op. Logisch dus dat Samantha vragen had. Feit is dat het voor baby’s geen probleem is om twee (of meer) talen te leren. Hun hersenen zijn enorm flexibel en goed in het oppikken van taal. Maar dan moet het wel goed gebeuren.”

In je moerstaal

“Het is niet raadzaam om ouders die allebei moeite hebben met het Nederlands het advies te geven thuis toch Nederlands te spreken”, vervolgt Blumenthal. ,,Vaak is het dan beter om je kind op te voeden in je moerstaal. In die taal kun je je goed uitdrukken, grapjes maken en lieve woordjes zeggen tegen je kind; in die taal ken je liedjes, verhalen en geef je het goede voorbeeld. Het Nederlands pikken ze later op school wel op.”

Lees ook: taalles voor kinderen van asielzoekers

Stille periode

Ze waarschuwt: ,,Overigens kan het voor een kind best even schrikken zijn om ineens in een andere omgeving met een nieuwe taal te komen. Veel kinderen slaan dan even dicht. Dit noemen we de ‘stille periode’. In die periode, die tot zo’n zes maanden duurt, verwerkt het kind de nieuwe taalinformatie in het hoofd. Ze leren wel, maar durven zich nog niet te uiten in de nieuwe taal. Bang om fouten te maken. Gun het kind die tijd. Het trekt meestal vanzelf weer aan.”

Consequent

In een meertalig huishouden, waar één ouder Nederlands spreekt en de ander een andere taal, is het ook mogelijk om een kind direct beide talen aan te leren. Dat is waar Samantha voor koos. ,,Ik heb vanaf dag 1 Italiaans met mijn zoon gesproken. Mijn man niet, die spreekt gewoon Nederlands. Een probleem is dat nooit geweest. Zolang je maar consequent bent. Mijn zoon weet niet beter dat wanneer hij mij een vraag stelt, hij antwoord krijgt in het Italiaans.”

Volgens Samantha raakt hij daar niet van in de war. ,,Helemaal niet. Inmiddels acht jaar oud switcht hij moeiteloos van de ene naar de andere taal. Zijn Nederlands is weliswaar beter ontwikkeld. Maar dat spreekt hij dan ook op school, op de sportclub en met zijn meeste vriendjes. Daarmee is het fabeltje dat meertalige kinderen minder goed Nederlands spreken meteen van tafel geveegd.”

Meertalige prinsesjes

“Er doen over meertaligheid veel vooroordelen de ronde”, valt Blumenthal bij. “Wellicht de hardnekkigste is toch dat een meertalige opvoeding nadelig is voor het goed aanleren van de Nederlands taal. Toch is er vanuit taalkundig oogpunt geen enkele reden tot zorg. Kinderen die met twee talen opgroeien, kunnen ze ook gewoon als twee moedertalen spreken. Kijk maar naar onze prinsesjes, die worden ook meertalig opgevoed en spreken prima ABN.”

Brein functioneert beter

Blumenthal durft zelfs een stapje verder gaan. Meertalig opgevoede kinderen hebben volgens haar juist een streepje voor. “Het eerste voordeel laat zich raden: de extra taal die ze machtig zijn. Daarnaast staan ze nauwer in contact met hun roots. Daar waar ze vandaan komen. Ook zijn er onderzoeken die laten zien dat het brein dan beter functioneert, omdat goed omgaan met twee talen een bepaalde vaardigheid van de hersenen vereist. Er zijn zelfs studies die beweren dat het dementie uitstelt.”

Dankzij de meertalige opvoeding heeft Samantha bereikt wat ze wilde: een kind dat zowel zijn Nederlandse als Italiaanse identiteit heeft omarmd. “Of zoals hij het zelf zegt: ik ben Nederlands én Italiaans.”