Redactie Metro Binnenland 7 sep 2022, 12:59

Leestijd: 2 minuten

Boeren balen van uitspraak over stallen, milieubeweging juist heel blij

Boeren reageren teleurgesteld op de uitspraak van de Raad van State over zogenoemde emissiearme stallen. De milieubeweging is juist opgetogen. Wat is er precies aan de hand?

LTO Nederland constateert dat boeren „verder in onzekerheid” raken nu de hoogste bestuursrechter heeft bepaald dat het onzeker is of stalsystemen die op papier weinig ammoniak uitstoten, wel echt doen wat ze beloven. Daarom mogen provincies niet zomaar meer uitgaan van de specificaties van twee van dit soort stalsystemen voor melkkoeien.

Overheid moet van boeren ‘als de wiedeweerga aan de slag’

„Dit zet opnieuw veel op losse schroeven”, stelt ook Bart Kemp van actiegroep Agractie vast. „Het gaat hier om stalvloeren die eerder door de overheid zijn goedgekeurd. Hoeveel rechtszekerheid heb je dan als de rechterlijke macht ze vervolgens afkeurt?” De overheid moet volgens Kemp „als de wiedeweerga aan de slag” om ervoor te zorgen dat de lijst van geschikt bevonden stalsystemen ook echt klopt en „juridisch geborgd is”. Hij zegt dat ook moet worden gekeken naar de vraag wie aansprakelijk is voor de financiële schade die boeren van deze uitspraak kunnen ondervinden. De precieze gevolgen kan hij nog niet inschatten.

Het is van groot maatschappelijk belang dat de overheid garant staat dat door dezelfde overheid goedgekeurde en zelfs vereiste systemen juridisch hard zijn en stand houden voor de rechter. 1/3https://t.co/k5jRT5TffC

— Agractie Nederland (@agractie) September 7, 2022

Als lichtpuntje voor de sector ziet LTO dat de rol van innovatie bij het verduurzamen van de veehouderij „terecht niet ter discussie” staat. Het gaat in de uitspraak alleen om de uitstootcijfers van twee specifieke systemen.

Milieuorganisatie ziet ‘tovervloeren’

Johan Vollenbroek, de voorzitter van milieuorganisatie MOB die met succes vergunningen aanvocht die waren gebaseerd op emissiearme stallen, spreekt van „tovervloeren”. Hij ziet in de uitspraak van de Raad van State zijn gelijk bevestigd. De innovaties waarmee de veehouderij het stikstofprobleem wil oplossen, werken volgens hem niet. „Minder vee helpt wel”, aldus Vollenbroek in een eerste reactie op Twitter.

Raad van State bevestigt uitspraken van rechtbanken mbt 'tovervloeren', die meer ammoniak uitstoten dan geclaimd. Dit is een van de “innovaties” waarmee de vee-industrie claimt het stikstofprobleem op te kunnen lossen, niet dus. Minder vee helpt wel https://t.co/6E0OHY1GFW

— Johan Vollenbroek (@j_vollenbroek) September 7, 2022

Ook Greenpeace meent dat politiek Den Haag „haar heilige vertrouwen in technische innovatie naar de prullenbak moet verwijzen”. Volgens de milieuorganisatie is het „de allerhoogste tijd dat het kabinet aan de slag gaat met structurele maatregelen waarvan we wél met zekerheid kunnen zeggen dat ze helpen om de natuurcrisis te keren”. Daarmee doelt Greenpeace op een omslag naar ecologische landbouw, met „drastisch minder dieren”.

Boeren van FDF hadden het wel verwacht

Farmers Defence Force (FDF) noemt de uitspraak „een slecht teken”. De actiegroep had de beslissing wel verwacht, zegt woordvoerster Sieta van Keimpema. „Want de Raad van State rekent de landbouw qua emissie steeds af tot op twee cijfers achter de komma.” Volgens Jeroen van Manen van de Nederlandse Melkveehouders Vakbond (NMV) worden boeren die tonnen hebben geïnvesteerd in hun stallen „keihard onderuitgehaald”. Volgens hem zal „geen enkele melkveehouder nog investeren in duurzaam werken als hij het risico loopt dat straks alles voor niks was”. FDF voegt eraan toe dat boeren hun „peperdure installaties nu gewoon uit kunnen zetten”.

Het ministerie van Landbouw is de uitspraak aan het bestuderen en verwacht later op de dag met een inhoudelijke reactie te komen.

Ga je vliegen? Vanaf 2023 betaal je daar fors meer belasting over