Livia Guldie Binnenland 31 okt 2025, 16:19

Leestijd: 2 minuten

PVV of toch D66? Stemmers in deze gemeenten maakten een opvallende verschuiving

Het is na een aantal dagen na de verkiezingsuitslag duidelijk dat D66 de winnaar van de verkiezingen zal zijn. De partij heeft een indrukwekkende sprong gemaakt, van 9 zetels naar maar liefst 26 zetels (mogelijk komt daar nog een restzetel bij). Dit verklaart mede waarom er in veel steden een ander stemgedrag te zien is dan bij de vorige verkiezingen.

Hoewel de PVV na D66 nog steeds de grootste partij is, is het aantal zetels van de PVV aanzienlijk afgenomen. De partij verliest aan terrein en veel kiezers zochten alternatieven binnen het rechtse spectrum. De partij NSC van Pieter Omtzigt heeft al helemáál aan populariteit ingeboet. Waar deze partij bij de vorige verkiezingen nog overal sterk aanwezig was, tot in het kabinet aan toe, verdwijnt NSC vermoedelijk uit de Tweede Kamer. De NOS noemt de opvallende gemeenten op.

Welke gemeentes vallen op?

Waar zien we een groot verschil in waar inwoners van verschillende gemeenten nu op stemmen? In Haaksbergen bijvoorbeeld; in 2023 was het NSC van Pieter Omtzigt hier in één klap de grootste. Maar daar is weinig van over. Het CDA is er nu de grootste partij, net als in veel andere gemeentes. „Meneer Bontenbal komt bij mij serieus over. Het was de laatste jaren niet geweldig”, vertelt een inwoner. In gemeenten als Kampen, Olst-Wijhe, Ermelo en Dalfsen stoot de partij van Henri Bontenbal zelfs de PVV van de troon.

Ook in Lelystad zijn verschuivingen zichtbaar. Vorige keer was de partij van Geert Wilders hier veruit de grootste. En nog altijd stemmen veel mensen op de PVV, maar wel minder. Je ziet hier duidelijke verschuiving naar andere rechtse partijen. JA21 stijgt hier bijvoorbeeld naar 6 procent, net als Forum voor Democratie. Mensen zoeken in deze gemeente duidelijk een alternatief voor de PVV.

In Overijssel en Gelderland is de dominantie van de PVV grotendeels verdwenen, maar Flevoland blijft trouw aan Geert Wilders. Alleen in Zeewolde is de PVV van de eerste plek verdrongen door de VVD. Urk vormt een uitzondering. Traditioneel is de SGP daar de grootste partij, en dat is dit keer niet anders. De partij van Chris Stoffer heeft daar bijna 55 procent van de stemmen behaald, waarmee ze nog verder is gegroeid.

Verschuivingen in de stad

Ook in de grote steden zie je iets veranderen, in Utrecht bijvoorbeeld. Bij de vorige verkiezingen was GroenLinks/PvdA hier de grootste. D66 haalde toen slechts 12 procent van de stemmen. Dat is nu wel anders; op dit moment zijn beide partijen ongeveer even groot, D66 is zelfs nog iets groter. D66 is in veel meer grote steden nu de populairste partij. Zoals een stadsbewoner het volgens de NOS beschreef: „Niet links, maar ook niet rechts. Maar een beetje mooi centraal.”

In zowel Apeldoorn, Deventer als Zwolle behaalt de partij van Rob Jetten de meeste zetels. Datzelfde geldt voor Lochem, dat de laatste jaren altijd een bolwerk is geweest van de VVD. In een groot deel van de overige gemeenten in die regio komt D66 niet voor in de top drie van de grootste partijen.

Dit zijn de best gelezen artikelen van dit moment:

• Mogelijk twee nieuwe afvalmedicijnen in basispakket: hier moet je aan voldoen om ervoor in aanmerking te komen
• Wetenschappers: zoveel glazen alcohol per dag verhogen de kans op een beroerte
• Vrouwen werken vaker fulltime, dit is het gemiddelde salaris in Nederland
• Duitse steden schrappen kerstmarkt vanwege terreurdreiging: een overzicht
• Downshifting: theoretisch opgeleiden ruilen hun kantoorbaan in om te werken met hun handen

Reacties