Rens Oving Nieuws 11 jul 2016, 16:35

Leestijd: 2 minuten

Niemand zit te wachten op dienstplichtigen

In het leger, bij de politie, in de zorg of als vrijwilliger. Jonge mensen verplichten om een half jaar of een jaar iets voor de maatschappij te doen. Net zoals vroeger, toen de goeie ouwe dienstplicht nog bestond.

Een meerderheid van de Nederlanders lijkt daar wel wat in te zien. Maar in het leger, de zorg en bij andere maatschappelijk organisaties, hebben ze helemaal geen zin om jongeren een half jaar lang verantwoordelijkheid bij te brengen.

Criminelen en probleemjongeren

CDA-leider Sybrand Buma pleit er langer voor. Hij wil klein beginnen met probleemjongeren en kleine crimineeltjes in het leger te plaatsen. Later zou dan de rest van de jongeren volgen. Zij zouden dan een keuze mogen maken tussen het leger, politie, de zorg of een andere maatschappelijke organisatie.

Het is een plan dat sinds het opschorten van de ‘echte’ dienstplicht, in 1997, om de zoveel tijd de kop opsteekt. Jonge mensen verplichten om ‘iets’ voor de maatschappij te doen, zou hen verantwoordelijkheidsbesef en discipline bij moeten brengen.

Meerderheid is voor

En dat idee slaat aan zo blijkt. Volgens een peiling van Maurice de Hond vindt 62 procent van de Nederlanders het een uitstekend plan om jongeren te leren dat zij een bijdrage aan de maatschappij moeten leveren. Zes maanden dienstplicht, bij politie, leger in de zorg of als vrijwilliger zou zelfs kunnen helpen om probleemjongeren op het rechte pad te brengen.

Geen behoefte

Maar niemand zit echt te wachten op grote groepen jongeren die verplicht worden zich ergens in te zetten voor de maatschappij. Militaire vakbond VBM keert zich zelfs fel tegen het plan. Het leger is een professionele organisatie die niet bedoeld is om probleemjeugd op te vangen, zo liet de vakbond vorige week al weten.

Ook de Vereniging Nederlandse Organisaties Vrijwilligerswerk verzet zich tegen een maatschappelijke dienstplicht. Vrijwilligersorganisaties zijn helemaal niet in staat om jongeren langdurig te begeleiden, zo luidt de kritiek.

Zorg verlenen?

In de zorg is enthousiasme voor een maatschappelijke dienstplicht ook ver te zoeken. Bij de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen weten ze niet goed wat ze met de dienstplichtigen aan zouden moeten. „Je moet toch behoorlijk wat opleiding hebben om mee te kunnen draaien in een ziekenhuis”, reageert een woordvoerder. „Het klinkt misschien wat onaardig maar uiteindelijk heb je er meer werk aan, dan dat het voor een ziekenhuis oplevert.”

Actiz, de branchevereniging voor verpleeghuizen, thuiszorg en jeugdgezondheidszorg, heeft ook een hard hoofd in een verplichte dienstplicht. „Wat ons betreft is een verplichting niet de weg”, zegt een woordvoerder. „Mensen die komen helpen in verpleeghuizen moeten dat echt zelf willen. Alleen dan kunnen ze iets bijdragen aan de zorg voor de kwetsbare ouderen waar wij de verantwoordelijkheid voor dragen.”