Livia Guldie Binnenland 22 apr 2025, 14:59

Leestijd: 3 minuten

Koningsdag-liefhebber? Zóveel mensen willen het feest liever schrappen

Koningsdag: voor veel mensen een dag om helemaal los te gaan, of vooral een gezellige gelegenheid om de buren op te zoeken of over de kleedjesmarkt te flaneren. Maar de feestdag is eigenlijk lang niet zo populair als het lijkt. Een groot deel van de Nederlanders zou Koningsdag liever zien verdwijnen.

Uit onderzoek van Hart van Nederland blijkt dat het zelfs gaat om één op de vijf Nederlanders. Komen er dit jaar wellicht minder mensen opdagen op de, goed om te onthouden, 26e april (Koningsdag is nooit op zondag)?

Liever geen Koningsdag

Koning Willem-Alexander viert zaterdag zijn 58ste verjaardag in Doetinchem. Voor de elfde keer legt de koning een bezoek in een stad af om zijn verjaardag te vieren. De meeste Nederlanders vinden het vieren van de verjaardag van de koning nog wel een leuk idee: 72 procent pleit voor het behoud van Koningsdag, blijkt uit het onderzoek van Hart van Nederland.

Toch is de steun voor Koningsdag minder groot dan een jaar eerder. In 2024 was dit nog 74 procent. De roep om Koningsdag af te schaffen stijgt dus wel: van 18 naar 22 procent.

Wie willen Koningsdag afschaffen?

Een specifieke groep wil vooral het feest rond de verjaardag van de koning afschaffen, namelijk stemmers van Forum voor Democratie. 52 procent van de FVD-kiezers pleit voor het afschaffen van Koningsdag. Maar ook onder PVV- en Volt-stemmers is er steun: 28 procent is voor het afschaffen van het oranjegetinte verjaardagsfeest.

Idee achter Koningsdag

Vorig jaar was er met Koningsdag al discussie of het nog wel van deze tijd was. Toch waren veel mensen van mening dat de feestdag veel voordelen heeft. Pieter Verhoeve, voorzitter Koninklijke Bond van Oranjeverenigingen zei bij Spraakmakers: „Dat je de verjaardag van het staatshoofd aangrijpt om in de kleuren van het koningshuis gekleed te gaan, dat is toch uniek?”

 „Vroeger werd de feestdag gevierd met een defilé op voor paleis Soestdijk. Sinds 1980 gaat Zijne Majesteit naar steden toe.” Volgens Verhoeve is dit goed voor de nationale verbinding met het koningshuis. „Dat laat zien dat je geïnteresseerd bent in wat mensen dáár bezighoudt en wat mensen dáár doen.”

Vertrouwen in de monarchie

Volgens recent onderzoek in de aanloop tot Koningsdag van EenVandaag, is het vertrouwen in de monarchie, ondanks de dalende interesse in Koningsdag, wel gestegen. In 2024 was nog net de helft van de Nederlanders voorstander van de monarchie, nu is dat 59 procent. Vooral jongeren zien het koningshuis tegenwoordig als een ‘veiligere optie’. „Bij een republiek is het zo goed als zeker dat de president een kleur heeft. Het zou een nare droom zijn als je iemand als Trump als president krijgt”, zegt een deelnemer aan het onderzoek. „Dan maar een wat saaie vorst.”

Het vertrouwen in Willem-Alexander en Máxima stijgt ook iets, maar niet zo hard als de steun voor de monarchie. Vorig jaar had 53 procent vertrouwen in de koning, nu is dat 57 procent.

Het koningspaar wordt een ‘stabiele factor in politiek onzekere tijden’ genoemd. Ook zijn ze goede vertegenwoordigers van Nederland, vinden ondervraagden van EenVandaag. Maar het vertrouwen in het koningspaar ligt nog altijd ver onder het niveau van voor de coronacrisis.

Witte rook, zwarte rook: zo wordt een nieuwe paus gekozen

Paulien Cornelisse nieuw jurylid bij De Slimste Mens: dit zijn de reacties

Reacties