Lisa Vermeij Nieuws 3 dec 2018, 18:26

Leestijd: 4 minuten

‘Wensbaby’s zijn ook gemaakt uit liefde’

„Ik had voor mezelf besloten als ik 30 ben en ik heb nog niet de ideale partner gevonden, dan neem ik zelf een kind. Geen gezeur van die mannen, je kan het doen zoals jij het wilt", zegt Sandy Baars, die op haar 32e moeder werd van een zaaddonor. Steeds meer kinderen wonen al vanaf de geboorte in een gezin met één ouder. In 2017 gaat het om een recordaantal van ruim 15.200 kinderen, dat komt neer op bijna één op de tien Nederlandse baby’s.

Het aantal kinderen dat geboren wordt in een gezin met één ouder is sinds 2000 met meer dan een kwart toegenomen: van zo’n 12.000 naar ruim 15.200. Dit blijkt uit cijfers van het CBS, die deze week werden gepresenteerd in de Landelijke Jeugdmonitor.

Verschillende vormen van gezinnen

Vroeger moest je eerst getrouwd zijn voordat je aan kinderen begon. Maar in onze maatschappij zien we de laatste jaren steeds meer verschillende vormen van gezinnen. „Gezinnen met twee moeders, twee vaders, drie ouders of een moeder. Dit wordt steeds normaler en kinderen zijn niet zo snel een buitenbeentje”, zegt Tischa Neve, kinderpsycholoog en opvoedkundige.

Sandy heeft heel bewust gekozen voor een eenoudergezin. Ze wilde heel graag moeder worden en koos voor een anonieme zaaddonor. Hoewel een echte vader ontbreekt in het gezin van Sandy heeft haar zoontje Jesse (die inmiddels 7 jaar) is geen gebrek aan een mannelijk figuur. „Ik wist van tevoren dat mijn kind met veel liefde zou worden opgevoed. Aan mannelijke figuren heeft hij geen gebrek. Mijn ouders wonen om de hoek en die ziet hij iedere dag. Ook mijn broer ziet hij veel.”

Mannelijk rolmodel

Pedagoog en opvoedkundige-expert Krista Okma legt uit dat het voor kinderen goed is als ze een mannelijk rolmodel hebben. „Vrouwen zijn over het algemeen gezien wat gevoeliger en met mannen zullen kinderen eerder stoeien en wildere dingen doen. Maar dat is allemaal traditioneel gezien. Er zijn ook moeders die de rol van een vader en moeder kunnen vervullen.”

Maar heeft een kind niet twee ouders nodig? Volgens Krista Okma kunnen kinderen heel goed hechtingsrelaties aan gaan met verschillende belangrijke volwassenen. „Dit hoeven niet altijd ouders te zijn. Het kan ook gaan om een neef, goede vriend, leerkracht of een goede vriend van de familie.”

Financiële problemen

Uit onderzoek van het Nederlands Jeugd Instituut blijkt dat kinderen uit een eenoudergezin meer kans hebben op problemen tijdens het opgroeien dan een kind uit een tweeoudergezin. Volgens hoogleraar pedagogische wetenschappen dr. Susan Branje, is het moeilijk om daar uitspraken over te doen omdat er nog niet heel veel onderzoek naar is gedaan. Het is vooral belangrijk dat een ouder een liefhebbende opvoedende ouder is, kinderen kunnen dan net zo goed doen met een ouder. Er zijn risicofactoren die ervoor zorgen dat kinderen uit eenoudergezinnen probleemgedrag vertonen. „Bijvoorbeeld als er sprake is van armoede. Financiële problemen zorgen voor veel stress in een gezin. Als een ouder de kostwinner is moet hij/zij ook meer werken en zal minder beschikbaar zijn voor het kind.” Ook kunnen vechtscheidingen voor sociaal emotionele problemen zorgen bij kinderen.

Uit onderzoek van CBS blijkt dat het risico op bijstand hoger is voor eenoudergezinnen.  „Als je kijkt naar Nederlandse gezinnen in de bijstand zijn dat heel vaak alleenstaande moeders", verklaart socioloog van het CBS Tanja Traag. Financiële problemen zorgen voor veel stress in een gezin. Als een ouder de kostwinner is moet hij/zij ook meer werken en zal minder beschikbaar zijn voor het kind. Ook kunnen vechtscheidingen voor sociaal emotionele problemen zorgen bij kinderen.

„Maar wat je ook ziet is dat vrouwen steeds vaker carrière maken en kostwinner zijn. Ze hebben geen man meer nodig om financieel rond te kunnen komen”, zegt Krista Okma.

Wensbaby egoïstisch?

Volgens hoogleraar Sociale Demografie Jan Latten van de UvA zijn er nieuwe normen over kinderen krijgen en is er steeds meer sprake van ‘wensbaby’s’ in plaats van ‘liefdesbaby’s’.

„Als ik er zo over nadenk is mijn keuze misschien een beetje egoïstisch is geweest. Want IK wilde heel graag een kind. Maar ik heb er wel van tevoren heel goed over nagedacht hoe ik het zou gaan aanpakken. Ik wist dat mijn kind in een hele liefdevolle omgeving terecht zou komen”, zegt Sandy.

„Tja, je ziet ook vaak dat stellen een kind nemen om hun relatie te nemen, of ze nemen een baby uit gewoonte omdat dat zo hoort. Uiteindelijk gaan ze dan alsnog uit elkaar en ontstaat er een vechtscheiding waar de kinderen de dupe van zijn. Hoezo kunnen vrouwen die heel bewust voor een baby kiezen geen liefdesbaby maken? Misschien is daar juist wel meer sprake van liefde”, voegt Tische Neve toe.