Hendriëlle de Groot Binnenland 19 sep 2025, 10:22

Leestijd: 2 minuten

Mogelijk komen gevangenen nog eerder vrij: hoe zit dat?

Omdat gevangenissen overvol zitten, worden gedetineerden tegenwoordig standaard twee weken eerder vrijgelaten dan hun straf voorschrijft. Maar dat blijkt onvoldoende te helpen. Daarom wordt nu gesproken over nóg eerdere vrijlating, melden bronnen aan de NOS.

Eerder werd geprobeerd het tekort op te vangen door gevangenen op een dubbelcel te plaatsen of drie dagen eerder vrij te laten, maar dat bood te weinig ruimte. Daarom is besloten alle gedetineerden twee weken voor het einde van hun straf vrij te laten. Dat plan leidde tot woedende reacties van onder meer PVV-leider Geert Wilders. Uitgezonderd zijn mensen met straffen langer dan een jaar en zedendelinquenten.

Vooral het gebrek aan bewakers zorgt voor problemen. Bovendien verdwijnen er de komende tijd door verbouwingen honderden cellen in politiebureaus en huizen van bewaring. Nieuwe maatregelen lijken dan ook onvermijdelijk, zeggen betrokkenen uit het gevangeniswezen.

Nog ruimere strafkorting

Uit een intern document van Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI), in handen van de NOS, blijkt dat de huidige maatregel nauwelijks effect heeft. De bezetting van de gevangenissen is „nauwelijks veranderd” en er worden nieuwe knelpunten voorzien.

Daarom wordt gesproken over een verdere verruiming van de strafkorting. Als dat besluit er komt, zouden gevangenen nog eerder vrij kunnen komen dan twee weken. Ook ligt het opschorten van oproepen voor zogenoemde ‘zelfmelders’ op tafel. Deze veroordeelden wachten al langer op hun straf: voor de zomer stond er in totaal nog zo’n duizend jaar aan openstaande straffen.

Extra geld onvoldoende

Op Prinsjesdag werd extra geld uitgetrokken voor het gevangeniswezen: dit jaar 25 miljoen euro, oplopend naar 50 miljoen euro. Volgens de sector is dat echter slechts een fractie van de 400 miljoen die nodig is om capaciteit op peil te houden, renovaties uit te voeren en het verlies van cellen te voorkomen.

Politieke discussie

Volgende week debatteert de Tweede Kamer over de situatie in de gevangenissen. SP-Kamerlid Michiel van Nispen noemde het „ongelooflijk pijnlijk” dat de huidige noodmaatregel zo snel uitgewerkt is. Volgens hem is het tekort het gevolg van eerdere bezuinigingen.

Staatssecretaris Rutte (Justitie en Veiligheid) komt binnenkort met een brief aan de Kamer over de stand van zaken en mogelijke vervolgstappen.

Reacties