Amarins de Boer Binnenland 20 jun 2020, 08:26

Leestijd: 3 minuten

12 arrestaties na betogingen bij standbeeld J.P. Coen in Hoorn

In Hoorn is gisteravond een demonstratie tegen het standbeeld van Jan Pieterszoon Coen uit de hand is gelopen. Het standbeeld is omsingeld door zo’n zestien ME’ers. Er zijn twaalf mensen aangehouden. Onder hen waren drie minderjarige jongens.

Jan Pieterszoon Coen, kortweg J.P. Coen, ligt onder vuur. En dat is niet voor de eerste keer. Zo werd in 2012 na een burgerinitiatief al de sokkeltekst bij zijn standbeeld aangepast. Nu er over de hele wereld wordt geprotesteerd over ‘foute helden’, werd gisteravond ook geprotesteerd door enkele voorstanders en honderden tegenstanders. Voorstanders zeggen ‘Coen is OK’, tegenstanders willen ‘Weg met J.P. Coen’. Ze zijn boos over het feit dat de VOC-gouverneur-generaal J.P. Coen nog steeds op zijn sokkel staat in het havenstadje. „Midden op het plein, neerbuigend naar iedereen.”

Manifestatie afgeblazen

De tegenstanders van Coen hadden door de gemeente vrijdag een speciaal aangewezen plek gekregen. In het begin van de avond verliep de demonstratie rustig. Zo’n tweehonderd van hen scandeerden in de Noord-Hollandse plaats leuzen als ‘Weg met JP Coen’ en ‘Black Lives Matter’. Ook hielden ze een minuut stilte voor slachtoffers van de slavernij.

Rake klappen

Maar een groep van zo’n honderd betogers verzette zich tegen de aangewezen locatie en verplaatste zich buiten het oog van de politie naar het centrum van de stad. Daardoor braken er ongeregeldheden uit en moest de manifestatie worden afgeblazen.

Zo’n tien politiebusjes, politie te paard en de ME werden ingezet om de situatie onder controle te krijgen. De betogers staken vuurwerk af en gooiden met meubilair naar de politie. Bij kleine gevechten vielen rake klappen, maar de politie slaagde er niet in om de actievoerders bij elkaar te houden. Daardoor begaven de betogers zich in kleine groepjes door Hoorn.

Toen is er een helikopter ingezet en het stationsgebied ontruimd. Veel van de niet-opstandige demonstranten zagen voor de ontruiming al kans de trein te pakken. De politie moest mensen sommeren het centrum van de stad te verlaten. Hiertoe werd een noodverordening ingesteld door de gemeente.

Twaalf mensen zijn opgepakt. Zij zitten vast wegens opruiing en openlijke geweldpleging en verblijven op het politiebureau in de stad.

Lang rustig verlopen

De betoging tegen het standbeeld was lang rustig verlopen, waarbij de deelnemers zich goed aan de 1,5 meterregel hielden. Eerder op de dag was er een manifestatie door zo’n twintig voorstanders van het standbeeld. Die waren vanaf 17.30 uur een uur samengekomen op de Noorderveemarkt. Tijdens die bijeenkomst werden drie Nederlandse vlaggen met teksten daarop opgehangen. De organisator zei teleurgesteld te zijn over de lage opkomst.

Wie was Jan Pieterszoon Coen?

Jan Pieterszoon Coen werd in 1587 geboren in Hoorn. Op dertienjarige leeftijd vertrok hij naar Rome, om daar opgeleid te worden tot boekhouder en koopman. Ruim zes jaar later trad hij in dienst bij de Vereenigde Oostindische Compagnie (VOC). Hij begon als onderkoopman en werd uiteindelijk gouverneur-generaal. Coen ging de geschiedenisboeken in met onder meer de verovering van Jacatra, wat later Batavia zou gaan heten.

Coen ging vaak gewelddadig te werk. Zijn grootste wandaad is de strafexpeditie naar een van de Banda-eilanden, een eilandengroep in Indonesië. De bewoners hadden tegen de afspraken in nootmuskaat geleverd aan de Engelsen en Coen zag het uitmoorden van de Bandanezen als enige oplossing om zo volledige controle te krijgen over de specerijenhandel op de Banda-eilanden. Van de 15.000 Bandanezen waren er nog maar 1.000 over. De rest was gedood, gevlucht of in slavernij afgevoerd naar Batavia, wat nu Jakarta heet.