Hendriëlle de Groot Binnenland 13 feb 2025, 16:04

Leestijd: 3 minuten

Meer boa’s op straat door tekort aan politie, wat zijn de gevolgen?

Gemeenten zetten steeds vaker boa’s in voor het bewaken van de veiligheid en leefbaarheid in wijken. Dit is eigenlijk een taak van de politie, maar die kampt met capaciteitsproblemen, waardoor wijkagenten minder tijd hebben voor hun werk in de wijk. In Noord-Holland mogen boa’s zelfs de wapenstok inzetten. Wat zijn de gevolgen van deze keuze?

De politie kampt al langere tijd met capaciteitsproblemen. Wijkagenten krijgen steeds vaker andere taken toebedeeld. Nederland telt zo’n 3500 wijkagenten, maar die zie je minder vaak in het straatbeeld.

Boa’s nemen taken van politie over

Steeds vaker zie je buitengewoon opsporingsambtenaren (boa’s) van de gemeente. Zij nemen het werk over waar wijkagenten niet aan toekomen, zoals het bemiddelen tussen burenruzies, bonnen uitschrijven bij fout parkeren of het afhandelen van verkeersongevallen met blikschade. Hun bevoegdheden worden steeds meer uitgebreid. Vanaf 1 januari mogen boa’s mensen beboeten die door rood licht rijden, bellen op de fiets of zonder verlichting rijden. Dit wordt stapsgewijs ingevoerd.  

Boa’s nemen werk over van wijkagenten, dat wettelijk gezien een politietaak is. Volgens de politiewet uit 2012 moet er per 5000 inwoners één wijkagent zijn. Maar de tekorten lopen steeds verder op: in 2023 was er een tekort aan 115 wijkagenten, schrijft NU.nl op basis van officiële stukken. Maar ook op andere domeinen zien we dat de discussie gaande is om boa’s steeds meer bevoegdheden te geven. Zo zouden boa’s worden uitgerust met handboeien en id-controles om de agressie in het ov aan te pakken. Terwijl boa’s de hulpdiensten zouden moeten ontlasten, krijgen ze flink wat kritiek over zich heen.

Wijkagenten worden gevraagd bij ME-demonstraties

Wijkagenten zouden het merendeel – 70 procent van hun werkzaamheden – moeten spenderen aan problemen in de wijk en 30 procent aan ‘overige zaken’. Maar doordat de tekorten bij de politie zo groot zijn, worden wijkagenten steeds vaker gevraagd bij ME-inzet tijdens demonstraties of voetbalwedstrijden. Daardoor staat de veiligheid en leefbaarheid in wijken onder druk. En daar is dan de handhaver oftewel boa, in dienst bij de gemeente, die de taken overneemt. 

Boa’s krijgen wapenstok

Boa’s krijgen te maken met agressie en geweld. Vanaf begin februari dragen de buitengewoon opsporingsambtenaren (boa’s) in de gemeente Hoorn een korte wapenstok, een middel dat alleen in uitzonderlijke gevallen mag worden ingezet, om escalatie te voorkomen. Dit is een proefperiode van twee jaar, bedoeld om een aantal zaken te testen.

Vervolgens wordt beoordeeld of de wapenstok definitief aan hun uitrusting wordt toegevoegd. De gemeente wil daarmee de veiligheid van zowel boa’s als inwoners verbeteren.

Vuurwapens in natuur- en andere buitengebieden

Ook in andere regio’s laait de discussie op of boa’s niet beter moeten worden bewapend om de politietaken op zich te nemen. De Tweede Kamer vindt dat boa’s in natuur- en andere buitengebieden makkelijker een vuurwapen moeten kunnen krijgen. In deze afgelegen gebieden worden zij steeds vaker geconfronteerd met criminele activiteiten, zoals wildstroperij, drugsdumping, geweld en agressie. Het lukt de politie vaak niet om op tijd ter plaatse te zijn, waardoor boa’s een groot veiligheidsrisico lopen, zeker in de avond en nachtelijke uren. Toch blijft dit een lastige kwestie, omdat de staat het ‘geweldsmonopolie’ heeft en boa’s soms particuliere werkgevers hebben.

Kritiek op verregaande bevoegdheden van boa

Er is kritiek op het feit dat boa’s steeds meer taken krijgen, zonder dat zij een politietrainingen hebben gevolgd. Critici waarschuwen voor een verkapte ‘gemeentepolitie’. Zo zou de scheidslijn vervagen, nu de taken steeds meer in elkaar overvloeien. Boa’s zijn er voor de leefbaarheid, terwijl de belangrijkste taak van de politie het handhaven van de openbare orde is. In de praktijk is dat onderscheid soms lastig te maken.

Is een thuisbatterij rendabel? En nog zes vragen over de thuisbatterij

Auto rijdt in München op menigte in, verdachte is asielzoeker uit Afghanistan

Reacties