Geweld tegen politieagenten opnieuw gestegen: ‘Dit is niet normaal, vraagt om eigen maatregelen’
:format(jpeg):background_color(fff)/https%3A%2F%2Fwww.metronieuws.nl%2Fwp-content%2Fuploads%2F2021%2F12%2Fpolitie-studenten-geweld-e1638528212180.jpg)
Politieagenten in Nederland hebben in 2024 opnieuw veel te maken gehad met agressie en geweld. In totaal werden er 12.543 meldingen gedaan van geweld tegen politieambtenaren (GTPA), zo blijkt uit de jaarcijfers van de politie.
Volgens programmamanager Henk van Dijk is de situatie alarmerend. „Opnieuw is het aantal GTPA-incidenten hoog. Het is niet oké als iemand agressie en geweld tegen je gebruikt omdat je je werk doet. Mensen beseffen niet welke schade ze aanrichten. Fysiek en mentaal.”
Pogingen tot mishandeling, belediging en bedreiging
De cijfers maken duidelijk dat het geweld uiteenloopt van verbale agressie tot zware mishandeling. Ruim duizend agenten deden melding van fysieke aanvallen. Daarbij ging het onder meer om 139 pogingen tot doodslag, 167 pogingen tot zware mishandeling en 46 gevallen van zware mishandeling. Bij bijna de helft van de meldingen (5.352 keer) was sprake van belediging.
Metro schreef onlangs over geweld tegen de politie tijdens rellen in Scheveningen.
Van Dijk is stellig: „Geweld tegen politieambtenaren is niet normaal en mag dat ook nooit worden. Dit heeft grote impact op politiemensen. We geven dergelijke gevallen daarom prioriteit als duidelijk signaal dat dergelijk gedrag onacceptabel is. Elk type geweld vraagt om eigen maatregelen. Daarin hebben we afgelopen tijd al belangrijke stappen gezet.”
Tot die stappen rekent hij onder meer de strafbaarstelling van doxing en het landelijke vuurwerkverbod dat eraan komt. „De strafbaarheidstelling van doxing en de invoering van een algeheel vuurwerkverbod zijn bijvoorbeeld essentiële maatregelen om agressie en geweld tegen politiemensen tegen te gaan.”
Doxing nu voor het eerst geregistreerd
Doxing, het doelbewust online delen van privégegevens van politiemensen, werd in 2024 voor het eerst als aparte categorie geregistreerd. De politie ontving 23 meldingen.
Van Dijk: „De absolute aantallen lijken misschien niet hoog, maar zo’n aantal zegt niets over de enorme impact die het heeft op iemands omgeving. Het bedreigen en intimideren van politiemedewerkers in hun privéleven gaat ver over de grens. Wanneer dit gebeurt, zitten wij daar als werkgever dan ook bovenop. Het strafbaar stellen van doxing is een belangrijke stap in het te lijf gaan van deze problematiek.”
Jaarwisseling blijft explosief moment
De politie maakt zich elk jaar opnieuw zorgen over de jaarwisseling, traditioneel een moment waarop agenten mikpunt zijn van vuurwerkgeweld. De invoering van een vuurwerkverbod, waar de Tweede Kamer onlangs mee instemde, moet daar op termijn verandering in brengen.
„Zoals elk jaar moeten we ons ook dit jaar samen met andere hulpverleningsorganisaties goed voorbereiden op de jaarwisseling”, zegt Van Dijk. „Ook na de invoering van het vuurwerkverbod blijven we dat doen, waarbij we ervan uit gaan dat op termijn het verbod een goede uitwerking zal hebben op het vuurwerkgeweld.”
Politievakbonden maken zich al lange tijd zorgen over het geweld tegen de politie.
Ook zorg en OV krijgen klappen
Het programma Veilige Publieke Taak (VPT) houdt ook het geweld bij tegen andere beroepsgroepen met een publieke taak, zoals zorgmedewerkers, onderwijspersoneel en werknemers van OV-bedrijven. Hier daalde het aantal aangiftes licht, van 3.561 in 2023 naar 3.458 in 2024.
Toch klinkt ook hier een waarschuwing van Van Dijk: „Dit blijft reden tot zorg. We streven ernaar dat er altijd aangifte wordt gedaan wanneer er sprake is van agressie of geweld tegen mensen met een publieke taak. Dat gebeurt nu vaak niet en dat heeft onze aandacht.”
Volgens hem wordt er gewerkt aan een makkelijker aangifteproces, maar ook werkgevers moeten hun verantwoordelijkheid nemen. „We werken er bijvoorbeeld aan om het doen van aangifte laagdrempeliger te maken. Maar de werkgeversorganisaties hebben hier ook een bepalende rol in. Samen met die instanties kijken we op welke manier we de aangiftebereidheid kunnen verbeteren.”
Openbaar Ministerie komt vandaag met verdachtenaantallen
Vandaag maakt het Openbaar Ministerie bekend hoeveel verdachten er zijn geregistreerd voor agressie en geweld tegen politie en andere hulpverleners. Deze cijfers geven meer inzicht in wie er verantwoordelijk zijn voor het toenemende geweld tegen mensen die zich inzetten voor de samenleving.
Terugblik op incidenten Bevrijdingsdag: ‘Goed opgepakt, maar we zijn naïef’