Iris Hermans Nieuws 4 mei 2020, 16:14

Leestijd: 4 minuten

Slap of wapperend: Nederlandse vlag is mooi (en beter dan de Franse)

Wapperende vlaggen doen het goed op YouTube en Italiaanse vlaggen in pastareclames. En de mooie Nederlandse driekleur was de eerste ter wereld. Vlaggenliefhebber Davied van Berlo dook met Metro in de wondere wereld van vlaggen.

Helder vermiljoen, helderwit en kobaltblauw. Kort gezegd: rood, wit, blauw, of gewoon ‘onze driekleur’. „De eerste vlag met drie gekleurde strepen, alle andere vlaggen met drie gekleurde strepen zijn van onze vlag afgeleid”, zegt Davied van Berlo. Behalve historicus en strategisch adviseur voor de Rijksoverheid, is hij groot vlaggenliefhebber en -kenner en voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Vlaggenkunde. Uit alle Nederlandse windstreken komen de leden slash liefhebbers van het vaak wapperende object, velen met een bijna levenslange vlaggenfascinatie.

Samen met zijn zoon van vijf heeft hij maandagochtend de vlag halfstok gehangen. „Je ziet dat de crisis gevolgen heeft voor hoe we 4 en 5 mei beleven. Dit komt ook tot uitdrukking in vlaggen: dat we ‘m nu al mogen uithangen, is heel bijzonder.”

Vlaggen vallen op

Hij houdt van vlaggen, „ze wapperen vaak zo mooi in de wind, YouTube staat vol met wapperende vlag-filmpjes”. Van Berlo kan best ‘vlaggedeformeerd’ worden genoemd: overal waar hij komt, vallen vlaggen hem meteen op en niet alleen bij vlagen. „Je kunt gewoon niet om de vlag heen, ze zijn overal. In het straatbeeld, op het nieuws, in de kranten. En toch staan mensen er weinig bij stil, het valt ze vaak niet eens op.”

Mooie bezigheid in tijden de corona: je eigen vlag maken! Kijk op https://t.co/EVAJKsjvnO https://t.co/zXQTDfTnsS

— Vlaggenkunde (@vlaggenkunde) April 12, 2020

De Leidenaar zit vol vlaggenweetjes. Van de enige vlag zonder vier hoeken („de Nepalese, twee driehoeken boven elkaar”) tot het enige land waar ze de vlag-met-schooltas uithangen als iemand is geslaagd. Nederland dus. „Dit jaar zijn we daar ook extra vroeg mee.”

Vlag als kunstvorm

Het mooie aan vlaggen? „Heb je even…”, verzucht hij. Behalve het historische en geografische aspect, houdt hij van het design en de vormgeving. „Het is een kunstvorm als het ware, zonder woorden op een stuk stof iets overbrengen.” Ook vindt hij het gebruik in het hier en nu interessant. Kijk maar eens naar reclames van pasta, tipt hij, „Italiaanse vlaggen doen het altijd goed, het wordt geassocieerd met kwaliteit van leven.”

Of de vlaggen van Leidse studentenhuizen, waar hij maanden onderzoek naar heeft gedaan en ze nu regelmatig aan z’n zoontje op de fiets kan aanwijzen. „Zo’n veertig huizen hebben allemaal hun eigen vlag, die ze op verschillende momenten uithangen.” Het staat voor identiteit, legt hij uit, terwijl andere vlaggen juist weer een boodschap vertellen, of en/en, zoals de Regenboogvlag. En dan zijn er ook nog de commerciële vlaggen, waar bedrijfslogo’s op staan, soms met veel te kleine letters en te veel tekst, zegt hij met een vlagmisser ‘ergens in Voorschoten’ in gedachten. „Je kunt helemaal niet meer lezen waar de vlag nou voor is!”

‘Verrassing’

View this post on Instagram

A post shared by Feast4eyes🔞 (@donneed2know)

In veel landen is grondwettelijk vastgelegd wat wel en niet mag met de vlag. Zo mag je ‘m in Frankrijk niet, maar in de VS wel verbranden, „valt onder vrijheid van meningsuiting”, maar daar mag je ‘m weer niet op andere producten afbeelden. „En dat terwijl geen andere vlag ter wereld vaker voorkomt op mokken en bikini’s!” In de cel zal je er overigens niet snel door belanden, iets wat wel als een zwaard van Damocles boven het hoofd hing van negen Australische toeristen in Maleisië. Tijdens de Grand Prix in Kuala Lumpur in 2016 deden ze plotsklaps hun kleren uit als een verrassings-stripact, waarbij ze alleen een minuscuul zwembroekje aanhielden, met de Maleisische vlag down under.

Frankrijk vs Nederland

In tegenstelling tot andere landen, heeft Nederland geen speciale regels of wetten omtrent de nationale vlag. Behalve dan dat-ie rood, wit, blauw is, iets wat in 1936 middels een Koninklijk Besluit door koningin Wilhelmina is vastgelegd. Dat was de vlag al sinds eind zeventiende eeuw, maar er gingen stemmen op om er oranje, wit, blauw van te maken, omdat het beter zou passen bij het oranje koninklijk huis. Niet gebeurd dus, sterker nog: „Onze vlag is nooit veranderd.” De Franse tricolor lijkt op onze driekleur, maar de Nederlandse is véél beter, zegt hij lachend. „Als de Franse slap hangt, is alleen het blauw zichtbaar, terwijl je bij de Nederlandse vlag alle drie de kleuren nog gewoon ziet, slap of niet.”

View this post on Instagram

A post shared by Frank (@frnkpk)

Na de vraag wat zijn eigen lievelingsvlag is, blijft het even stil. De Nederlandse vindt hij een „heel geslaagd ontwerp”, maar die van Estland is ook ‘vlagoriet’, „mooi met blauw, zwart, wit.” Maar die van Leiden eigenlijk ook wel… „Er is ook zoveel om uit te kiezen.” Hoewel we in een onzekere wereld leven, weet hij een ding wel zeker. „Vlaggen zullen altijd de aandacht blijven trekken… Voor mij in elk geval wel!”