Steven Musch Nieuws 30 nov 2016, 15:20

Leestijd: 2 minuten

Brussel wil militaire samenwerking met Defensiefonds

Als het aan de Europese Commissie ligt moeten lidstaten van de Europese Unie nauwer gaan samenwerken op militair gebied. Met een Europees Defensiefonds wil de commissie de komende jaren zo’n 5 miljard euro steken in de ontwikkeling en aanschaf van nieuwe wapens, blijkt uit het actieplan voor de Europese defensie dat de commissie woensdagmiddag heeft gepresenteerd.

Een dergelijk fonds moet de veiligheid van Europa garanderen en zou de lidstaten miljarden kunnen schelen. Een gebrek aan militaire samenwerking kost de lidstaten, volgens de commissie, naar schatting jaarlijks zo’n 25 tot 100 miljard euro.

Eigen veiligheid

„Om onze gezamenlijke veiligheid te garanderen, moeten we investeren in de gezamenlijke ontwikkeling van wapens en middelen van strategisch belang", aldus Jean-Claude Juncker, president van de Europese Commissie. „Als Europa niet voor zijn eigen veiligheid zorgt, gaat niemand anders dat doen. Een sterke, competitieve en innovatieve industriële basisdefensie zal ons strategische autonomie geven.”

Juncker kondigde het Defensiefonds in september al aan in zijn State of the Union toespraak. In die speech pleitte Juncker ook voor een gemeenschappelijk Europees leger. Een zogenoemd ‘Europees solidariteitskorps’, met een militair hoofdkwartier. Daar is echter in het actieplan dat woensdagmiddag is gepresenteerd geen sprake van.

Defensiebudget

Tot 2020 wil Juncker jaarlijks 90 miljoen vrijmaken voor onderzoek naar onder andere radartechnologie, drones, robotica en encryptie van software. Dat budget moet na 2020 omhoog naar jaarlijks 500 miljoen. Naast het geld voor onderzoek, wil de commissie dat lidstaten jaarlijks geld storten in het Defensiefonds om gezamenlijk wapens aan te kunnen schaffen. Dit zou ervoor kunnen zorgen dat de militaire aanbestedingen goedkoper worden en het zou bovendien kunnen voorkomen dat lidstaten als het ware dubbele uitgaven doen. Om het Defensiefonds te realiseren is volgens de commissie jaarlijks zo’n 5 miljard euro nodig.

We must invest in #EUDefence. If Europe does not take care of its own security, nobody else will do it for us. https://t.co/iSt4usO8Wy pic.twitter.com/6Ke65AJFQW

— Jean-Claude Juncker (@JunckerEU) November 30, 2016

In de afgelopen tien jaar zijn de defensie-uitgaven van de EU-lidstaten gedaald met bijna 12 procent. Dit terwijl andere grote spelers in de wereld hun defensiebudget juist hebben opgeschroefd. De Verenigde Staten geven dubbel zoveel uit aan defensie als de EU in zijn geheel. Het defensiebudget van China is de afgelopen jaren met 150 procent toegenomen en ook Rusland en Saoedi-Arabië hebben hun defensie-uitgaven verhoogd.

Verkiezing van Trump

De EU kan niet achterblijven, vindt de commissie. Zeker niet in tijden van wereldwijde onstabiliteit en veranderende machtsstructuren. Met de conflicten in het Midden-Oosten, de dreiging van Rusland uit het oosten en China die de ambitie heeft om weer dé supermacht te worden. Ook de verkiezing van Trump in de VS zal een rol spelen. De EU wil op militair gebied minder afhankelijk zijn van de Verenigde Staten. Tijdens zijn campagne heeft Trump namelijk twijfels gezaaid over hoe hij verder wil met het NAVO bondgenootschap.

De president-elect is van mening dat Europese landen meer aan defensie moeten uitgeven, minimaal 2 procent zoals de afspraak ook is binnen de NAVO. Weinig Europese landen komen die afspraak na. Als daar geen verandering in komt, dreigde Trump, zal hij zijn bondgenoten mogelijk niet te hulp komen.