Iza de Bruin Binnenland 21 sep 2022, 18:02

Leestijd: 3 minuten

Frankrijk maakt morning-afterpil gratis, maar hoe zit dat in Nederland?

Voortaan is de morning-afterpil gratis voor alle vrouwen in Frankrijk. Dat heeft François Braun, de Franse minister van Volksgezondheid president, gezegd in een interview met de krant 20 Minutes.

Ook soa-testen worden in Frankrijk gratis voor jongeren onder de 26 jaar. Fijn voor de Fransen, maar hoe zit dat eigenlijk in ons land?

Er is hier al langere tijd discussie over anticonceptiemiddelen. Hoewel veel mensen pleiten om bijvoorbeeld de pil gratis te maken voor iedereen, is dat niet mogelijk. Vorig jaar besloot de Rechtbank Den Haag nog dat betalen voor de anticonceptiepil na je 21ste (daarvoor valt het onder je basispakket) geen discriminatie is.

Buurlanden beter geregeld

François Braun zegt in het interview 20 Minutes dat hij twee grote problemen wil aanpakken. Allereerst seksueel overdraagbare aandoeningen die vooral rondgaan onder jongeren, zoals chlamydia en gonorroe. Ook wil hij anticonceptie beter beschikbaar maken.

In elk land zijn dit soort producten anders geprijsd en geregeld. Zo zijn Ierland, Schotland en Nieuw-Zeeland de enige landen die menstruatiearmoede aanpakken door tampons en maandverband gratis te maken. In ons buurland is juist een ander product gratis: de Belgische overheid voorziet vrouwen van een financiële tussenkomst voor de morning-afterpil. De pil is dus bijna gratis. Soms moet je alleen een klein beetje bijbetalen voor een bepaald merk. Voor Norlevo bijvoorbeeld betaal je nog 0,85 euro.

Menstruatie-armoede?

Misschien heb je nog nooit van menstruatie-armoede gehoord. Het houdt in dat je niet genoeg geld hebt voor producten zoals maandverband en tampons. Als je maar een paar tientjes per week te besteden hebt, dan kunnen de maandelijkse kosten van maandverband, pijnstillers en soms zelfs nieuw ondergoed, betekenen dat je misschien wel minder geld hebt voor eten.

Gemiddeld geeft een vrouw tussen de 2,50 en 25 euro per maand uit aan menstruatieproducten. Dat is nogal een verschil. Dat komt doordat geen enkele vrouw evenveel of even lang menstrueert. Uit dat onderzoek blijkt ook dat bijna 1 op de 10 meisjes en vrouwen tussen de 12 en 25 jaar in Nederland niet altijd geld heeft voor tampons of maandverband. En dat was nog vóór de coronacrisis.

Hoe zit het in Nederland met het vergoeden van anticonceptie?

Hier in Nederland kan je de morning-afterpil zonder recept van de huisarts ophalen. Dat kan gewoon bij een apotheek of drogist en je bent er zo’n 15 euro voor kwijt. Een jaar geleden probeerde een vrouwenrechtenorganisatie hier verandering in te brengen, maar dat is mislukt. De regering vindt de beschikbaarheid van anticonceptie ‘zeker belangrijk voor de gelijkheid tussen man en vrouw’ maar zegt ook dat het hier wel goed zit. „De kosten zijn dusdanig laag, dat ze door de burger zelf kunnen worden gedragen”, was de uitspraak van het kabinet.

Een soa-test is bij ons wel gratis. Tenzij je zo’n test thuis doet of bij de huisarts, dan kunnen er kosten in rekening worden gebracht. Vorig jaar hebben ruim 138.000 mensen zich laten testen bij een CSG (Centrum Seksuele Gezondheid) op soa’s. Dat was een flinke stijging in vergelijking met 2020. De meest voorkomende soa was chlamydia: 20.338 mensen testten positief.

Ook worden menstruatieproducten voorlopig niet gratis. In 2020 was er wat politiek debat over, maar daar kwam al snel uit dat er momenteel niets verandert. De reden was toen dat armoede in z’n algemeen al wordt aangepakt, en dat gemeenten verantwoordelijk zijn voor een lokale aanpak.

Eerste Lang Leve de Liefde-baby maakt tv-debuut