Nikki Veerbeek Binnenland 30 okt 2025, 14:24

Leestijd: 3 minuten

Wanneer weten we of PVV of D66 de grootste wordt?

D66 en PVV zijn verwikkeld in een zinderende nek-aan-nekrace. De verwachting is dat Nederland nog dagen moet wachten op duidelijkheid. Het kan zelfs tot later volgende week duren voordat alle stemmen officieel zijn vastgesteld. 

De partij van Rob Jetten leek aanvankelijk 27 zetels te halen, maar verloor er 1 in de voorlopige prognose nadat bijna alle gemeenten de uitslagen hadden doorgegeven. De PVV van Geert Wilders kwam in eerste instantie op 25 zetels uit, maar krijgt er juist 1 bij. 

Omdat beide partijen afkoersen op 26 zetels, telt elke stem. D66 ging lang aan kop, maar de PVV haalde de liberalen in na de prognose in Helmond. Na de voorlopige uitslag uit Amsterdam en Hilversum, pakt D66 weer de leiding. D66 staat na het tellen van 98,9 procent van de stemmen nu bijna 15.000 stemmen voor op de PVV. Amsterdam verwachtte de uitslag aanvankelijk pas vrijdagavond.

Op welke steden wachten we nog?

In Almere zijn ze nog niet klaar met tellen. Venray, Saba en Sint-Eustitius hebben nog geen uitslag doorgegeven. In Venray laat dit op zich wachten door brand in het gemeentehuis afgelopen nacht. Hierdoor liep de telling van de stemmen vertraging op. In de Limburgse gemeente gingen in 2023 ruim 26.000 mensen naar de stembus. De PVV werd toen de grootste partij, met bijna 28 procent van de stemmen. D66 kreeg daar 5,6 procent.

Briefstemmen cruciaal 

De briefstemmen van de Nederlanders die vanuit het buitenland zijn uitgebracht, kunnen mogelijk doorslaggevend zijn. De uitslagen worden op zijn vroegst maandagavond verwacht, zegt een woordvoerster van de gemeente Den Haag. Den Haag is verantwoordelijk voor het verwerken van deze stemmen.

Het tellen is al begonnen, maar kan pas maandag worden afgerond, omdat tot en met die dag stemmen binnen kunnen komen die zijn doorgestuurd door ambassades en consulaten. Wie zelf het stembiljet naar Den Haag stuurde, moest ervoor zorgen dat het op verkiezingsdag om 15.00 uur binnen was.

Officieel wordt de uitslag van de briefstemmen dinsdag vastgesteld, maar mogelijk kan Den Haag dus de avond daarvoor al cijfers melden. De gemeente verwacht dat het om circa 90.000 stemmen gaat. Briefstemmers gingen vorige keer het vaakst voor GroenLinks-PvdA. Van die groep stemde 10,5 procent destijds op D66 en 6,3 procent PVV.

Geen impact meer op zetels 

Het definitieve aantal stemmen zal geen impact hebben op de zetelverdeling. Wel is het gebruikelijk dat de grootste partij het voortouw neemt bij de coalitie-onderhandelingen en een verkenner aanstelt. Die brengt de wensen van alle partijen in kaart en doet een voorstel welke fracties als eerste met elkaar gaan praten over een coalitie.

Beide partijen willen graag het initiatief nemen. Wilders wil dat de verkenningsfase van de formatie pas start als alle stemmen zijn geteld. Omdat het politieke landschap zo verdeeld is, lijkt de formatie wederom op een langdurige saga af te stevenen.

‘Langere wachtrijen op Schiphol door nieuwe controle’

GroenLinks-PvdA gaat nieuwe leider snel bekend maken

Reacties