Erik Jonk Binnenland 4 mei 2021, 07:01

Leestijd: 3 minuten

Dodenherdenking 4 mei: wie, wat, waar en uitkijken naar André van Duin

De Nationale Dodenherdenking speelt vanavond voor een tweede keer af op een zo goed als verlaten Dam in Amsterdam. Natuurlijk wordt de herdenking op deze 4 mei op veel plaatsen in Nederland gehouden, maar het beeld dat velen er bij hebben is toch die Dam. Die weer zo lege Dam dus. Daarop spreekt vanavond André van Duin.

Ieder jaar staan we tijdens de Nationale Herdenking op 4 mei stil bij de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog en van oorlogssituaties en vredesoperaties daarna. Hier lees je het programma van vandaag en waar je het kunt zien. Door de coronamaatregelen is het bezoeken van de Dodenherdenking nergens mogelijk.

De vlag op 4 mei halfstok

Voor wie een vlag heeft: het roodwitblauw moet vandaag halfstok. Nou ja moet… er bestaan in Nederland geen wettelijke regels voor het gebruik van de vlag (behalve voor Rijksgebouwen). Gewoonten zijn er wel. Halfstok dus vandaag, vannacht de vlag weer in huis hebben om hem vervolgens morgen – op Bevrijdingsdag – voluit te laten wapperen.

View this post on Instagram

A post shared by Nationaal Comité 4 en 5 mei (@nationaalcomite4en5mei)

Lokale herdenkingen

In bijna elke gemeente in ons land wordt vandaag wel een Nationale Herdenking georganiseerd. De bekendste lokale herdenking is die op de Waalsdorpervlakte bij Den Haag. In dit gebied werden tijdens de Tweede Wereldoorlog 250 mensen geëxecuteerd. Het gebied is dit jaar vanwege corona tussen 16.00 en 21.00 uur afgesloten. Deze herdenking is bekend omdat RTL 4 de herdenking elk jaar uitzendt. Op de Waalsdorpervlakte wordt volgens traditie een stille tocht gehouden. De uitzending van RTL begint om 19.50 uur.

Herdenkingsdienst Nieuwe Kerk

De herdenkingsdienst in de Nieuwe Kerk – aan de Dam in de hoofdstad – begint om 18.50 uur. NPO 1 zendt de dienst uit. Verschillende mensen spreken. Onder hen: Erwin Kamp, die met het Korps Mariniers werd uitgezonden naar Ethiopië en Eritrea. Ook horen we auteur en jurist Roxane van Iperen. Ieder jaar vraagt het Nationaal Comité 4 en 5 mei een auteur de 4 mei-voordracht te schrijven. Harry Mulisch was in 1992 de eerste, Arnon Grunberg vorig jaar de (veelbesproken) laatste.

Dodenherdenking met 2 minuten stilte

Precies om 20.00 uur is het bekendste moment van de Nationale Dodenherdenking, de 2 minuten stilte. Beelden vanuit Amsterdam zijn te zien op NPO 1, 2 en 3 en SBS6. Er is een kleine groep genodigden aanwezig op de verder lege Dam. Naast de kransleggers, sprekers en muzikanten zijn dat vertegenwoordigers van organisaties van verschillende groepen oorlogsgetroffenen en nabestaanden.

André van Duin spreekt op de Dam

Spreker op De Dam dit jaar is niemand minder dan André van Duin. Ook vorig jaar was bijzonder, toen sprak koning Willem-Alexander voor het eerst. De koning zei:„In deze uitzonderlijke maanden hebben we allemaal een deel van onze vrijheid moeten opgeven.”

Velen kijken naar het verhaal van André van Duin uit. Alles wat hij de afgelopen jaren doet, wordt bijzonder gevonden. Of hij nu optreedt met Danny Vera bij Matthijs van Nieuwkerk, of bij Eva Jinek over de lezing van 4 mei vertelt, Van Duin wordt door velen omarmd. Tegen de Telegraaf zei hij over de Dodenherdenking van vandaag: „Ik hoop dat het weer een beetje meevalt, dat heb je niet in de hand. Ik ga er in de loop van de middag gewoon heen en dan laat ik het maar op me af komen.” En over zijn speech: „Ik heb een verhaal gemaakt over vrijheid en hoe blij we mogen zijn dat we op deze plek van de aarde zijn geboren.”

Als je meer wilt weten over wat en wie we herdenken en waarom, kijk dan op de website van het Nationaal Comité 4 en 5 Mei.

Bizar beeld: herdenken op een verlaten Dam