Roos Ravensbergen
Roos Ravensbergen Binnenland 2 apr 2021
Leestijd: 3 minuten

Volledige oppositie zegt vertrouwen in Rutte op, maar toch wil hij door als premier

Een zware avond voor Mark Rutte, waar hij na een lang debat gehavend tevoorschijn komt. Alle oppositiepartijen zeggen het vertrouwen in hem op. Verder keurden alle partijen (behalve de VVD) het optreden van Rutte als partijleider in de verkenning af. Maar toch wil hij door als demissionair premier.

Rutte wil zijn „stinkende best doen” en „vreselijk hard werken” aan het „terugverdienen van het vertrouwen” van de Kamer en de samenleving, zei hij in een eerste reactie op de aangenomen motie van afkeuring. Het is een „belangrijk politiek signaal dat ik zeer serieus neem”, zegt de VVD-leider. De volledige oppositie zegde het vertrouwen in hem op, maar daar was geen meerderheid voor.

Rutte: ‘Geen moment gedacht aan opstappen’

Rutte wil niet alleen door als demissionair premier, sterker nog, hij heeft geen moment gedacht aan opstappen. Dat zei hij gisteren toen hem dat gevraagd werd. Het debat over de vertrouwenscrisis dat politiek Den Haag in zijn greep houdt, duurde meer dan 13 uur. Zoals we inmiddels allemaal weten werd die crisis veroorzaakt door de uitgelekte notities van Kajsa Ollongren, waarin CDA’er Pieter Omtzigt ter sprake kwam. Rutte ontkende en ontkende, maar zei gisteren dat hij toch Omtzigt heeft benoemd.

Verder benadrukt de VVD-leider dat hij het premierschap met de „grootst mogelijke deemoedigheid en bescheidenheid” vervult. Daar wil hij graag mee verder, maar de vraag is nog maar of dat kan. De formatie van een nieuw kabinet wordt een lastige puzzel, veel partijen hebben nu weinig (of helemaal geen) vertrouwen in Rutte. Maar over hoe het nu daarmee verder moet, wil Rutte nog niets zeggen. Dat zal pas na de paasdagen aan de orde zijn.

Coalitiepartijen ook niet blij met Rutte

Maar het is niet alleen de oppositie die klaar is met Rutte. Ook de leiders van de twee coalitiepartijen D66 en CDA delen een flinke tik uit aan hem. Zij dienen een motie van afkeuring in tegen de VVD-leider. Ook de ChristenUnie steunt de motie. Ze keuren „de handelswijze” van Rutte in de verkenning af.

D66-leider Sigrid Kaag benadrukt dat ze hem niet als minister-president afkeurt, wat betekent dat ze niet helemaal het vertrouwen in Rutte opzegt. Maar dat vertrouwen is zeker niet ongehavend. Sterker nog, het heeft een flinke deuk opgelopen.

„De afstand tussen hem en mij is groter geworden. Dat neem ik hem kwalijk”, zei Kaag in het nachtelijke debat. „Ik heb mijn twijfels over de verdediging en ontkenning vandaag.” Omdat de VVD de grootste partij is, is het vanzelfsprekend dat zij het voortouw nemen in de verkenning. Maar volgens Kaag is dat nu niet meer zo. Na de VVD is haar eigen partij, D66, de grootste.

Kaag: ‘Ik zou zelf conclusies nemen’

Maar wat zou Kaag doen, als een motie van wantrouwen zo goed als aangenomen was? Zij zou dan zelf „haar conclusies nemen”, zegt ze na aandringen van andere partijen. Volgens oppositieleider Geert Wilders luidt de D66-leider hiermee het einde van de periode-Rutte in, maar Kaag wilde niet verder ingaan op de betekenis van de motie. Ze noemt het een „heel zwaar middel”.

CDA-leider Wopke Hoekstra sprak over „een blamage van de politiek als geheel en van het parlement, en van de partijen die het initiatief hebben genomen tot de formatie.” Naast de VVD is dat D66. Hoekstra noemde het debat, dat al ruim twaalf uur duurt, „buitengewoon onbevredigend”. Het is volgens hem goed om met de ingediende motie te markeren dat Rutte het niet goed heeft gedaan. Maar de CDA-leider wilde niet zeggen wat hij zou doen als hij in Rutte’s schoenen stond, en zo’n motie van wantrouwen voorgeschoteld zou krijgen. „Het is aan hem zelf om te wegen wat hij ermee doet.”

Gert-Jan Segers, leider van de kleinste coalitiepartij ChristenUnie, sloot zich er ook aan bij de motie. Hij keurt af dat er „onwaarheid is gesproken” over de verkenningsgesprekken. Dat het zo mis is gelopen komt volgens Segers door de onduidelijke procedure van de verkenning.

Wil je het debat (deels) terugkijken? Dat kan hier.

Pasen: met deze gerechten stel je bij de paasbrunch niemand teleur

Foutje gezien? Mail ons. Wij zijn je dankbaar.