Casper van der Veen Nieuws 2 jul 2018, 18:50

Leestijd: 3 minuten

Rappen over het leven in Noord-Korea

In de welgestelde wijk Seodaemun in de Zuid-Koreaanse hoofdstad Seoul doet de 30-jarige Noord-Koreaanse vluchteling Kang Chun-hyok rustig en makkelijk zijn heftige verhaal, terwijl hij een pet draagt met daarop de tekst ‘I am not a human being’. Ironisch haast, voor iemand die lange tijd woonde in een land dat zijn burgers onmenselijk behandelt. Nu rapt en tekent hij in Zuid-Korea over het leven in zijn thuisland, volgens Amnesty International de ergste mensenrechtenschender op aarde.

De Noord-Koreaanse leider Kim Jong-un had onlangs voor het eerst een ontmoeting met de Amerikaanse president Trump. Het land lijkt daarmee toenadering te zoeken, maar Kang Chun-hyok gelooft er niet in.

Bekijk hier de Engels ondertitelde clip van ‘For the Freedom’ van Kang Chun-hyok:

Allereerst: wanneer heb je Noord-Korea verlaten en waarom?

Ik stak op 9 maart 1998 de Tumenrivier over die Noord-Korea van China scheidt. De datum heb ik op mijn arm laten tatoeëren. We vluchtten voor de hongersnood [die tussen 1994 en 2000 in Noord-Korea honderdduizenden, mogelijk zelfs twee miljoen slachtoffers maakte, red], ik kan niet eens herinneren hoeveel mensen er in ons dorp zijn omgekomen in die periode. Ik zag klasgenoten gras en boomschors eten, om maar iets binnen te krijgen. Mijn vader zei op een gegeven moment: we moeten nu gaan, anders sterven we allemaal. Al die tijd deed de overheid niets.

In China deden mijn ouders en ik allerlei soorten werk. Dat moest zonder dat de autoriteiten wisten dat we daar waren, anders sturen ze je terug naar Noord-Korea. Pas in 2001 kwamen we met behulp van een Zuid-Koreaanse zendeling bij de Zuid-Koreaanse ambassade in Thailand. Daar konden we asiel aanvragen, waarna we naar Zuid-Korea vlogen.

Was je in Noord-Korea al gepassioneerd over muziek en kunst?

In Noord-Korea is geen hiphop. Ook geen rock, pop of dance, trouwens – behalve voor de elite. Het enige wat ik hoorde waren patriottische volksliedjes. In China maakte ik kennis met K-pop, waarna andere genres snel volgden.

Het talent voor tekenen en schilderen had ik al in Noord-Korea opgepikt. Dat was toen een hobby, maar eenmaal in China tekende ik om te overleven. Ik leende afbeeldingen van cartoonfiguren die ik nooit gezien had, tekende ze na en verkocht ze aan Chinese klanten. Soms tekende ik karikaturen of beroemdheden. Allemaal voor 1 à 2 dollar per stuk. Een keer had ik een klapper: toen ik een serie van zeven tijgerafbeeldingen verkocht voor 200 dollar per stuk aan een groep christelijke zendelingen.

Tegenwoordig tekent Kang kritische werken waarbij hij de akelige werkelijkheid van het leven in Noord-Korea laat zien.

Wie zijn je muzikale idolen?

Ik heb niet echt een idool, maar vind veel leuk. K-popartiesten als H.O.T., FINKL en Yoo Seung-jun maakten na mijn vlucht veel indruk op me. Qua rap luister ik vooral veel hiphop uit de jaren negentig, zoals 2Pac, Notorious B.I.G. en Nas, maar ook nieuwere rappers als J. Cole en Ace Wood. Wat mij vooral raakt, zijn teksten over persoonlijke ontberingen en sociale kwesties. Daar rap ik zelf over, terwijl artiesten in Zuid-Korea vooral zingen over liefde, geld en swag. Daar heb ik niks mee.

Denk je dat Noord-Korea onder de huidige leider Kim Jong-un vrijer en opener zal worden?

Nee. Er zijn sinds het aantreden van Kim Jong-un [in december 2011, red] geen veranderingen doorgevoerd. De autoritaire structuur is nog intact en die zal het regime niet loslaten. De onnoembaar vele problemen voor de Noord-Koreaanse burgers blijven. Daar zal het engagement van de huidige Zuid-Koreaanse president niets aan veranderen. Toenadering tot Noord-Korea is al eerder geprobeerd en heeft niets opgeleverd.

Zuid-Korea is vrij en democratisch. Het is daar vast beter toeven dan in Noord-Korea.

Natuurlijk is het hier beter, maar Noord-Koreaanse vluchtelingen worden massaal gediscrimineerd in Zuid-Korea. Zuid-Koreanen zien ons vanwege onze afkomst en accent als buitenlanders, waardoor we niet echt onderdeel worden van de samenleving. Jongeren kunnen soms nog integreren, maar oudere mensen zijn kansloos hier. Hun Noord-Koreaanse diploma’s worden niet erkend.