Nikki Veerbeek
Nikki Veerbeek Binnenland 1 mei 2025
Leestijd: 3 minuten

Slachtoffers online fraude krijgen nauwelijks geld terug: dit kun je doen als je wordt opgelicht

Slachtoffers van online fraude slagen er nauwelijks in om hun geld terug te krijgen, meldt BNR. 80 procent van de slachtoffers uit het onderzoek kreeg de financiële schade niet terug. Ook weten zij amper wat de mogelijkheden zijn die daarvoor bestaan. Dat blijkt uit onderzoek van de Haagse Hogeschool. De school nam een enquête af bij ruim achtduizend panelleden van de Consumentenbond, waarvan bijna 1800 mensen het slachtoffer waren van online fraude.

Dat is een groeiend probleem in Nederland. Vorig jaar werden 1,4 miljoen Nederlanders slachtoffer van een vorm van online oplichting, blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Online fraude is bijvoorbeeld phishing of fraude in het betalingsverkeer. Ook ‘ouderwetse’ telefonische oplichting wordt nog gretig gedaan door kwaadwillenden. Oplichters kunnen gebruikmaken van geavanceerdere technieken dan voorheen. 

Geld terugkrijgen na online fraude via deurwaardersroute

 „Nederlanders zijn maar beperkt bekend met de civielrechtelijke procedure die je kunt gebruiken om je geld terug te krijgen”, zegt onderzoeker Susanne van ’t Hoff-de Goede tegen BNR. De schade was bij de meesten tussen de 1 en 500 euro. Hoewel een op de vijf slachtoffers aangifte deed bij de politie, wist maar 1 procent zijn geld terug te krijgen via de strafrechtelijke weg. 

Volgens Tweede Kamerlid Songül Mutluer van GroenLinksPvdA is dat niet echt een verrassing, omdat de politie geen capaciteit heeft om van alle aangiftes over online fraude werk te maken.

In 2021 is de mogelijkheid in het leven geroepen om je geld terug te krijgen via een deurwaarder. Via de Procedure NAW-gegevens Begunstigde bij niet-bancaire Fraude (PNBF) kunnen slachtoffers NAW-gegevens (naam, adres en woonplaats van de ontvanger van het geld) opvragen bij de bank of creditcardmaatschappij. Daarmee kan hij of zij vervolgens een deurwaarder inschakelen. Deze procedure is op basis van no cure, no pay

Uit het onderzoek blijkt dat maar 0,2 procent van de slachtoffers via deze route de schade probeerde terug te krijgen. Ook was 65 procent niet op de hoogte van deze civielrechtelijke procedure. Driekwart van de ondervraagden was wél bereid om zo’n procedure te starten. Volgens Van ’t Hoff-de Goede is niet duidelijk of banken slachtoffers op deze procedure wijzen. 

Psychologische manipulatietechnieken

Als de slachtoffers die hun geld wél terugkregen (bijna 20 procent), was dit in bijna de helft van de gevallen door een vergoeding van de bank of de creditcardmaatschappij. Bij een op de vijf slachtoffers betaalde de ontvanger het geld uit zichzelf terug of via een terugbetaalverzoek. Bij een klein deel (8 procent) kon de betaalopdracht nog worden stopgezet. In 5 procent van de gevallen wist het slachtoffer geld terug te krijgen via de rechtsbijstandsverzekering.

Er hangt veel schaamte rondom online fraude, maar volgens Van ’t Hoff-de Goede is iedereen te overtuigen met psychologische manipulatietechnieken. Daders kunnen volgens haar gebruikmaken van informatie die ze uit datalekken of sociale media halen. Doe aangifte, is haar advies. „Bij soortgelijke aangiftes kan bijvoorbeeld het Landelijk Meldpunt Internet Oplichting een patroon zien.” Tegen oplichters op grotere schaal, kan de politie een patroon opbouwen. 

Het Dilemma: ‘Zet ik het huis volledig op mijn naam, of deel ik het met mijn man?’

Hierdoor groeide de bevolking dit kwartaal

Foutje gezien? Mail ons. Wij zijn je dankbaar.

Het beste van Metro in je inbox 🌐

Meld je aan voor onze nieuwsbrief en ontvang tot drie keer per week een selectie van onze mooiste verhalen.

Reacties