Madelon de Goffau Buitenland 11 mei 2025, 15:12

Leestijd: 3 minuten

Directeur Oxfam Novib: ‘Noem situatie in Gaza geen humanitaire ramp meer’

„We mogen de situatie in Gaza geen humanitaire ramp meer noemen.” Dat zegt Michiel Servaes, directeur van Oxfam Novib, in het VPRO-programma Buitenhof. „Dat doet geen recht aan de structurele aanpak om het leven onmogelijk te maken.”

Vandaag is Gaza precies tien weken hermetisch afgesloten en worden voedselvoorraden aan de buitengrenzen tegengehouden. Afgelopen week maakte de internationale voedselorganisatie World Central Kitchen bekend de gaarkeukens en bakkerijen te sluiten omdat de voorraden op zijn. Ook water, medicijnen en andere levensmiddelen worden niet toegelaten. „Elke dag dat dit langer duurt, zullen er meer mensen sterven.”

‘Situatie in Gaza kennen we nergens anders ter wereld’

„Als er in humanitaire termen over gesproken wordt, dat ben ik gewend vanuit mijn werk”, zegt Servaes. „In moeilijke gebieden hulp leveren, bij natuurrampen hulp te leveren. Maar deze situatie is ongekend. Die kennen we nergens anders ter wereld, niet in tientallen jaren. Dan wordt de bevolking ook nog eens door een zogenaamd bevriend land uitgemoord. En uitgewist als we niet oppassen.”

Wat dan wel een passende omschrijving is voor de situatie in Gaza, is ook voor Servaes moeilijk te zeggen. „Ik worstel daar zelf mee. Ik vind het een nachtmerrie. Ook letterlijk.”

Israël steunt Amerikaans hulpverleningsplan voor Gaza

Vandaag liet de Israëlische minister van Buitenlandse Zaken, Gideon Saar, weten dat Israël het Amerikaanse plan steunt om de levering van humanitaire hulp aan de Gazastrook te hervatten. De minister benadrukt dat bij de hervatting van de humanitaire hulp moet worden voorkomen dat de goederen in handen komen van Hamas. Eerder deze week zei de Israëlische minister van Financiën, Bezalel Smotrich, nog dat een overwinning voor Israël in de Palestijnse Gazastrook betekent dat het gebied „volledig zal worden vernietigd”.

„Op papier lijkt het een structuur waarin ze hulp kunnen uitdelen”, zegt Servaes in Buitenhof over het nieuwe plan. „Er worden in het zuiden van de Gazastrook twee distributiepunten opgezet. Er zouden er dan nog twee bij moeten komen. Het komt er dan op neer dat Palestijnen daar naartoe moeten in een gemilitariseerde setting en dan hulppakketten voor een week zouden krijgen.”

‘Fundamenteel, principieel onacceptabel’

Servaes veroordeelt het plan voor hulpverlening aan Gaza. „Dat is niet alleen praktisch onmogelijk, want als je een gezin met kinderen hebt, of oud of slecht ter been bent, dan kan je helemaal niet kilometers lopen om zo’n zwaar pakket op te halen. Maar het is ook fundamenteel, principieel onacceptabel dat het op deze manier gebeurt. We hebben meer dan honderd jaar bepaalde humanitaire principes: neutraliteit, de zwakste als eerste helpen. Daar hebben we hulporganisaties voor, de VN, het Rode Kruis. Die kunnen dat en sterker nog: die staan klaar. Er staan duizenden vrachtwagens voor de grens, die kunnen vandaag nog naar binnen.”

Volgens Servaes wordt het uitdelen van voedsel in Gaza ingezet als „lokaas om de etnische zuivering mogelijk te maken”. Ook de Verenigde Naties gebruiken het woord ‘lokaas’ om de voedselhulp te omschrijven in het Amerikaans-Israëlische plan. Zij en andere grote hulporganisaties veroordelen het plan eveneens.

„Mensen worden daarmee gedwongen om opnieuw van het noorden naar het zuiden te gaan. En we weten inmiddels wat het plan van Israël is. Om dan vervolgens dat deel wat leeg is te vernietigen en te koloniseren.”

Deel van hulp aan Gaza via commerciële sector

Volgens Israël is dit een manier te controleren dat Hamas niet betrokken is bij de hulpverlening. Servaes: „In elk oorlogsgebied weet je nooit zeker of alle hulp die je levert op de goede plek terechtkomt. Dat is heel vervelend en dat moet je op allerlei manieren proberen te voorkomen, maar burgers mogen daar vervolgens niet voor gestraft worden. Ten tweede, Israël heeft totale controle over die grens. Ze laten een deel via hulporganisaties naar binnen gaan, maar die mogen ook weer niet alles naar binnen brengen. Maar een deel laten ze bewust via de commerciële sector lopen. De kans dat er dan spullen in verkeerde handen is groter. Dus eigenlijk hebben ze zelf de controle over dat het risico vergroot wordt spullen in verkeerde handen komen.”

Emma Heesters brengt ode aan moeder: ‘Zij snapt zoveel van de ziekte écht’

Jan Siebelink over zijn overleden vrouw: ‘Ik roep nog steeds ‘Gerda’ onder aan de trap’

Reacties