Erandi Godinez Binnenland 4 jul 2025, 08:50

Leestijd: 3 minuten

Kritiek op nieuwe asielwetten barst los: wat staat er precies in?

Een meerderheid van de Tweede Kamer heeft gisteravond ingestemd met twee wetten voor een strenger asielbeleid. De wetten, die nog gemaakt zijn door voormalig PVV-minister Faber, zijn bedoeld om in Nederland ‘het strengste asielbeleid ooit’ in te voeren. Meerdere organisaties hebben vanochtend al de noodklok geluid over de nieuwe wetten, maar wat staat er nu precies in?

Een van de belangrijkste veranderingen is dat de geldigheidsduur van asielvergunningen wordt verkort. In plaats van vijf jaar, wordt die voortaan drie jaar. Na deze periode zal er opnieuw worden gekeken of iemand mag blijven. De permanente verblijfsvergunning verdwijnt helemaal als standaardoptie. Ook wordt gezinshereniging een stuk moeilijker, met name voor mensen die niet persoonlijk vervolgd worden, maar vluchten voor oorlog of geweld.

Wat betekenen de nieuwe asielwetten?

Ook wordt illegaliteit strafbaar. Dat betekent dat mensen die zonder geldige papieren in Nederland verblijven, straks een boete kunnen krijgen. Dat geldt ook voor mensen die ‘illegalen’ helpen: ook dat kan straks bestraft worden. Daarnaast heb je de wet invoering tweestatusstelsel, een wet die vluchtelingen gaat verdelen over twee groepen: status A is voor mensen die vluchten voor persoonlijke vervolging, bijvoorbeeld vanwege geloof, politieke mening of seksuele geaardheid. Status B is voor mensen die vluchten voor algemene oorlog of geweld.

Vluchtelingen die een A-status hebben, krijgen meer rechten. Denk bijvoorbeeld aan snellere toegang tot een vaste verblijfsvergunning en gezinshereniging. Vluchtelingen met een B-status krijgen minder rechten en mogen hun familie ook minder snel laten overkomen. Het CDA hoopte deze wet nog uit te stellen of gelijk te laten lopen met het EU-migratiepact, maar hun voorstel werd verworpen.

Kritiek op nieuwe asielwetten

VluchtelingenWerk Nederland maakt zich ernstig zorgen over de nieuwe asielwetten. Volgens de organisatie bieden de nieuwe wetten geen uitkomst voor problemen rond asiel en opvang van vluchtelingen en zal het er ook niet voor zorgen dat er minder vluchtelingen asiel aanvragen in Nederland.

„De asielwetten bieden geen concrete oplossingen voor maatschappelijke problemen zoals de woningnood, de lange wachttijden in de asielprocedure en de tekorten in de asielopvang”, aldus een woordvoerder. VluchtelingenWerk Nederland noemt de toon in het politieke asieldebat ‘enorm zorgelijk’ en doet een dringend beroep op de Eerste kamer om de wetten te verwerpen.

Niet gedacht aan kinderen

Ook UNICEF Nederland deelt de zorgen van VluchtelingenWerk Nederland. „De impact op kinderen is ingrijpend, maar nergens blijkt dat hun belang serieus is meegewogen.” UNICEF wijst erop dat bijvoorbeeld pleegkinderen van vluchtelingen hun pleegouders niet meer mogen nareizen.

„Stel: je bent een kind dat zijn ouders is verloren door oorlog. Je woont nu bij je tante, die voor je zorgt als pleegouder. Toch mag je door deze wet niet naar Nederland komen om bij haar te zijn. Je blijft achter, alleen, zonder veilige plek, zonder familie”, legt UNICEF uit.

Teleurstelling alom

Ook asieladvocaten trekken aan de noodbel. De Vereniging Asieladvocaten & -Juristen Nederland (VAJN) laat weten ’teleurgesteld’ te zijn dat de Tweede Kamer de strengere asielwetten heeft aangenomen. „Hiermee wordt welbewust meer chaos gecreëerd”, zegt een woordvoerder van de advocaten. „De wetten zorgen ervoor dat de asielprocedures vast gaan lopen, en ook de rechtspraak en advocatuur krijgen nog meer werk, terwijl de wetten in de praktijk niets oplossen”, aldus de zegsvrouw. Volgens haar is het beleid aan de toch al kwetsbare mensen, maar ook aan de gewone Nederlander ‘niet meer uit te leggen’.

‘Twee jaar dienstplicht voor asielzoekers, want ze vervelen zich nu’

Morgen beslissing over asielwetten Faber: één belangrijke partij nu al tegen en wat doet PVV?

Reacties