Roos Ravensbergen Nieuws 29 apr 2019, 17:00

Leestijd: 4 minuten

Stoppen met roken: vergoeding voor de afkickkliniek?

Als je worstelt met een alcohol- of drugsverslaving ben je niet alleen van harte welkom in een afkickkliniek; de behandeling wordt ook nog eens volledig vergoed. Maar ben je roker en wil je van je nicotineverslaving af? Dan moet je de behandeling in een afkickkliniek vaak zelf betalen. Verslavingsarts Jeroen Hinneman wil nu dat rokers ook de behandeling vergoed krijgen.

Vanaf 2015 wordt verslavingszorg volledig vergoed door de overheid. Je betaalt dus, naast je eigen risico, geen aanvullende kosten. Wel heb je een verwijzing van je huisarts of een specialist nodig. Maar dat geldt alleen voor alcohol- of drugsverslavingen. Mensen met een game-, seks- of nicotineverslaving moeten veelal zelf dokken. Is het nodig om ook voor rokers de klinische behandeling te vergoeden?

Hinneman probeert in een brief de Tweede Kamer te overtuigen dat rokers recht hebben op een vergoede klinische behandeling. „Als wij in Nederland een einde willen maken aan de ruim 20.000 doden per jaar ten gevolge van het roken, zal er ander beleid gevoerd moeten worden", aldus de arts in zijn brief.

Zowel roken als afkicken kost geld

In 2018 gaf 22,4 procent (bijna drie miljoen mensen) van de Nederlandse volwassenen aan wel eens te roken. Bijna driekwart van hen rookt dagelijks. Die cijfers dalen gelukkig: in 2015 rookte nog 26,3 procent (bijna 3,5 miljoen mensen) van de Nederlandse bevolking. In 2040 moet dat aantal nog sterker gedaald zijn: het doel is dat dan 5 procent van de Nederlanders of minder rookt. Dit blijkt uit cijfers van het CBS.

Goed meekomen in de maatschappij

Dat roken slecht voor je is en dat er ontelbaar veel nadelen aan kleven, is wel duidelijk. Maar als je er eenmaal aan vast zit is het erg lastig om er weer vanaf te komen. Dat is met elke verslaving zo, maar over een nicotineverslaving wordt veel luchtiger gedaan dan bijvoorbeeld een cocaïneverslaving. Dat komt deels omdat rokers veelal goed meekomen in de maatschappij, maar het is desalniettemin een verslaving.

En die verslaving kost geld: als we kijken naar iemand die een pakje Marlboro (6,70 euro) per dag rookt, zit je al snel op 2445,50 euro per jaar. Stoppen met roken, afhankelijk van de manier waarop je dat doet, kost ook geld. Sommige mensen stoppen cold turkey (chapeau!), andere mensen kiezen voor behandelingen, therapieën of cursussen. Ook medicijnen, nicotinepleisters en -kauwgom vallen binnen de mogelijkheden.

Sigaret-af na eenmalige cursus

Stichting Ik Stop Ermee belooft mensen na een eenmalige cursus van vier uur van hun verslaving af te helpen. Het klinkt ongeloofwaardig: vier uurtjes praten en je hebt nóóit meer zin in een sigaret, maar de stichting heeft er zoveel vertrouwen in dat ze een ‘niet gestopt is geld terug’ garantie hanteren. Een cursus kost 100 euro.

Tijdens de cursus wordt niet gepraat over waarom je zou moeten stoppen, want dat weet je als het goed is al. De nadruk wordt meer gelegd op waarom je überhaupt rookt, waarom stoppen zo lastig is, hoe je niet moet stoppen en hoe juist wel. Hugo Hairwassers, van de stichting Ik Stop Ermee, geeft aan dat klinische behandelingen, volgens hem, niet nodig zijn. Het vergoeden van zulke behandelingen zou weggegooid geld zijn.

„Stoppen met roken is geen medische of psychische kwestie. Je moet gewoon weten hoe het product in elkaar zit. Tijdens het roken komt er, in tegenstelling tot drugs of alcohol, geen dopamine vrij. Je krijgt er dus geen blij gevoel van. Roken gaat slechts om het aanvullen van de hoeveelheid nicotine in je lichaam”, legt hij uit.

Roken ‘helpt’ niet

Tijdens de cursus, met een slagingspercentage van 70 procent en jaarlijks zo’n 20.000 deelnemers, wordt kennis van de tabaksindustrie gebruikt. Zo leren mensen dat het inzakken (verminderen) van nicotine in je lichaam zorgt voor stress, vermoeidheid en honger. Een roker denkt dan dat een nieuwe sigaret daartegen helpt, maar het heft alleen het effect van de vorige op.

Hairwassers ontkent desondanks niet dat mensen met een drugs- of alcoholverslaving wél gebaat zijn bij verslavingsartsen en klinische behandelingen. „Verslavingsartsen zijn alleen niet de juiste mensen om mensen te laten stoppen met roken, omdat het geen onderliggende psychische reden heeft.”

Behoefte aan specialistische zorg

„Verslavingskunde Nederland benadrukt het belang van een brede toegankelijkheid van specialistische zorg voor mensen met een ernstige tabaksverslaving”, aldus persvoorlichter Martje Doeve. Zij meldt ook dat Jellinek, een van de grootste instellingen voor verslavingszorg in Nederland, zich daarbij aansluit.

„Voor mensen met een ernstige tabaksverslaving is hulp van de huisarts of een stoppen-met-roken-cursus vaak niet voldoende”, aldus Doeve. Ze stelt dat er bij die gevallen juist wél behoefte is aan specialistische zorg.

„Juist de specialistische zorg die sommige mensen nodig hebben, wordt nu niet vergoed. Een vergoeding vanuit de basisverzekering zou ervoor moeten zorgen dat iedereen met een ernstige tabaksverslaving kan worden behandeld.”